-
زینت کرزی خانم حامد کرزی
داکتر زینت در سال ۱۹۷۳ در ولایت قندهار افغانستان به دنیا آمد و دوران کودکی را در این ولایت گذراند.
او تحصيلات خود را در رشته پزشکی زنان در دانشگاه کابل به پايان رسانده است.
خانم زینت در سال ۱۹۹۲ به کویته پاکستان مهاجرت کرده و شش سال در بیمارستانی در کویته کار کرد.
زینت در ۱۹۹۷ با حامد کرزی نامزد شد و در ۲۶ ژانویه ۱۹۹۹ (ششم دلو/بهمن ۱۳۷۷) با حامد کرزی ازدواج کرد.
زینت کرزی دو فرزند به نام‌های میرویس و ملالی دارد.
خانم کرزی در ده سال گذشته تاکنون بانوی اول افغانستان بوده‌است. در این سال‌ها زنان با پیشرفت‌ها و همچنین خشونت‌هایی روبرو بوده اند.
او سال ۲۰۰۲ در مصاحبه‌ای با بی بی سی از زنان افغان خواسته بود که توجه بیشتری به آموزش و پرورش به خرج دهند و با سواد شوند.
-
ظاهره ربانی خانم برهان‌الدین ربانی از سال ۱۹۹۲ تا سال ۲۰۰۱ بانوی اول افغانستان
خانم ظاهره ربانی از چهره‌های نسبتا ناشناخته در میان فعالان سیاسی زن در افغانستان است.
او در سال ۱۳۹۱ زمانی که برهان الدین ربانی ریاست شورای عالی صلح افغانستان را به عهده داشت با حضور در یک نشست خبری از آمادگی‌اش برای گفت وگوهای صلح با طالبان به عنوان یک زن افغان صحبت‌کرد.
خانم ظاهره ربانی در این نشست خبری به خبرنگاران گفت: هرچند مشغول فعالیت‌های خانه‌است اما در گذشته نیز فعالیت‌های سیاسی داشته‌است.
براساس اظهارات وی، او پیش از این در آتش بس میان حزب اسلامی گلبدین حکمتیار و جمعیت اسلامی افغانستان سهم داشته است.
-
فتانه نجیب خانم دکتر نجیب‌الله
خانم فتانه در نهم آگوست/اوت ۱۹۵۳ در ولایت بغلان افغانستان به دنیا آمده دکترای زبان و ادبیات فارسی دارد.
او مدتی در یکی از دانشگاه‌های دهلی‌نو استاد بوده و هم اکنون در این شهر زندگی می‌کند.
خانم فتانه در دهم سنبله/شهریور ۱۳۵۳ با دکتر نجیب الله ازدواج کرد و سه دختر به نام‌های هیله، اونی و مسکا دارد.
خود او می‌گوید که در عرصه‌های سیاسی نقشی بازی نکرده اما به عنوان یک فعال اجتماعی ۱۸ سال آموزگاری کودکان یتیم و معلول را به عهده داشته است.
خانم فتانه نجیب از سال ۱۹۸۷ تا سال ۱۹۹۲ بانوی اول افغانستان بود.
-
نور بی‌بی ترکی خانم نورمحمد ترکی
اطلاعات زیادی در مورد خانم نورمحمد ترکی در منابع معتبر در دسترس نیست.
حکومت آقای ترکی که از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۷۹ ادامه داشت، زنان توانستند در بخش‌های سیاسی و قانونگذاری سهم بگیرند.
در آن زمان ازدواج‌های اجباری زنان ممنوع اعلام شد.
تعداد از پستهای مهم دولتی از جمله وزارت خانه‌ها و سازمان‌ها توسط زنان اداره می‌شد.
اما اسنادی که نشان دهد بانوی اول افغانستان خود سهمی در فعالیت های سیاسی یا اجتماعی داشته باشد، در دست نیست.
-
محبوبه کارمل خانم ببرک کارمل
خانم محبوبه در سال ۱۹۳۴ در کابل متولد شد. او از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۶ بانوی اول افغانستان بود.
محبوبه کارمل پس از پایان دانشکده ادبیات دانشگاه کابل، در مکاتب/مدارس مختلف کابل مشغول تدریس شد.
خانم کارمل در سال ۱۹۸۱ 'پرورشگاه وطن' را ایجاد کرد و این پرورشگاه برعلاوه کابل در چندین ولایت افغانستان از کودکان بی‌بضاعت مواظبت می‌کرد.
او تا سال ۱۹۸۶ ریاست این پرورشگاه را به عهده داشت.
خانم کارمل در حال حاضر در آلمان زندگی می‌کند.
-
زینب خاتون خانم سردار محمد داوود
زینب خاتون در سال ۱۹۱۷ به دنیا آمد و در سال ۱۹۳۳ در سن شانزده سالگی با سردار محمد داوود خان، نخستین رئیس جمهوری افغانستان ازدواج کرد.
زینب، دختر نادرشاه و خواهر محمدظاهر شاه در هفتم ثور/اردیبهشت (بیست و هفتم آوریل ۱۹۷۸) به همراه دیگر اعضای خانواده داوود خان در ارگ ریاست جمهوری کشته‌شدند.
مزاری صفا، پژوهشگر افغان که به فعالیت زنان در تاریخ افغانستان پرداخته می‌گوید که در اوایل حکومت داوود خان زنان با محدودیت‌هایی دچار بودند اما به تدریج نقش زنان در شاخه‌های مهم دولتی برجسته شد و زنان توانستند خود را در سمت‌های مهمی چون وزارت‌خانه‌ها و شورای ملی نامزدکنند.
خانم صفا می‌گوید که در این دوره، بسیاری از زنان مشهور به عنوان وزیر و مشاور نیز فعالیت می‌کردند.
اما زینب خاتون که از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۸ بانوی اول افغانستان بود سهمی در فعالیت های سیاسی و اجتماعی افغانستان نداشت.
-
ملکه حمیرا خانم ظاهرشاه
ملکه حمیرا در سال ۱۹۱۶ به دنیا آمد و در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۲ در رم در سن ۸۶ سالگی درگذشت.
او در بسیاری از سفرهای خارجی از جمله سفر به آمریکا با ظاهرشاه همراه بود.
خانم حمیرا در عرصه‌های اجتماعی و آموزشی در افغانستان فعالیت داشت و از مسئولان نهاد "د میرمنو تولنه" (جمعیت‌زنان) از نهادهای دفاع از حقوق زن بود.
ملکه حمیرا حکام را تشویق می‌کرد که نقش زنان را در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی نادیده نگیرند.
او در فعالیت‌های داوطلبانه از جمله جمعیت صلیب سرخ سهم داشت.
ملکه حمیرا از سال ۱۹۳۱ تا سال ۱۹۷۳ ملکه افغانستان بود.
-
بی‌بی‌سروری سنگری خانم حبیب‌الله کلکانی
بی‌نظیر سروری در ولایت پروان در شمال کابل به دنیا آمده و در سال ۱۹۲۳ با حبیب الله کلکانی که در سال ۱۹۲۹ پادشاه افغانستان شد، ازدواج کرد.
بنابر بعضی روایت‌ها خانم سروری در زمان حکمرانی شوهرش حبیب الله کلکانی و زمانی که آقای کلکانی زندانی و سپس فراری می‌شود، در سنگر ها او را یاری می رساند و به همین دلیل بسیاری او را به نام بی بی سروری سنگری می شناسند.
بی بی سروری سنگری را از زنان مبارز افغان به شمار می آورند که از سوی حکومت در سال‌های ۱۹۳۰ به ۲۰ سال حبس محکوم شده بود.
بی بی سروری در سال ۱۹۲۹ به مدت نه ماه ملکه افغانستان بود.
-
ملکه ثریا طرزی، خانم شاه امان الله
ثریا طرزی در بیست و چهارم نوامبر سال ۱۸۹۷ (سوم قوس/آذر ۱۲۷۵) میلادی در شهر دمشق پایتخت سوریه در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد.
ملکه ثریا از سال ۱۹۱۹ تا سال ۱۹۲۹ ملکه افغانستان بود.
پدرش محمود طرزی به "پدر مطبوعات افغانستان" ملقب است و مادرش اسما رسمیه، در دمشق تحصیل کرده بود.
ثریا طرزی در شانزده سالگی در سال ۱۹۱۳ با شاه امان الله ازدواج کرد.
در ۲۰ سالگی وقتی پادشاهی به امان الله خان رسید، او عنوان ملکه افغانستان را به خود اختصاص داد و سمت‌های مهمی از جمله وزارت فرهنگ حکومت امان الله را به عهده داشت.
نوشتههای تاریخی، ملکه ثریا را از پیشگامان آزادی زنان توصیف کرده است.
ملکه ثریا در اکثر سفرهای اروپایی همراه امان الله خان بود.
در این دوره مکتب/مدرسه دخترانه ایجاد شد و مجلات ویژه زنان به چاپ میرسید.
ملکه ثریا از سال ۱۹۱۹ تا سال ۱۹۲۹ ملکه افغانستان بود
