သီရိလင်္ကာမှာ ဗုံးခွဲခဲ့သူဟာ ယူကေနဲ့ သြစတြေးလျမှာ ပညာသင်ယူခဲ့သူဖြစ်

ဓာတ်ပုံ ရင်းမြစ်, Reuters
ဗုံးခွဲမှုအတွင်း သေဆုံးခဲ့တဲ့ ခင်ပွန်းသည်နဲ့ ကလေးနှစ်ဦးရဲ အသုဘမှာ ငိုကြွေးနေတဲ့ အမျိုးသမီး
သီရိလင်္ကာမှာ အီစတာ တနင်္ဂနွေနေ့တုန်းက ဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သူတွေရဲ့ နောက်ကြောင်း ရာဇဝင် အသေးစိတ်တွေ ထပ်ထွက်ပေါ်လာခဲ့ရာမှာ ဗုံးခွဲခဲ့သူတွေထဲက တဦးဟာ ယူကေနိုင်ငံမှာ ကျောင်းတက်ခဲ့သူ ဖြစ်တယ်လို့ သီရိလင်္ကာ အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။
အဲဒီလူဟာ ယူကေမှာ ပညာသင်ယူခဲ့ပြီး အဲဒီနောက်မှာ သြစတြေးလျ နိုင်ငံကို သွားပြီး နောက်ထပ် သင်တန်းတစ်ခု တက်ခဲ့တယ်လို့ သီရိလင်္ကာ ဒုတိယ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးက ပြောပါတယ်။
ဗုံးခွဲမှုအတွင်း သေဆုံးခဲ့သူ အရေအတွက် အခုအခါ ၃၅၉ ဦးအထိ ထပ်တိုးလာခဲ့အပြီးမှာ အခုလို ထုတ်ဖော် ပြောလိုက်တာပါ။ ဒဏ်ရာရသူ အရေအတွက်ဟာလည်း ၅၀၀ ကျော် ရှိပါတယ်။
ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ IS အစ္စလာမစ်နိုင်ငံ အဖွဲ့ ပါဝင်ဆက်နွှယ်နိုင်ဖွယ် ရှိတယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ် ရာနီလ် ဝစ်ကရီမာဆင်ဂါ က ပြောပါတယ်။
ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ ဇိမ်ခံ ဟိုတယ်ကြီးတွေကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့တဲ့ ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေကို သူတို့ လုပ်ခဲ့တာလို့ IS အဖွဲ့ကလည်း ထုတ်ဖော် ပြောထားပြီး ဖြစ်ပေမဲ့ တိုက်ရိုက် သက်သေအထောက်အထားတွေတော့ မပြနိုင်ပါဘူး။
သီရိလင်္ကာ အစိုးရ တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တွေဆီက သိရတဲ့ အရေးပါတဲ့ သတင်းအချက်အလက်များ
- ဗုံးခွဲသူ ၉ ဦးထဲက ၈ ဦးကို ရဲက ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပြီး အဲဒီထဲက တစ်ဦးဟာ အမျိုးသမီး ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားသားတွေတော့ တစ်ယောက်မှာ မပါပါဘူး။
- တိုက်ခိုက်သူ အများစုဟာ ပညာတတ်တွေ ဖြစ်ပြီး လူလတ်တန်းစားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
- သီရိလင်္ကာမှာ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဆက်လုပ်ဖို့ ကြံစည်မှုတွေ ရှိနေဆဲပဲလို့ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောပါတယ်။
- တိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ ဆက်နွှယ်နေတဲ့ လူ ၆၀ ဦးလောက်ကို ရဲက အခုအခါ ထိန်းသိမ်းထားပါတယ်။
ဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်သူတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာတွေ သိထားသလဲ
အသေခံ ဗုံးခွဲခဲ့သူတွေထဲက တစ်ဦးဟာ ယူကေမှာ ကျောင်းတက်ခဲ့ပြီး အဲဒီနောက် သြစတြေးလျနိုင်ငံမှာ ဘွဲ့လွန် တက်ခဲ့တယ်။ ပြီးတော့ သီရိလင်္ကာကို ပြန်လာပြီး အခြေချ နေထိုင်နေတယ်လို့ ယူဆရကြောင်း သီရိလင်္ကာ ဒုတိယ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ရူဝန် ဝီဂျီဝါဒနာ က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ကျင်းပတဲ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောသွားပါတယ်။
အဲဒီလူရဲ့ အမည်ကို ယူကေ အာဏာပိုင်တွေထံ ပေးပို့ထားပြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေ မလုပ်ခင် ဘယ်သူတွေနဲ့ သူတွေ့ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို စုံစမ်းနေတယ်လို့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဘီဘီစီ သတင်းထောက် ဖရန့်ခ် ဂါဒနာ ကပြောပါတယ်။
ဗုံးခွဲခဲ့သူ အများစုဟာ ပညာတတ်တွေ ဖြစ်ကြပြီး လူလတ်တန်းစား ဒါမှမဟုတ် အထက်တန်းစားက ဖြစ်တယ်လို့ မစ္စတာ ဝီဂျီဝါဒနာ က ပြောပါတယ်။
သူတို့ဟာ သူများဆီက ငွေကြေး အထောက်အပံ့ ယူစရာ မလိုဘဲ သူတို့တွေရဲ့ မိသားစုတွေဟာ ငွေကြေး ဖူလုံသူတွေ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
သီရိလင်္ကာမှာ ဗုံးခွဲခဲ့သူတွေထဲက တစ်ဦးရဲ့ပုံ
ဗုံးခွဲသူတွေထဲက နှစ်ဦးဟာ ညီအစ်ကို တော်သူတွေ ဖြစ်ပြီး ကိုလမ်ဘိုမြို့က ချမ်းသာကြွယ်ဝတဲ့ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင် လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးရဲ့ သားတွေ ဖြစ်တယ်လို့ သတင်းတွေက ဆိုပါတယ်။ အဲဒီညီအစ်ကိုဟာ ရှန်ဂရီလာနဲ့ ဆင်နာမန် ဂရန်း ဟိုတယ်ကြီးတွေမှာ ဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြတယ်လို့ ရဲသတင်းရပ်ကွက်က AFP သတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
အသေခံ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုကို လုပ်ခဲ့တဲ့ ဒေသခံတွေနဲ့ IS အုပ်စုအကြား ဆက်နွှယ်နေဖွယ် ရှိတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ အာဏာပိုင်တွေက စုံစမ်း စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ပြည့်စုံကုံလုံတဲ့အခွင့်ထူးခံ ဘဝကနေ အကြမ်းဖက်သမား ဘဝကို ဘာ့ကြောင့် ရွေးကြတာလဲ
လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဘီဘီစီ သတင်းထောက် ဖရန့်ခ် ဂါဒနာရဲ့ သုံးသပ်ချက်
ဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်ခဲ့သူ အများစုဟာ ပညာတတ် လူလတ်တန်းစားက လူတွေ ဆိုတဲ့ ထုတ်ဖော်ကြေညာချက်ဟာ တကယ်တန်းမှာ သိပ်အံ့သြစရာ မကောင်းလှပါဘူး။
ဆင်းရဲမွဲတေမှုနဲ့ အခွင့်အလမ်း နည်းပါးမှုတွေကြောင့် အကြမ်းဖက်မှု လမ်းကြောင်းဆီ အတော်များများ ရောက်သွားကြပေမဲ့ အထိုက်အလျောက် သက်တောင့်သက်သာ နေထိုင်နေရတဲ့ ဘဝကို စွန့်ပစ်ပြီး အကြမ်းဖက်မှုဖက်ကို ရွေးချယ်ခဲ့သူတွေ ရှိခဲ့တယ် ဆိုတဲ့ သာဓက အတော်များများလည်း တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက် အမေရိကန် လေကြောင်း ခရီးစဉ် 93 ကို ပြန်ပေးဆွဲခဲ့သူတွေထဲက တယောက် ဖြစ်တဲ့ ဇီယက်ဒ် ဂျာရာ ဟာ ချမ်းသာ ကြွယ်ဝတဲ့ အခွင့်ထူးခံ မိသားစုတစုကနေ လာတာပါ။ မကြာသေးခင်ကလည်း ဗြိတိသျှလူမျိုး ဂျီဟာ့ဒ်ဝါဒီတွေထဲမှာ ဆရာဝန်တွေ အပါအဝင် ဗြိတိန်နိုင်ငံ ကျန်းမာရေးဌာနမှာ အလုပ်လုပ်နေကြသူတွေ ပါနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။
သေဆုံးသွားပြီ ဖြစ်တဲ့ ISIS အဖွဲ့ဝင် ဂျီဟာဒီ ဂျွန် (ခေါ်) မိုဟာမက် အမ်ဝါဇီ ဟာ လန်ဒန်မြို့ ဝက်စ်မင်စတာ တက္ကသိုလ်မှာ ပညာသင်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ အယ်လ်ကိုင်ဒါအဖွဲ့ရဲ့ မူလ ပူးတွဲ ခေါင်းဆောင် အိုစမာ ဘင် လာဒင် ဟာလည်း ဂျက်ဒါမြို့မှာ ပြည့်စုံကြွယ်ဝစွာ နေနေရာကနေ ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေအတွင်း အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ဆိုဗီယက်တွေကို တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။
သီရိလင်္ကာ အစိုးရက ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ ဒေသခံ (NTJ) နေရှင်နယ် တိုဟိဒ် ဂျမာ့ အစ္စလာမစ်အဖွဲ့ရဲ့ လက်ချက်လို့ စွပ်စွဲထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီတိုက်ခိုက်မှုမျိုးကို ဒေသခံတွေပဲ လုပ်နိုင်စွမ်း မရှိဘူးလို့ ဝန်ကြီးချုပ် ရာနီလ် ဝစ်ကရီမာဆင်ဂါ က ပြောပါတယ်။
သင်တန်းပေးတာတွေနဲ့ အရင်က မသိခဲ့ရတဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှုမျိုးတခု ရှိခဲ့ပုံရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အခုအခါ ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ ပါဝင် ပတ်သက်နေမှုနဲ့ သံသယရှိသူ ၆၀ လောက်ကို ရဲက ထိန်းသိမ်းထားပါတယ်။ နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်လာမှာကို ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ နိုင်ငံတဝန်းမှာ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားပါတယ်။
ကိုလမ်ဘိုမြို့တော်မှာ အီစတာပွဲတော်နေ့ လာရောက်ဝတ်ပြုကြသူတွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့ ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်း ၃ ကျောင်းနဲ့ ဟိုတယ်ကြီး ၃ ခုကို ဆက်တိုက်ဆိုသလို အချိန်ကိုက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။
ဓာတ်ပုံ ရင်းမြစ်, Getty Images
ကိုလမ်ဘိုမြို့က စိန့်အန်တိုနီ ဘုရားကျောင်းရဲ့ အပြင်ဖက်မှာ အမျိုးသားတစ်ဦး ငိုကြွေး ဝတ်ပြုနေပုံ
နောက်ဟိုတယ် တစ်ခုမှာ တိုက်ခိုက်ဖို့ ကြံထားတာကိုတော့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာပဲ တားဆီး ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ခဲ့အပြီး နောက်ထပ် စစ်သွေးကြွတွေ၊ ဖောက်ခွဲရေး ပစ္စည်းတွေ ထပ်ရှိနေနိုင်သေးတယ်လို့လည်း သတိပေးထားပါတယ်။
ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရတဲ့ ဟိုတယ်တွေထဲက တစ်ခု ဖြစ်တဲ့ Kingsbury ဟိုတယ်ကတော့ အခုအခါ ပြန်ဖွင့်လိုက်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
သီရိလင်္ကာမှာ သံသယရှိသူတွေ နဲ့ နောက်ထပ် ဖောက်ခွဲရေး ပစ္စည်းတွေကို ရဲက လိုက်လံ ရှာဖွေနေဆဲ ဖြစ်ပြီး အခြေအနေ တင်းမာနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
သံသယရှိတဲ့ အထုတ် နှစ်ထုတ်ကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တုန်းက ရဲက ထိန်းချုပ် စနက်တံဖြုတ် ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီထဲက တစ်ထုတ်ဟာ ကိုလမ်ဘိုမြို့က နာမည်ကြီး ရုပ်ရှင်ရုံ တစ်ခုနားမှာ ရှာတွေ့ခဲ့တာပါ။
သီရိလင်္ကာမှာ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ဖို့ ကြံစည်မှုတွေ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပြီး သတိထားကြဖို့နဲ့ အကြမ်းဖက်သမားတွေက ကြိုတင် သတိပေးတာမျိုး မရှိဘဲ တိုက်ခိုက်လာနိုင်တယ်လို့ သီရိလင်္ကာ ဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးကိုယ်စားလှယ် အာလိန်နာ တက်ပလစ်ဇ် က သတင်းထောက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဘယ်သူက ကြိုးကိုင်စီစဉ်တာ ဖြစ်နိုင်သလဲ
IS အဖွဲ့က သူတို့ဟာ အမေရိကန် ဦးဆောင်ပြီး IS ကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ မဟာမိတ်အဖွဲ့က နိုင်ငံသားတွေနဲ့ သီရိလင်္ကာမှာ ရှိတဲ့ ခရစ်ယာန်တွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ Amaq သတင်းဌာနက တဆင့် ပြောခဲ့ပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ ပြောဆိုချက်အပေါ် အထောက်အထား မပြနိုင်ခဲ့ပေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုမှာ ပါခဲ့တယ် ဆိုတဲ့ လူ ၈ ဦးရဲ့ ပုံတစ်ပုံကိုတော့ လူမှုကွန်ရက်ပေါ်မှာ ဝေမျှထားပါတယ်။
မတ်လတုန်းက IS အဖွဲ့ရဲ့ နောက်ဆုံး ပိုင်နက် ကျသွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဒါဟာ IS အဖွဲ့ ဒါမှမဟုတ် IS ရဲ့ သဘောထား မူဝါဒတွေ ဆုံးခန်းတိုင် သွားတဲ့ သဘော မဟုတ်ဘူးလို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သတိပေးထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် NTJ အဖွဲ့ဟာ JMI လို့ခေါ်တဲ့ နောက် အစွန်းရောက် အစ္စလာမစ်အုပ်စုတစ်စုနဲ့ ဆက်နွှယ်နိုင်တယ်လို့ သီရိလင်္ကာ ဒုတိယ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ရူဝန် ဝီဂျီဝါဒနာ က ပါလီမန်ကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ နောက်ထပ် အသေးစိတ်ကိုတော့ ထုတ်ဖော်မပြောသွားပါဘူး။
ဒီဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ မတ်လတုန်းက နယူးဇီလန်နိုင်ငံ ခရိုက်စ်ချာ့ချ်မြို့က ဗလီကျောင်းတွေမှာ လူအမြောက်အများ သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို လက်တုံ့ပြန်ခဲ့တာလို့ ကနဦး စုံစမ်း စစ်ဆေးချက်တွေအရ သိရတယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
NTJ အဖွဲ့ဟာ တိုက်ခိုက်မှု ကြီးကြီးမားမား လုပ်ခဲ့ဖူးတဲ့ ရာဇဝင်မျိုး မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ မနှစ်တုန်းကတော့ ဗုဒ္ဓ ဆင်းတုတော်တွေကို ဖျက်ဆီးခဲ့မှုနဲ့ စွပ်စွဲခံခဲ့ရပြီး လူတွေကြား နာမည်ကြီးလာခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီအဖွဲ့ ကိုယ်တိုင်ကတော့ တနင်္ဂနွေနေ့ ဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို သူတို့လုပ်ခဲ့တာလို့ ထုတ်မပြောသေးပါဘူး။
သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှာ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ် ဆိုတာကို အာဏာပိုင်တွေကို ကြိုတင် သတိပေးခဲ့တယ် ဆိုတာ ထွက်ပေါ်လာခဲ့အပြီး သီရိလင်္ကာ အစိုးရအနေနဲ့ ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။
လုံခြုံရေး အဖွဲ့တွေက NTJ အဖွဲ့ကို စောင့်ကြည့်နေပေမဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ကက်ဘိနက် ဝန်ကြီးအဖွဲ့ကိုတော့ ကြိုတင် သတိပေးတာမျိုး မရှိခဲ့ဘူးလို့ ဝန်ကြီးတွေက ပြောပါတယ်။
ဒီကြိုတင်သတိပေးချက်တွေကို လက်ဆင့်ကမ်းတာမျိုး မလုပ်ခဲ့တာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူသွားမယ်လို့ သမ္မတ ဆီရီဆာနာက အင်္ဂါနေ့တုန်းက ကတိပြု ပြောခဲ့ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ လုံခြုံရေး အဖွဲ့တွေကို ပြန်ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သီရိလင်္ကာ အကြမ်းဖက်မှု ပျောက်ဆုံးသူတွေ ရှိနေဆဲ
ဗုံးခွဲမှုအတွင်း ထိခိုက် သေဆုံးခဲ့သူတွေ
သေဆုံးသွားခဲ့သူရဲ့ ပထမဆုံး စုပေါင်း စျာပန အခမ်းအနားကို အင်္ဂါနေ့မှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနေ့ကို နိုင်ငံတဝန်း ဝမ်းနည်းကြေကွဲဖွယ်နေ့ အဖြစ် အစိုးရက တရားဝင် သတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။
သေဆုံးသူတွေထဲက အများစုဟာ အီစတာ ဝတ်ပြုပွဲအတွက် ဘုရားကျောင်းလာတက်ကြတဲ့ ခရစ်ယာန် အများအပြား အပါအဝင် သီရိလင်္ကာ လူမျိုးတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။
ဗုံးခွဲမှုအတွင်း သေဆုံးခဲ့သူ မိသားတစ်စု
သေဆုံးသူတွေထဲမှာ နိုင်ငံခြားသား ၃၈ ဦးလည်း ပါဝင်ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံသား အနည်းဆုံး ၈ ဦးနဲ့ အိန္ဒိယလူမျိုး အနည်းဆုံး ၁၀ ဦး ပါဝင်ပါတယ်။ ၁၄ ဦးကတော့ ပျောက်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
သေဆုံးသွားသူ အယောက် ၃၀ လောက်ရဲ့ စျာပန အခမ်းအနားကို ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ခဲ့ရာ နေရာတခု ဖြစ်တဲ့ နီဂွမ်ဘိုမြို့ စိန့်ဆဘက်စ်တီယန် ဘုရားကျောင်းမှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ နောက်စျာပန အခမ်းအနားကိုတော့ လာမယ့် အင်္ဂါနေ့နှောင်းပိုင်းမှာ ကျင်းပဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။
ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ၆ ခုအနက် ပထမဆုံးဗုံး ပေါက်ကွဲခဲ့တဲ့ အချိန်ကို ပြန်အမှတ်ရတဲ့အနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့ မနက် ၈ နာရီခွဲမှာ တနိုင်ငံလုံး တစ်မိနစ် တိတ်ဆိတ်စွာ နေခဲ့ကြပါတယ်။