Taith Jiwbilî Y Frenhines wedi cychwyn gyda gwasnaeth yn Llandaf

Y Frenhines yn cyrraedd Eglwys Gadeiriol Llandaf ddydd Iau

Mae'r Frenhines wedi cychwyn ei thaith ddeuddydd yng Nghymru fel rhan o ddathliadau'r Jiwbilî Ddiemwnt.

Fe wnaeth hi a Dug Caeredin gychwyn yr ymweliad gyda gwasanaeth yn Eglwys Gadeiriol Llandaf i nodi 60 mlynedd ers dechrau ei theyrnasiad.

Roedd cannoedd o bobl yn bresennol yn y ddinas i'w chroesawu gan gynnwys plant ysgol gyda'u baneri.

Dyma bedwerydd ymweliad Y Frenhines a'r Eglwys Gadeiriol ac roedd y gwasanaeth o dan arweiniad Deon Llandaf, John Lewis ac fe gafwyd anerchiad gan Archesgob Cymru, Dr Barry Morgan.

Roedd hi yn bresennol mewn gwasanaeth yno yn 1960 i nodi gwaith adfer yr Eglwys wedi cyrchoedd yr Ail Ryfel Byd.

Canmolodd Yr Archesgob Y Frenhines am nad oedd yn anwybyddu rôl ffydd ym mywyd pobl Gwledydd Prydain.

Fe wnaeth o ganmol Y Frenhines am ei hymrwymiad i wasanaethu'r genedl.

Roedd dros 600 o bobl yn bresennol yn y gwasanaeth gan gynnwys cynrychiolwyr gwleidyddol, ac eithrio Leanne Wood arweinydd Plaid Cymru, wnaeth wrthod y gwahoddiad.

Protest

"Llongyfarchiadau i'r Frenhines wrth iddi ddathlu 60 mlynedd," meddai Carwyn Jones, Prif Weinidog Cymru, wrth annerch y gynulleidfa.

"Dwi'n siŵr bod pobl Cymru yn rhoi'r croeso cynnes iddi wrth iddi hi gychwyn ar ei hymweliad â Chymru i ddathlu'r Jiwbilî Diemwnt."

Y tu allan i'r Eglwys fe wnaeth rhai o aelodau Republic Wales brotestio yn galw am ddemocratiaeth yn hytrach na Brenhiniaeth.

Aelodau yn gwrthwynebu'r ymweliad

Wedi'r gwasanaeth cafodd Y Frenhines a'r Dug ginio ym Mharc Margam o fwyd Cymreig a chyfle i gyfarfod â thîm rygbi Cymru wnaeth ennill y Gamp lawn yn gynharach eleni.

Yno hefyd fe fyddan nhw'n gwylio gŵyl gymunedol a chael cinio yn Orendy'r parc cyn ymweld ag Ysgol Uwchradd Cyfarthfa ac Amgueddfa Castell Cyfarthfa ac Oriel ym Merthyr Tudful.

Yn yr amgueddfa fe fydd Y Frenhines yn gweld y chwiban stêm gyntaf, y blwch pleidleisio cyntaf a gwisgoedd gan Laura Ashley a Julien McDonald

Fe fyddan nhw hefyd yn gwylio gweithgareddau gan dîm achub mynydd lleol, sgowtiaid Merthyr Tudful a'r Comisiwn Coedwigaeth.

Yn ystod y dydd roedd tua 40 o bobl, yn anarchwyr aelodau o Gymdeithas yr Iaith a Chymru Goch yn Merthyr Tudful yn dangos eu gwrthwynebiad i'r ymweliad.

Dyma fydd unig ymweliad y ddau â Chymru fel rhan o'r dathliadau.

Fe wnaeth Y Frenhines a'r Dug gychwyn ar daith o amgylch y DU i nodi'r Jiwbilî ym mis Mawrth.

Fe fyddan nhw'n symud ymlaen i Aberfan, Glyn Ebwy a Pharc Glanusk ger Crughywel ddydd Gwener.

Aberfan

Fe fydd Y Frenhines yn agor Ysgol Gynradd Gymunedol Ynysowen yn Aberfan yn swyddogol.

Y Frenhines a Dug Caeredin yn derbyn tusw o flodau wrth ymweld ag Aberfan yn 1966

Dyma fydd pedwerydd ymwelid Y Frenhines ag Aberfan ers trychineb yno ym mis Hydref 19

Caiff hyn ei weld fel arwydd o'i chefnogaeth barhaol i'r gymuned.

Cafodd 144 o bobl, gan gynnwys 116 o blant, eu lladd pan wnaeth tomen lo lithro lawr y mynydd gan gladdu ysgol, a thai cyfagos.

Yn ddiweddarach ddydd Gwener fe fydd Y Frenhines yn ymweld â chyn-weithwyr dur a gwirfoddolwyr amgueddfa sydd newydd ei adnewyddu, Y Swyddfeydd Cyffredinol, sydd erbyn hyn yn gartref i Archifdy Gwent.

Bydd y ddau yn mynychu gwasanaeth yn Eglwys Crist yn y dref ac yn cael derbyniad gyda grwpiau cymunedol.

Daw'r ymweliad i ben gyda gŵyl "Diemwntau yn y Parc" ym Mharc Glanusk.66.