Holi barn am asiantaeth newydd

Mae rhai yn pryderu am allu'r corff newydd i warchod natur a helpu'r economi

Mae Llywodraeth Cymru wedi lansio ymgynghoriad ynghylch sut y dylai'r corff newydd fydd yn rheoli adnoddau naturiol Cymru yn cael ei redeg a pha bwerau a dyletswyddau y dylai eu cael.

Bydd y corff newydd yn dod i rym ar Ebrill 1 2013, ac yn cymryd lle Asiantaeth yr Amgylchedd, Cyngor Cefn Gwlad Cymru a'r Comisiwn Coedwigaeth.

Bydd yr ymgynghoriad, a lansiwyd gan Weinidog Amgylchedd Cymru, John Griffiths, ddydd Llun yn para am wyth wythnos.

Yn ôl y llywodraeth, amcan y corff newydd fydd "rheoli adnoddau naturiol Cymru mewn ffordd mor gynaliadwy ac effeithiol â phosib, gweithio mewn ffordd symlach a mwy di-lol ac osgoi dyblygu gwaith."

Gallai'r newidiadau arfaethedig arbed hyd at £158 miliwn dros 10 mlynedd, yn ôl Gweinidogion.

Amheuon

Ond mae rhai - gan gynnwys pwyllgor o Aelodau Cynulliad a chwmnïau masnachol - wedi codi pryderon am y corff newydd.

Maen nhw'n cwestiynu p'un ai fydd yr asiantaeth newydd yn gwarchod natur a helpu'r economi ai peidio.

Dywedodd John Griffiths: "Bydd gan y corff newydd ran bwysig iawn i'w chwarae i ddiogelu iechyd amgylchedd Cymru a'i heconomi, felly mae'n hanfodol ein bod yn gwneud pethau'n iawn.

"Rhaid i'r corff newydd wneud gwaith y tri chorff presennol o ran diogelu amgylchedd naturiol Cymru, cynnal ei dirwedd ddiwylliannol a hanesyddol a gofalu bod cefn gwlad a'r arfordir ar gael i bawb.

"Cyn bwysiced, bydd angen iddo ddatblygu i wynebu heriau'r dyfodol.

"Rwyf am fod yn siŵr fod gan y corff newydd ddyletswyddau a phwerau clir iddo allu cyflawni dros Gymru.

"Bydd yr ymgynghoriad ychwanegol hwn yn rhoi safbwyntiau pellach i'n helpu i lunio'r corff newydd ac rwyf am annog pawb sydd â diddordeb i gyfrannu."

Dwy ran

Caiff yr ymgynghoriad ei rannu'n ddau, gyda'r rhan gyntaf yn edrych ar ddyletswyddau cyffredinol y corff newydd ac yn benodol ar y rheiny sy'n ymwneud â harddwch naturiol, cadwraeth, mynediad, diogelu'r dirwedd hanesyddol a choedwigaeth.

Dyma'r dyletswyddau fydd yn cael eu dwyn ynghyd a'u cyfuno yn hytrach na dim ond eu trosglwyddo.

Bydd ail ran yr ymgynghoriad yn ystyried trefniadau gweithio a chyfreithiol y corff.

Mae peth gwaith ymgynghori eisoes wedi'i gynnal ar drefniadau sefydlu'r corff newydd a sut y dylid ei gyfarwyddo.

Bydd yr ymgynghoriad diweddara' yn para tan Hydref 5 a bydd ei ganlyniadau'n helpu i lunio'r Ail Orchymyn a ddaw i rym ddechrau mis Ebrill, pan ddaw'r corff newydd i rym.