Adfer hen gerbyd trên tanddaearol Llundain i'w hen ogoniant

Fe gymrodd y gwaith adfer 15 mis i grefftwyr Rheilffordd Ffestiniog yn dilyn grant o £422,000

Mae cerbyd trên tanddaearol cyntaf y byd wedi cael ei adfer i'w hen ogoniant, a hynny 120 mlynedd ar ôl iddo gael ei adeiladu.

Fe gymrodd y gwaith adfer 15 mis i grefftwyr Rheilffordd Ffestiniog ar ôl iddyn nhw dderbyn grant o £422,000.

Adeiladwyd cerbyd Jiwbilî dosbarth cyntaf y Rheilffordd Metropolitan yn 1892.

Ond yn fwya diweddar roedd yn cael ei ddefnyddio fel sied gardd.

Ers mis Awst 2011 mae wedi cael ei adnewyddu ac mae 'na werth £700 o aur 23.5 carat.

Mae'n eiddo i Amgueddfa Trafnidiaeth Llundain.

Dathliad

Ym mis Ionawr fe fydd yn gwneud y daith o Borthmadog i nodi 150 mlwyddiant system danddaearol Llundain.

Roedd golwg druenus ar y cerbyd cyn ei adfer

Mae 92% o'r ffrâm pren yn wreiddiol, ond nid oes modd defnyddio'r goleuadau nwy erbyn hyn oherwydd rheolau iechyd a diogelwch.

Dywedodd Andrew Thomas o Reilffordd Ffestiniog: "Roedd gennym dîm o chwe pherson, gan gynnwys rhai ar brentisiaeth gan fod hynny yn rhan o'r cytundeb gyda Chronfa Dreftadaeth y Loteri, er mwyn dysgu sgiliau newydd i bobl ifanc.

"Roedd mewn cyflwr truenus pan gyrhaeddodd - roedd wedi cael ei ddefnyddio fel sied gyda thoiled wedi ei gysylltu iddo.

"Ond roedd gweld y gwaith gorffenedig yn brofiad arbennig."