Coffáu sefydlu mudiad iaith

Ymhlith y siaradwyr roedd un o'r sylfaenwyr, Gareth Miles

Mae plac wedi ei ddadorchuddio er mwyn coffáu sefydlu mudiad iaith 50 mlynedd yn ôl.

Roedd y seremoni am 11am yn yr Institiwt ym Mhontarddulais a'r siaradwyr oedd Robin Farrar, cadeirydd Cymdeithas yr Iaith, un o sylfaenwyr y mudiad, Gareth Miles, a'r Cynghorydd Eifion Davies.

Yno hefyd roedd Heulwen Beasley, aelod o'r teulu enwog o Langennech.

Cafodd Cymdeithas yr Iaith ei sefydlu yn Ysgol Haf Plaid Cymru ym Mhontarddulais yn Awst 1962 wedi araith Tynged yr Iaith rybuddiodd y byddai'r iaith Gymraeg yn marw cyn diwedd yr ugeinfed ganrif os na fyddai dulliau chwyldroadol.

Dywedodd Mr Farrar: "Mae 50 mlynedd o ymgyrchu wedi arwain at ryw fath o ddyfodol i'r iaith ond yr her yw sicrhau ei bod hi'n iaith fyw yn ein cymunedau ni.

"Mae canlyniadau'r Cyfrifiad wedi dangos argyfwng yr iaith."

Y dadorchuddio oedd yr ola' mewn cyfres o ddigwyddiadau i goffáu 50 mlynedd er sefydlu'r mudiad.