Bil Cynllunio: Yr hoelen olaf

Mae Carwyn Jones wedi 'anwybyddu' argymhellion Comisiynydd y Gymraeg

Mae Llywodraeth Cymru wedi methu â gwneud gwelliannau i'r Bil Cynllunio, er i Gomisiynydd y Gymraeg dynnu sylw at fethiannau mewn rhoi lle canolog i'r iaith Gymraeg.

Dywed Mesur y Gymraeg bod rhaid i'r Llywodraeth dalu "sylw dyladwy" o gyngor y Comisiynydd, ac yn sgil anwybyddu hyn, gallai'r Bil Cynllunio fod yn "anghyfreithlon", yn ôl Cymdeithas yr Iaith Gymraeg.

Mae Meri Huws, Comisiynydd y Gymraeg, wedi ysgrifennu at Llywodraeth Cymru ddwywaith yn lleisio pryderon ac yn galw am newidiadau sylweddol i'r Bil oherwydd ei effaith ar yr iaith a democratiaeth leol.

Dim gwelliannau

Daeth dim gwelliannau i'r Bil, a nawr, gallai gael ei ddiddymu mewn her gyfreithiol, medd Cymdeithas yr Iaith.

Dywedodd Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, Jamie Bevan: "Nid ar chwarae bach mae rhywun yn ystyried cymryd camau cyfreithiol, ond mae'r Llywodraeth wedi cael sawl cyfle i wrando ar gyngor arbenigol y Comisiynydd a'i weithredu, ac wedi gwrthod bob tro.

Cynhaliwyd rali brotest ym Mhwlleli gan Cymdeithas yr Iaith ar ddechrau'r mis, mewn ymtaeb i'r Bil Cynllunio

"Mae'r cyngor rydyn ni wedi'i dderbyn yn galonogol, ac mae na siawns gref bod y Llywodraeth wedi rhedeg proses wallus.

"Er gwaethaf yr holl gyngor, mae Carwyn Jones wedi dewis peidio â rhoi lle canolog i'r Gymraeg yn y ddeddfwriaeth."

Yr hoelen olaf

Gwnaeth Comisiynydd y Gymraeg bedwar awgrym ar welliannau i'r Bil ac er gwaethaf addewid y Prif Weinidog, Carwyn Jones, i ystyried "pob cam ymarferol ar gyfer atgyfnerthu'r Gymraeg o fewn y system gynllunio" - doedd dim adlewyrchiad o hynny ym Mil Cynllunio mis Hydref.

Ychwanegodd Jamie Bevan mai "ofer yw dynwared system Lloegr" ac y gallai'r Bil fod "yr hoelen olaf yn arch ein cymunedau Cymraeg."

Gofynnodd BBC Cymru Fyw am ymateb Comisiynydd y Gymraeg, ond fe ddewisodd y Comisiynydd i beidio ag ymateb.