Sut mae mesur cynnydd y genedl?

  • Cyhoeddwyd
Cyflwr y genedl
Disgrifiad o’r llun,
Mae tai, iaith ac addysg yn faterion "hollbwysig i lewyrch cenedl" medd Carwyn Jones

Sut mae mesur cynnydd y genedl? Dyna y mae cynllun newydd sydd wedi ei ddatgelu gan Brif Weinidog Cymru, Carwyn Jones yn ei ofyn.

Yn dilyn ymgynghoriad, y bwriad yw creu 40 o "ddangosyddion cenedlaethol" er mwyn i'r llywodraeth fesur cyflwr y genedl mewn meysydd fel iechyd, yr amgylchedd, addysg a'r economi.

Y gobaith yw y bydd y cynllun yn helpu i Gymru gyrraedd amcanion Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol, ac mae nawr yn destun ymgynghoriad.

Fe wnaeth y ddeddf osod sawl 'dangosydd cenedlaethol' i Gymru:

  • Bywyd hir ac iach i bawb;
  • Pobl ifanc yn gadael yr ysgol gyda sgiliau a chymwysterau;
  • Pobl mewn gwaith;
  • Ansawdd tai;
  • Pobl yn defnyddio'r Gymraeg mewn bywyd bob dydd;
  • Ansawdd yr aer.

Dywedodd Carwyn Jones bod materion fel addysg, ansawdd bywyd a'r amgylchedd yn "hollbwysig i lewyrch cenedl", ond bod angen dull gwell o fesur hynny.

"Heddiw, rydym yn lansio ymgynghoriad mawr i gasglu barn pobl am beth ddylai ein dangosyddion cenedlaethol fod. Yn syml, sut ydym ni, fel llywodraeth, yn mesur cenedl," meddai.

"Dyma gyfle gwych i gyrff cyhoeddus, unigolion a sefydliadau ddweud eu dweud ar sut yr ydym i barhau i ddatblygu ac adeiladu y Gymru yr ydym ei heisiau.

"Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol yn gosod dyletswydd arnom i gyd i sicrhau bod cenedlaethau'r dyfodol yn ganolog yn y penderfyniadau yr ydym yn eu gwneud heddiw."

Ychwanegodd: "Nid ydynt yn cyfeirio at nodau neu lwyddiannau y llywodraeth yn unig, ond at roi darlun llawer mwy cyflawn o gynnydd y genedl yn gyffredinol."