Y tenor Kenneth Bowen wedi marw yn 86 oed
Image copyright
Sain
Yn 86 oed bu farw'r tenor a'r cyfarwyddwr cerdd Kenneth Bowen yn Cheltenham.
Cafodd Dr Bowen ei eni yn Llanelli a'i addysgu ym Mhrifysgol Cymru Aberystwyth a Chaergrawnt.
Yn ystod y chwedegau enillodd nifer o wobrau cerdd o bwys ac roedd yn wyneb cyfarwydd ar lwyfannau Cymru, Lloegr ac Ewrop.
Bu'n perfformio yn yr Eisteddfod Genedlaethol ac yn gyson gyda chwmni Opera Cenedlaethol Cymru, y Royal Opera a'r English National Opera.
Am flynyddoedd roedd yn bennaeth ar Astudiaethau Llais yn yr Academi Frenhinol yn Llundain.
Roedd yn nodedig am berfformio gweithiau cerddorol am y tro cyntaf.
'Bonheddwr urddasol'
Ysgrifennodd y gyfansoddwraig Dilys Elwyn Edwards y gyfres 'Caneuon y Tri Aderyn' sy'n cynnwys 'Mae Hiraeth yn y Môr' yn benodol i Kenneth Bowen.
Roedd yn feirniad cyson yn yr Eisteddfod Genedlaethol ac Eisteddfod Ryngwladol Llangollen.
Rhwng Chwefror 1983 a Rhagfyr 2008 ef oedd Cyfarwyddwr Cerdd Corâl Cymru Llundain, bu'n is-lywydd y Cymmrodorion ac yn 2003 cafodd radd doethuriaeth er anrhydedd gan Brifysgol Bangor.
Roedd Siân Meinir, sy'n wreiddiol o Ddolgellau, yn ddisgybl iddo yn yr Academi Frenhinol yn Llundain a'r geiriau cyntaf sy'n dod i'w meddwl wrth ei ddisgrifio yw "bonheddwr urddasol".
Dywedodd: "Roedd e'n gerddor deallus, yn sgolor - yn ddyn hynod o alluog.
"Fe ddes i ar ei draws gyntaf pan oedd yn feirniad yn yr Eisteddfod Genedlaethol - roedd e'n feirniad cyson.
"Mae rhywun yn meddwl amdano fel perfformiwr gwaith Mozart a 'The Dream of Gerontius' Elgar wrth gwrs.
"Roedd e'n fyd enwog - mae rhywun yn meddwl am ei lais crwn cyfoethog - llais pwerus.
"Er ei fod wedi byw yn Llundain am hir roedd Cymru yn agos at ei galon - roedd e'n gwneud lot fawr gyda Chymry Llundain a gan ei fod yn gyfarwyddwr y Corâl roedd e'n rhoi sawl cyfle perfformio i gantorion fel fi.
"Roedd e'n arweinydd hynod o grefftus ond yn bennaf mi fyddai i'n ei gofio fel cerddor disglair galluog a bonheddwr urddasol."