Comisiynwyr yr Heddlu a Throsedd: Gwent
- Cyhoeddwyd
Ar 5 Mai bydd etholiadau Comisiynwyr yr Heddlu a Throsedd yn cael eu cynnal yng Nghymru a Lloegr.
Tasg y Comisiynydd fydd craffu ar lu a sicrhau ei fod yn atebol.
Fe fydd Comisiynydd hefyd yn gallu penodi a diswyddo'r prif gwnstabl a gosod cyllideb ar gyfer y llu.
Y deiliad presennol yn ardal Gwent yw Ian Johnston, sydd ddim yn ceisio cael ei ail-ethol.
Cliciwch yma am ein canllawiau i:
- Dyfed-Powys
- Gogledd Cymru
- De Cymru
- Yr etholiadau
Pwy yw'r ymgeiswyr?
- Louise Brown, Ceidwadwyr Cymreig
- Jeff Cuthbert, Llafur Cymru
- Darren Jones, Plaid Cymru
Beth yw Heddlu Gwent?
Mae Heddlu Gwent yn gofalu am bum awdurdod lleol yn ne ddwyrain Cymru, Casnewydd, Caerffili, Blaenau Gwent, Torfaen a Mynwy, ardal o 600 milltir sgwâr a phoblogaeth o fwy na 576,700.
Mae hon yn ardal wledig a threfol.
Yn ninas Casnewydd mae'r boblogaeth fwyaf gyda thua 150,000 o drigolion.
Mae rhan brysur o'r M4 yn rhedeg drwy'r ardal yn y de, yr holl ffordd i'r Ail Bont Hafren.
Ar hyn o bryd mae'r llu yn cyflogi 1,285 o swyddogion, 835 o staff a 191 o swyddogion cymorth cymunedol. Mae'r gweithlu 10% yn llai nag yr oedd yn 2010, yn ôl yr heddlu.
Y prif gwnstabl presennol yw Jeff Farrar, a benodwyd ar ôl i'r cyn-brif gwnstabl Carmel Napier ymddiswyddo yn 2013 o dan amgylchiadau dadleuol.
Cyllid
Cyllideb Heddlu Gwent ar gyfer 2016/17 yw £130.7m.
Heblaw cyllid gan y llywodraeth yng Nghymru a'r DU a £5.8m mewn incwm, mae disgwyl rhyw £47m o braesept yr heddlu ar y dreth gyngor.
Yn 2016/17 mae'r praesept y dreth gyngor yn £220.06 ar gyfer eiddo band D.
Mae hynny'n cymharu â £207.85 ar gyfer De Cymru, £200.07 yn Nyfed-Powys a £240.12 yn ardal Heddlu Gogledd Cymru.
Roedd y Comisiynydd yn cynllunio arbedion effeithlonrwydd o o £4.3m yn 2016/17.
Trosedd a pherfformiad
Cododd nifer y troseddau a gofnodwyd yng Ngwent 4% rhwng mis Medi 2014 a Medi 2015.
Roedd cyfanswm o 37,306 o ddigwyddiadau, ac eithrio twyll.
Roedd achosion o drais yn erbyn y person wedi codi 26% yn ystod y cyfnod hwnnw, er bod pob un ond un heddlu wedi cofnodi cynnydd yn y categori hwnnw o droseddau.
Cododd troseddau rhywiol 24%, ond fe wnaeth digwyddiadau o fyrgleriaeth ostwng 11% a difrod troseddol a llosgi bwriadol ostwng 1%.
Yn yr arolygiad blynyddol diwethaf o heddluoedd gan Arolygiaeth Cwnstabliaeth Ei Mawrhydi, canfu arolygwyr bod yr heddlu wedi gwneud cynnydd sylweddol o ran gwella ansawdd a safonau ac mae ganddo ddull da o ymchwilio i droseddau a rheoli troseddwyr.
Dywedodd yr Arolygiaeth bod Heddlu Gwent yn dda am atal trosedd ac ymddygiad gwrthgymdeithasol ac roedd ganddo berthynas gref gydag ystod eang o bartneriaid.