Дүйнө тарыхын өзгөрткөн август

Калк жыш отурукташкан, курулуштары дагы жыш жайгашкан Хиросима көз ирмемде эле жер менен жексен болду. Адистердин болжолдуу эсептөөлөрүнө караганда, Хиросимада каза тапкандардын (140-200 миң киши) 70-80 миңге чукулу бомба жарылган учурда эле мүрт кетишкен. Жарылуунун очогунда болуп калган кишилер жөн эле майда бөлүкчөгө айланып, ысык абага күйүп кеткен. Ал жердеги ысык абанын температурасы Цельсия боюнча 4000 градуска чейин жеткен.

Хиросимага ташталган "Балакай" деп аталган бомбанын макети. Бомбанын курамында 64 кг уран болгон.

Бомбаны B-29 "Суперфортресс" учагынан ташташкан. Экипаждын командири полковник Пол Тиббетс болгон. Ал кийин буга бир да жолу өкүнбөгөнүн айткан экен. 1975-жылы берген интервьюсунда "ар түнү уйкусу бейпил болорун» айткан. Арадан 30 жыл өткөндөн кийин Тиббетс: "Азыр мени ошондогудай кырдаалга таштасаңар, шайтан алгырдыкы, муну дагы жасайм» деген.

Өзөктүк бомбанын жарылуудан кийинки эле кесепетинен 80 миң киши каза тапкан. 1945-жылдын соңунда радиоактивдүү нурлануудан жана башка тескери кесепеттеринен жалпысы болуп 166 миң киши мерт болгону белгилүү болгон.

Хиросимадагы жарылуудан аман калып, жашап кеткендер бүтүндөй өмүрүн психологиялык дартынан арыла албай жашап өтүшкөн.

Бомба жарылуунун артында күл гана калды. Радиоактивдүү нурлануу бир нече жүздөгөн чакырымга чейин тараган. Бирок ууланган райондордогу калкты эвакуациялоо болгон эмес.

Хиросимадагы айрым имараттардын сөөгү бузулбай калган. Сүрөттө Соода палатасынын мекемеси. Чехиялык архитектор Ян Летцелдин долбоору менен курулган имарат жардыруунун очогунан 160 метр гана арлыкта болгон. Имаратты кайра тургузбай эле эстелик сыяктуу калтырып коюшкан. 1996-жылы аны ЮНЕСКО дүйнөлүк мурастар тизмесине каттады.

Үч күндөн кийин, 9-августта саат 11:02де экинчи атом бомбасы жапониялык ири порт шаары болгон Нагасакиге ташталган. Муну кесепети менен 80 миң киши каза тапкан. Ушул өзөктүк соккулардан кийин Азиядагы согуш токтоду. Бирок тарыхчылар мунсуз деле Жапония багынып бергенин жарыялоого камынып жаткан эле деп белгилешет. Бул бомба чабуулдары жана Советтер союзу тарабынан Жапонияга согуштун жарыялангандан кийин, 14-августта Жапония капитуляция боюнча билдирүү жасады.

Жыл сайын Хиросимада он миңдеген жапониялыктар чогулуп, каза тапкандарды эскеришет.