Seann sgrìobhainnean gan taisbeanadh
- Published
image copyrightLeabharlann Nàiseanta na h-AlbaLeabhar Deathan Lios Mòir bhon 15mh Linn, An Illiad le Homer, ann an Gàidhlig, agus inneal bhon 16mh Linn a dh'innseas cuin a bhios a' Chàisg ann.
Dìreach cuid de na làmh-sgrìobhainean a bha ri fhaicinn aig Leabharlann Nàiseanta na h-Alba Diluain.
Bha iad mar phàirt de thaisbeanadh a chaidh a chur air dòigh airson Fèis Eadar-Nàiseanta nan Sgeulachdan a chomharrachadh.
Tha na leabhraichean a chaidh a thaisbeanadh cho prìseil agus nach deach an taisbeanadh ach airson 4 uairean de thìde.
Cruth Didseatach
"Bha sinn dìreach airson sealltainn do dhaoine na th' againn de làmh-sgrìobhainnean Gàidhlig," thuirt Glèidheadair nan Làmh-Sgrìobhainnean Gàidhlig, Ulrike Hogg.
"Tha corra eisimpleir againn a tha gu math sean.
"Cho sean 's a tha iad, ach cho ùr 's a tha iad - gum faic thu fhathast gnothach mhic an duine annta.
"Tha aon làmh-sgrìobhainn, a tha mu dheidhinn sgrios bhaile Thebes, far an do chomharraich an sgrìobhaiche air iomall nan duilleagan, far am bàsaich daoine, le crois dhuibh.
"Bha sinn dìreach airson na làmh-sgrìobhainnean seo a thoirt beagan nas fhaisge air a' phoball - bhon faodaidh iad a bhith caran air an iomall, mar gun canadh tu.
"Gus am faiceadh daoine an coltas a th' orra, 's mar a tha iad fhathast gu math daonnda, agus a' bruidhinn rinn," thuirt i.
image copyrightLeabharlann Nàiseanta na h-AlbaNuair a dh'fhosgail an taisbeanadh beagan an dèidh 11:00m, bha daoine air a bhith a' feitheamh gu foghidinneach aig an doras airson faighinn a-steach.
Nam measg bha oileanaich bho Roinn na Ceiltis aig Oilthigh Dhùn Èideann, a bha ann còmhla ris an òraidiche aca, Abigail Burnyeat.
"Tha sinn cleachdte ri bhith a' faicinn làmh-sgrìobhainnean air-loidhne. Tha a h-uile rud ann an cruth didseatach a-nis," thuirt i.
"Tha iad gam faicinn anns na clasaichean againn.
"Ach tha rud sònraichte mu dheidhinn an làmh-sgrìobhainn fhèin fhaicinn.
"Tha thu a' tuigsinn dè cho cudromach 's dè cho aosta 's a tha na làmh-sgrìobhainnean.
"Tha iad nam pàirt de dhualchas nan Gàidheal cho prìseil, 's cho inntinneach, agus 's e cothrom uabhasach math a th' ann dhaibh na làmh-sgrìobhainnean fhaicinn," thuirt i.
Am measg na chaidh a thaisbeanadh bha eadar-theangachadh dhan Ghàidhlig de dhuan mhòr chlasaigeach Ghrèigeach, a chaidh eadar-theangachadh anns an 15mh Linn.
"'S e "best sellers" anns na Meadhan Aoisean a th' anns na sgeulachdan seo," thuirt Abigail.
"Nuair a chì sinn gun deach an eadar-theangachadh sa Ghàidhlig, chì sinn litreachas na Gàidhlig aig toiseach litreachas na Roinn Eòrpa aig an àm ud.
"Tha eadar-theangadairean Gàidhlig, agus an luchd-leughaidh aca, a' gabhail pàirt ann an cultar litreachail eadar-nàiseanta," thuirt i.
image copyrightUnspecifiedChaidh Leabhar Dheathan Lios Mòir a sgrìobhadh san 16mh Linn.
Tha e cho prìseil 's gun deach inbhe UNESCO a bhuileachadh air, agus mar as trice tha e glaiste ann an àite tèarainte san togalach.
Tha an leabhar a' toirt a-steach a' chruinneachaidh as sine de bhàrdachd Ghàidhlig an Alba, agus bha e ri fhaicinn anns an taisbeanadh.
'S e aois nan làmh-sgrìobhainnean as coireach nach fhacas iad Diluain ach airson 4 uairean de thìde.
"Feumaidh sinn an dìon rud beag," thuirt Ulrike Hogg.
"Cuid aca, tha inbhe thèarainteachd gu math àrd aca, 's chan fhaod sinn an cur a-mach airson ùine mhòir.
"Ach tha fàilte ro dhaoine a th' airson an leughadh anns na seòmraichean leughaidh againn.
"Tha fear aca ga chumail ann an ciste ghlaiste mar as trice, 's cha toir sinn a-mach e gu math tric.
"An fheadhainn eile, ri linn na h-aoise aca, agus na buaidhe a bheir an t-solas orra, tha sinn a' feuchainn ris an ùine a bhios iad a-muigh a chumail goirid," thuirt i.
Fhuair cuid briseadh dùil, tha fhios, gun cothrom fhaighinn na làmh-sgrìobhainnean fhaicinn Diluain.
Ach tha dòchas ann gun tèid taisbeanaidhean coltach ris a chumail aig an Leabharlann Nàiseanta san àm ri teachd.