BBC News, پښتو - کور پاڼه
Top story - Pashto
مسکو کې راتلونکې اوونۍ د افغانستان په اړه امنیتي کنفرانس جوړېږي
د روسیې تاس خبري اژانس خبر ورکړی چې مسکو به راتلونکې اوونۍ د مرکزي اسیا هېوادونو د ملي امنیت سلاکارانو د پنځمې غونډې کوربه وي. افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي ضمیر کابلوف دغه خبري آژانس ته ویلي، دې غونډه کې به د هند، چین او پاکستان د ملي امنیت شورا سلاکاران هم برخه ولري. روسیې او د مرکزي اسیا نورو هېوادونو تر هغې وروسته چې نږدې یو نیم کال وړاندې افغانستان کې طالبان بیا واک ته ورسېدل، څو ځله خپلې امنیتي اندېښنې په ډاګه کړې دي.
اپېکس کومېټه: "د پاکستانیانو وینه بهوونکي ترهګر به عبرتناکه سزا وګوري"
پېښور کې د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف په مشرۍ اپېکس کومېټې ویلي چې پر بې ګناه خلکو برید کوونکي به له سزا پرته نه پاتې کېږي. کمېټې پر دې هم ټینګار کړی چې د ترهګرۍ ختمولو لپاره دې د مرکزي او ایالتي ادارو ګډ فکر او عمل په هدف یوه رغنده تګلاره جوړه شي. اپېکس کمېټې هوکړه کړې چې د پاکستان دننه به د ترهګرۍ ملاتړې سرچینې وچوي او د هرې بڼې او ډول پر وړاندې به یې د 'صفر زغم' چلن خپلېږي.
د امریکا پر فضا 'څارګر بالون' ته غبرګون؛ بلېنکن چین ته پلان شوی سفر لغوه کړ
د امریکا بهرنیو چار وزیر انتوني بلېنکن ویلي چې د چین لخوا د دوی پر فضا ظاهرآ د یوه څارګر بالون د الوځولو پرېکړه "د نه منلو او غېر مسوولانه" ده. هغه د دغه کار غبرګون کې بېجېنګ ته خپل پلان شوی سفر هم ناڅاپه لغوه کړی دی. چین د جمعې پر ورځ ومنله چې د امریکا پر فضا لیدل شوی بالون د دوی دی، خو دا یې د هوا حالاتو اړوند د څېړنو بالون بللی، چې د دوی په وینا باد او خرابې هوا له مسیره ایستلی او د امریکا فضا ته وړی دی.
په ملګرو ملتونو کې د پاکستان استازي د خپلو خبرو په تړاو بښنه وغوښته
په ملګرو ملتونو کې د پاکستان استازي منیر اکرم د افغانستان په تړاو د بشردوستانه غونډې په بهیر کې د خپلو څرګندونو له امله بښنه غوښتې. ښاغلی اکرم وايي د هغه په خبرو چې د خوابدي لامل شوي بښنه غواړي. هغه وايي خبرې یې سمې نه وې او ده د پاکستان دریځ منعکس نه شو کړای. منیر اکرم په خپله ټوېټر پاڼه خپاره شوي پیغام کې ویلي زه پښتني کلتور ته ژور درناوی لرم، زده کړو ته د ښځو او نجونو د لاسرسي مخنیوی نه اسلامي دی او نه هم پښتني کلتور.
منظور پښتین: منیر اکرم په ډاګه کړه چې د افغان نجونو د زدکړو بندیز تر شا څوک دي
ښاغلي پښتین وایي په ښځو تعلیم نه کول د پښتنو رواج نه دی او د نوموړي په ټکو" له ډیوېډ جونز څخه رانیولې تر کرنل امامه د ملګرو منصوبه ده چې پښتانه افغانان وروسته پاتې وساتی ځکه هغوی تل د ښځو تعلیم رد کړی دی." منظور پښتین زیاتوي، د افغان نجونو د زدکړو په تړاو په ملګرو ملتونو کې د پاکستاني استازي بې بنسټه " جوازونو" یا څرګندونو روښانه کړه چې د نجونو پر زده کړو د بندیز تر شا څوک دي. له منظور پښتین مخکې د ملي عوامي ګوند د خیبرپښتونخوا مشر 'ایمل ولي خان' هم ویلي چې "د پښتنو نجونو په اړه ملګرو ملتونو کې د پاکستان د استازي له سپکاوي ډکې څرګندونې د منلو نه دي." د افغانستان د پخواني ولسمشر محمد اشرف غني لومړي مرستیال امرالله صالح وایي پاکستان شل کاله وړاندې په افغانستان کې د زدکړو او پرمختګ مخینوي لپاره " مدرسې په داسې کسانو ډګې کړې چې نن پر افغانستان واکمن دي."
طالبانو د نجونو زدکړو ملاتړی او د پوهنتون استاد اسماعیل مشعل نیولی
اسماعیل مشعل روانه اونۍ له زدکړو د ملاتړ لپاره خپله لاسي ګاډۍ لارو کوڅو ته رایستلې او پر خلکو په ځانګړي ډول نجونو او مېرمنو یې وړیا کتابونه وېشل. خو د زدکړو دغه ملاتړی کمپان کوونکی د خپل کمپاین په دویمه ورځ په کابل کې طالب سرتېرو " له وهلو ډبلو" وروسته له ځان سره بېولی دی.
لوېدیځو هېوادونو ولې په ترکیه کې کنسلګرۍ وتړلې او ترکیه په څه غوسه ده؟
وروسته تر هغه چې څو لوېدیځو هېوادونو د امنیتي اندېښنو له کبله د ترکیې په استانبول ښار کې خپلې کونسلګرۍ وتړلې، د ترکیې د کورنیو چارو وزیر لوېدیځ هېوادونه د ترکیې پر ضد په "رواني جګړه" تورن کړل. د ترکیې کورنیو چارو وزیر سلیمان سوېلو ویلي،" امریکا او لوېدیځ نه غواړي چې موږ په دې سیمه کې خپلواک او ازاد واوسو."
نېکلاسن: د افغانستان انزوا نه غواړو؛ د طالبانو بندیزونه اړمن افغانان زیانمنوي
افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړي استازي ټامس نېکلاسن ویلي په غیردولتي ادارو کې د افغان ښځو پر کار د طالبانو بندیز افغانستان کې تر ټولو اړمنو خلکو ته زیان رسوي. هغه پاکستان ته د درې ورځنی سفر پای کې پر خپل ټویټر لیکلي چې پر دې او د افغانستان اړوند نورو موضوعاتو یې له پاکستاني چارواکو، سیاسونو، شنونکو، دیپلوماتانو او ژورنالیستانو سره خبرې کړي. افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي ټوماس وېسټ هم تېرو ورځو کې پاکستاني چارواکو سره پر دې موضوع غږېدلی و.
ځانګړې پاڼه
طالبانو تېرو ۱۷ میاشتو کې پر ښځو تر شلو ډېر بندیزونه لګولي دي
له هغه راهیسې چې طالبان د ۲۰۲۱ کال د اګست پر ۱۵مه بېرته پر افغانستان واکمن شوي، په تېرو شاوخوا ۱۷ میاشتو کې یې تر بل هر څه ډېرې توصیې او فرمانونه پر ښځو محدودیتونو لګولو باندې ورټول پاتې شوي. شمېر یې تر شلو اوړي چې ځينې یې فرمانونه او تر ډېره شفاهي اعلانونه او توصیې یا سپارښتنې دي خو یو شمېر داسې موارد هم شته چې په اړه یې هېڅ فرمان او سپارښتنه نه ده شوې خو د عملي ګام په ترڅ کې پر مېرمنو په یو نا یو ډول محدودیت پلی شوی دی. د ۲۰۲۱ کال له اګست میاشتې بیا د ۲۰۲۲ کال تر پایه پر ښځو د طالبانو حکومت له لوري لګولو شویو محدویتونو ته مو په دغه رپوټ کې کتنه کړې ده.
د بي بي سي د ۲۰۲۲ کال ۱۰۰ ښځې: سږکال په لېست کې څوک شاملې دي؟
بي بي سي د ۲۰۲۲ کال لپاره د نړۍ له لروبر د ۱۰۰ الهام بښونکو او با نفوذه ښځو خپل نوملړ خپور کړی دی
نيمه نړۍ
ویډیو, غزه کې د ښځو او نجونو د سوکوهنې لومړنی کلب, موده 1,37
د سمندر پر غاړه او ګراج کې د نجونو له روزلو وروسته، اسامه ایوب اوس د سوکوهنې په خپل مسلکي کلب کې ۴۰ نجونې روزي.
"له محرم پرته دې د روغتیا او پوهنې کارکوونکې کار ته نه ځي"
بي بي سي ته مالومه شوې، چې په کندهار کې د طالبانو د حکومت چارواکو د روغتیا او پوهنې ادارو ښځینه کارکوونکو ته امر کړی، چې سر له ننه دې له محرم نارینه پرته کار ته نه ځي. د سرچینو په وینا، د امر بالمعروف ولایتي مشرتابه دغو دواړو ادارو ته ویلي، چې بې له محرمه ورتلونکې ښځینه کارکوونکې دې کار ته نه پرېږدي. یو شمېر ښځینه روغتیايي کارکوونکو بي بي سي ته منلې، چې ورته ویل شوي، نور بې له محرمه اړوندو روغتیايي مرکزونو ته د کار لپاره نه شي ورتلی.
له ښوونځیو راګرځول شوې نجونې: "خپل ښوونځی هره شپه په خوب وینم"
ځینو هغو افغانو نجونو بي بي سي پښتو پاڼې ته خپل احساسات لیکلي، چې افغانستان کې طالبانو له ۵۰۰ ورځو راهیسې له ښوونځیو را ګرځولې دي. د خوندیتابه لپاره یې دلته نومونه مستعار او د ښوونځیو ځای ځایګی نه په ډاګه کوو.
د دریو لوڼو پلار: "د ښوونځیو د تړلو ۵۰۰ ورځې مې د ژوند تر ټولو ترخې وې"
پنځه سوه ورځې کېږي، چې له شپږم پورته د ټولو افغانو نجونو زدکوونکو د میندو او پلرونو سترګې د خپلو لوڼو د نامالوم برخلیک او د ښوونځیو د تړلو دروازو پرانیستو ته په تمه دي.
ځانګړي مطالب
د نړۍ تر ټولو زوړ سپی, د یوې پېړۍ پخوانی ریکارډ مات کړ
یوه ۳۰ کلن پرتګالي سپي د نړۍ د تر ټولو زوړ سپي په توګه د ګېنس په کتاب کې نوی ریکارډ جوړ کړ.
ولې پټان فلم په کمساري ډول کامیاب شو؟
شاه رخ خان له څلور کاله انتظار وروسته په یوه فلم کې راښکاره شو، هغه هم په پټان نومي فلم کې. دې فلم په لومړیو پنځو ورځو کې نږدې پنځه نیم مېلیارده هندۍ روپۍ ګټلي چې د شاه رخ خان په څېره یې د کامیابۍ خوشحالي روښانه ښکاري. پرون دوشنبه د دې خوشحالۍ نمانځنې په یوه غونډه کې ښاغلي خان د خپلو مېنه والو پر وړاندې د فلم له دوه نورو لوبغاړو سره راښکاره شو او د خلکو پوښتنو ته یې پخپل انداز ځوابونه وویل. هغه له ورایه خوښ ښکاریده، په خبرو کې یې ټوکې کولې، مسکېده، هر ډول پوښتنې یې ځوابولې او کله نا کله به د خبرو منځ کې لکه د تل په څیر جدي شو.
ویډیو, ChatGPTChatGPT څه دي او کوم کارونه کولی شي؟, موده 2,45
ChatGPT (چټ جي پي ټي) د مصنوعي ځیرکتیا د لټون هغه نوی سیستم دی چې ستاسې هر ډول پوښتنې ځوابوي.
ویډیو, پېښور کې جومات تر خونړي برید وروسته, موده 3,34
په پېښور کې د پولیسو مرکز اړوند یوه جومات کې د تېرې ورځې چاودنې له کبله د وژل شویو کسانو شمېر ۱۰۰ ته لوړ شوی.
ویډیو, شننه؛ د پېښور د پولیسو مرکز اړوند جومات کې د مرګونې چاودنې عواقب څه کېدای شي؟, موده 4,49
د پېښور د پولیسو مرکز جومات کې د کمساري خونړي بريد عواقب او د پاکستان د حکومت غبرګون به څه وي؟
ویډیو, په انځوګرۍ د جګړې روحي فشار درمنله؛ اوکرایینۍ هنرمندې یې ټولګي پیل کړي, موده 2,06
یوه اوکرایینۍ هنرمنده د دې پر هېواد د روسیې له برید او جګړې را وتښتېده او بریتانیا ته راغله.
ویډیو, د اوکرایین حکومت پر ځینو وزیرانو د فساد تورونه؛ زېلېنسکي کابینه کې پراخ بدلون راوستی, موده 3,10
د اوکرایین ولسمشر ولودمیر زېلېنسکي خپله کابینه کې پراخ بدلون راوست او د وزیرانو او چارواکو یوه ډله یې له دندو لرې کړې. له دوی پر ځینو د فساد او درغلیو تورونه لګېدلي وو.
د بي بي سي پښتو ټلویزیوني خپرونه
نړۍ دا وخت
د بي بي سي پښتو ټلویزیوني خپرونه چې هره ورځ د افغانستان په شپږو بجو په ژوندۍ بڼه خپرېږي. دلته یې لیدلی شئ.
د نجونو زدکړو په اړه ملګرو ملتونو کې د پاکستاني استازي خبرو ته غبرګونونه
په ملګرو ملتونو کې د افغانستان چارسمبالی استازی نصیر احمد فایق وايي، "د طالبانو کړنې د افغانستان د خلکو له هېڅ کلتور سره اړخ نه لګوي" په ایران کې د افغانستان مخکېني سفیر او لیکوال غفور لیوال پر ټوېټر توند غبرګون کې ویلي "د افغانانو د فرهنګ (کلتور) په اړه ستا نامسئولانه څرګندونې د یوې ژورې ناپوهۍ، ناخبرۍ او بې فرهنګۍ نښې دي." د ملالې یوسفزۍ پلار پر ټوېټر پاڼه لیکلي "غازي امان الله خان په ۱۹۲۱ کال ښوونځی پرانیستی، داسې مهال چې تاسې پيدا نه وئ"
امریکا پر طالبانو د ویزو نور محدودیتونه اعلان کړل؛ طالبان وايي بندیزونه د اړیکو پرمختګ خرابوي
امریکا له زدکړو او په غیر دولتي موسسو کې له کار د افغان ښځو او نجونو د راګرځولو غبرګون کې د طالبانو پر "ځینو مشخصو اوسنیو او پخوانیو غړو" د ویزو نور محدویتونه اعلان کړي دي. د امریکا بهرنیو چاور وزارت ویلي دغو محدودیتونو کې پر طالبانو سربېره د غیر دولتي وسله والو ډلو غړي او نور هغه اشخاص هم په نښه شوي چې فکر کېږي د 'محدودوونکو سیاستونو له لارې د افغان نجونو او ښځو د ځپلو مسوول او یا پکې ښکېل دي.' دغه وزارت یوه اعلامیه کې ویلي "ښايي د دغو اشخاصو د کورنیو نږدې غړي هم د ویزو په دغو محدویتونو کې هدف وګرځول شي."د طالبانو حکومت تر اوسه د امریکا دغو محدودیتونو ته غبرګون نه دی ښودلی.
امیر خان متقي: پاکستان دې "د پېښور چاودنه کې د پړې ګوته افغانستان ته نه نیسي"
ښاغلی متقي وايي، د دوی تجربه ښيي چې ځانمرګي دغه ډول وېجاړۍ نه شي کولی. "په تېرو شلو کلونو کې موږ داسې بم، بوشکه یا واسکټ ونه لید چې د مسجد چتونه هم والوځوي او په سوونو انسانان دې هم له ځان سره والوځوي. نو دقیقه پلټنه دې وشي. افغانستان ته دې د پړې ګوټه نه نېول کېږي." پاکستاني چارواکي په مکرر ډول هلته د کېدونکو بریدونو پړه په هغو ډلو اچوي چې د دوی په وینا په افغانستان کې خوندي مرکزونه لري-هغه څه چې طالب چارواکي یې نه مني.
د جمهوریت له پخوانیو جنرالانو سره د طالبانو د دفاع وزیر کتنه
د طالبانو حکومت دفاع وزیر مولوي یعقوب مجاهد د جمهوري دولت له ځینو پخوانیو جنرالانو سره په کابل کې کتلي دي. د طالبانو د خبرپاڼې له مخې په دغه کتنه کې "ډګر جنرال افضل امان، ډګر جنرال محمد زمان احمدزی تورنجنرال شعورګل، تورنجنرال نبي الله، برید جنرال فرید، ډګروال افندي، ګڼ شمیر نورو جنرالانو او دقول اردو قومندانانو ګډون درلود." په دغه ناسته کې ځینو پخوانیو جنرالانو په افغان پوځ کې مهمې دندې درلودې چې یو شمېر یې وروسته تقاعد شول.
شهباز شریف: ترهګرو ته په پناه ورکولو کې پرمخ روان یاست، خو خپلو ته لاس ورکولو تیار نه یئ
د پاکستان لومړي وزیر وزيراعظم شهبازشريف ويلي، يو خوا ترهګر دلته د اوسېدو لپاره راوړل شوي ، خو بل پلو د هېواد د برخلیک لپاره له خپلو خلکو سره لاس يو کولو ته تيار نه يو. شهباز شریف ظاهرا دا خبرې خپلو سیاسي مخالفینو ته کړې دي. بل خوا د پاکستان پخواني لومړي وزیر عمران خان ویلي، هغه اوسنی ایتلافي حکومت په رسمیت نه پېژني چې د ترهګرۍ د خپرېدو اجازه یې ورکړې ده.
د پېښور یوه جومات کې چاودنه؛ د وژل شویو شمېر ۱۰۰ تنو ته لوړ شوی
پېښور کې د پولیسو مرکز اړوند یوه جومات کې د چاودنې له کبله د وژل شویو کسانو شمېر ۱۰۰ ته لوړ شوی. چارواکو ویلي ۷ ټپیان لا د روغتون بېړنۍ خونه کې دي. ژغورنډلې تېره شپه تر ناوخته د ژغورنې عملیات روان و او د شپې تر ۱۲ بجو د ۲۱ نورو کسانو مړي له کنډوالو راویستل شول. خیبر پښتونخوا کې نن یو ورځنی ماتم دی. دغه چاودنه کې تر ۲۰۰ ډېر کسان ټپي شوي هم دي.
د امریکا پوځي چارواکي وايي د چین د یوه مشکوک څارګر بالون پر تعقیب بوخت دي
امریکايي چارواکي وايي د یوه مشکوک چینايي څارګر بالون پر تعقیب بوخت دي چې په دې وروستیو کې دغه هېواد کې د حساسو ځایونو پر فضا د الوت پر مهال لیدل شوی و. د امریکا پوځي مشرانو ویلي له دې وېرې یې د دغه بالون له وېشتلو ډډه کړې چې د پاتې شونو راغورځېدل یې لاندې پر ځمکه خلکو ته خطر پېښ نه کړي. بېجېنګ تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.
پوتین: له ۸۰ کلونو وروسته بیا له جرمني ټانکونو سره مخامخ یو
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د دویمې نړیوالې جګړې په لړ کې د ستالینګراد ښار د جګړې پای ته رسېدو د ۸۰ ېمې کلیزې په تړاو وینا کې پر اوکرایین خپل یرغل د نازي جرمني پر وړاندې جګړې سره پرتله کړی. هغه د جرمني لخوا تازه اوکرایین ته د لیپارډ ټانکونو د استولو پرېکړې ته په اشارې ویلي "باور وړ نه، خو رښتیا ده. موږ یو ځل بیا د جرمني د لیپارډ ټانکونو په وسیله ګواښل کېږو." ښاغلي پوتین خپلو خبرو کې یو ځل بیا د غیر متعارفو وسلو د کارولو ګواښ هم تکرار کړی.
امریکايي رسنۍ: فرانسې د ایران پر وسلو بار کښتۍ چې یمن ته روانه وه، نیولې
امریکايي رسنیو د پوځي چارواکو په حواله ویلي، چې د فرانسې سمندري ځواکونو شاوخوا دوه اونۍ وړاندې له ایران څخه یمن ته د استول شویو وسلو یوه کښتۍ نیولې ده.
امریکا چین ته نژدې فیلیپین کې څلور نورې پوځي اډې جوړوي
بېجېنګ واشنګټن تورن کړی چې فیلپین له چین سره جګړې ته ټیل وهي او وایې واشنګټن د خپلو ګټو په خاطر د سیمې هېوادونه استعمالوي.
د افغانستان کرېکټ بورډ له ۱۹ کلونو د کم عمر لوبډله اعلان کړې
د افغانستان کرېکټ بورډ له ۱۹ کلنو کم عمره ملي لوبډلې جوړولو په موخه د ۳۰ غوره لوبغاړو نوملړ اعلان کړی دی. کرېکټ بورډ وايي، د دغې لوبډلې د غوراوي لپاره څه باندې دوه میاشتې مخکې له ٥٠٠٠ کسانو ازموینه واخیستل شوه چې په پایله کې یې د لومړي پړاو غوراوي کمپ لپاره ۱۰۷ لوبغاړي غوره شول.
د افغانستان کرکټ ملي لوبډله را روانه میاشت له متحده عربي اماراتو سره درې نړیوالې شل اوریزې لوبې کوي
د افغانستان کرکټ بورډ ویلي، د افغانستان کرکټ ملي لوبډله به د فبرورۍ شله ۱۶مې تر نولسمې له متحده عربي آماراتو سره د دریو نړیوالو شل اوریزو سیالیو لپاره سفر وکړي.
د راشد خان ۵۰۰ وېکټې او نوی ریکارډ
۲۴ کلن راشد خان د نړۍ دویم لوبغاړی شو چې په شل اوریزو لوبو کې ۵۰۰ لوبغاړي سوځوي، خو د دې لپاره یې څومره لوبه کړې او څومره بالونه یې غورځولي دي؟۲۴ کلن راشد خان د نړۍ دویم لوبغاړی شو چې په شل اوریزو لوبو کې ۵۰۰ لوبغاړي سوځوي، خو د دې لپاره یې څومره لوبه کړې او څومره بالونه یې غورځولي دي؟
بې پولې ډاکټران: ښځینه روغتیایي کارکوونکې د دندو له لاسه ورکولو اندېښنه لري
د روغتیا په برخه کې فعال بې پولې ډاکټران وایې له هغې وروسته چې په افغانستان کې طالب واکمنو د ښځو پر کار بندیز لګولی، د دوی روغتیایي کارکوونکو په ګډون ټولې ښځینه روغتیایي کارکوونکې اندېښمنې دي چې دندې به له لاسه ورکړي.د طالبانو عامې روغتیا وزارت تر دې وړاندې ویلي، په ټولو دولتي او غیر دولتو ادارو کې ښځینه روغتیایې کارکوونکې کار ته تللی شي.
آیا د غاښونو برېښنایي برسونه د غاښونو پاکولو تر ټولو غوره لار ده؟
آیا د غاښونو برېښنایي برس کارول به د دې لامل شي چې د غاښونو ډاکټر ته لږه اړتیا ولرو؟ آیا ډېر ګران او ځیرک برسونه چې پر بېلابېلو اپلیکېشنونو سمبالو وي، د عادي یا برسونو پر تله غاښونه ښه پاکوي؟
چین کې کورونا یوازې وروستۍ میاشت کې ۶۰ زره کسان مړه کړي
په چین تورونه دي چې د کورونا له کبله د ډېرو خلکو له مړینې سره سره رسمي شمېرې کمې اعلانوي،پداسې حال کې چې له روغتونونو، هدیرو او کورونو موندل شوې نښې نښانې د مړینې لوړه کچه ښکاره کوي.
د کبانو او لبنیاتو یو ځای خوړلو له کبله ایا رښتیا هم د پیس یا برګي په ناروغۍ اخته کېږئ؟
په ژمي کې چې د کبانو یا ماهیانو د خوړو شوقیان ډېر او بازارونه یې ګرمیږي ورسره دا باور هم ډېر اوریدل کیږي چې پام له کب سره پۍ (شیدې، مستې، تروې) ونه څښئ.
د تیلو او ګازو شرکت شیل په ۱۱۵ کلونو کې ترټولو ډېره ګټه کړې
د تیلو او ګازو ستر شرکت شیل، پر اوکرایین د روسیې له تېر کال یرغل راهیسې د انرژۍ د بیو له لوړیدو وروسته د ریکارډ په کچه کلنۍ ګټه کړې.
اوزبکستان افغانستان ته د اورګاډي له لارې د توکو لېږد رالېږد ځنډولی
د اوزبکستان د اوسپنې پټلۍ ملي شرکت وايي، افغانستان ته یې سر له ننه "چهارشنبې" د اورګاډي له لارې د توکو لېږد را لېږد ځنډولی دی. اوزبکستان په دې اړه خپره کړې وینا پاڼه کې ویلي، ددې ځنډ لامل د "افغانستان له لوري د هغه مکلفیتونو نه پوره کول دي" چې د دې شبکې د خوندیتابه او ساتنې لپاره ټاکل شوي وو. بل خوا د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد وایي، ځنډ د اوزبکستان لخوا دی او د افغانستان د اورګاډي پټلۍ اداره کومه ستونزه نه لري.
نړیوال بانک ۲۰۲۲ افغانستان لپاره له مالي او اقتصادي اړخه ښه کال بللی
نړیوال بانک تېر ۲۰۲۲ کال افغانستان لپاره په مالي او اقتصادي برخو کې نسبتآ ښه ارزولی دی. دغه بانک د افغانستان د اقتصاد څارنې تازه رپوټ کې د جنورۍ پر ۲۵مه خپور شوی ویلي تېر کال د افغانستان له صادراتو رانیولې، د توکو د بیو تر کنټرول، د افغانیو د ارزښت تر ساتل کېدو او همدا راز د عوایدو تر راټولو بېلابېلو برخو کې ښه والی لیدل کېږي. موندنې ښيي چې افغانستان د ۲۰۲۲ کال د جنورۍ او نومبر ترمنځ موده کې د ۱ اعشاریه ۷ میلیارد ډالرو په ارزښت توکي صادر کړي.
مایکروسافټ 'چټ جيپيټي' شرکت کې پر 'مصنوعي ځیرکتیا' میلیاردونه ډالر پانګونه کوي
مایکروسافټ شرکت ویليو په راتلونکو څو کلونو کې به د مصنوعي ځیرکتیا برخه کې میلیاردونه ډالره پانګونه وکړي. دا پانګونه د "اوپن اې ای" په نامه د "چټ جيپيټي" د خواله پرمختللي پروګرام کې کوي.
متحده عربي اماراتو څنګه په لومړۍ هڅه کې مریخ ته سپوږمکۍ واستوله؟
په ۲۰۲۰ کال کې، د متحده عربي اماراتو فضايي ادارې مریخ ته د رسیدو لپاره خپل لومړنی فضايي ماموریت پیل کړ، په داسې حال کې چې د دې پروژې له پیله یوه لسیزه نه وه تېره شوې. د ۲۰۲۰ کال د جولای په ۱۹مه، د کوویډ ۱۹ وبا له خورېدو څو میاشتې وروسته چې نړۍ یې ډېره اغېزمنه کړه، یوه سپوږمکۍ د جاپان په سویل کې د تانګاشیما له فضايي مرکزه وتوغول شوه. د هیلې سپوږمکۍ دنده داسې وخت پیل شوه چې شپږ کاله وړاندې یې د متحده عربي اماراتو فضايي اداره هېڅ موجوده نه وه.
ویډیو, مشتري ته د لېږل کېدونکې فضايي بېړۍ کار چېرته رسېدلی؟, موده 2,07
ساینسپوهان د یوې فضايي بېړۍ بشپړولو ته بیخي نږدې شوي دي.
ویډیو, نوی قمري کال؛ د پیشو که د سوی کال دی؟, موده 1,40
په ټوله نړۍ کې تر یو میلیارد ډېر انسانان د چین د نوي کال مېلې کوي چې د چینايي کلیز له مخې دا کال سږ د "سوی" کال نومول شوی او په ۲۰۲۳ کې نوی چینایی قمري کال د جنورۍ پر ۲۲مه پیلېږي.
پټان: د شاه رخ خان نوي فلم اعلان نژدې ۵۰ میلیون ځله لیدل شوی
د بالیووډ سینما وتلي ستوري شاه رخ خان وروستی فلم "پټان" چې راتلونکې اونۍ نندارې ته وړاندې کېږي، له تېرو څو اونیو راهیسې د هندي رسنیو په سرلیکونو کې ځای لري. خان د هند له لویو ستورو دی چې په کور دننه او بهر میلیونونه مینه وال لري، د شاه رخ خان شهرت د هغه تر فلمونو ډېر زیات دی. مینه وال یې له مینې د بالیووډ پاچا یا "کنګ خان" بولي. تر څلورو کلونو ځنډ وروسته پټان د هغه لومړنی فلم دی.
ویډیو, "لوګوس هوپ": د نړۍ تر ټولو لوی ګرځند کتابتون, موده 1,54
له څو ورځو راهیسې په نړۍ کې تر ټولو لوی ګرځند کتابتون د مصر لوېدیځ پورټسعید بندر کې درول شوی او د ۲۰ ورځو لپاره به یې دروازې د مینه والو پر مخ پرانیستې وي.
ځانګړې پاڼه
کرېکټ ۲۰۲۲ نړیوال شل اوریز جام
په دې ځانګړې پاڼه کې د کرېکټ ۲۰۲۲ نړیوال شل اوریز جام په اړه د بي بي سي پښتو ځانګړي رپوټونه، مرکې او انځورونه خپرېږي.
انځورونه
د نړۍ ګڼو هېوادونو کې نوی کال ولمانځل شو
د اسټرالیا په سېډني ښار کې د ۲۰۲۳ کال هرکلی په اور لوبو پیل شو، چې پرله پسې لس دقیقې روانې وې. د ختیځې اسټرالیا په ځینو سیمو کې تر نورو مخکې نوی کال لمانځل شوی. د سیډني هاربر کې بیا د اور لوبې مشهورې نندارې جوړې شوې دي. د نوي زیلنډ په شمالي جزیرې اکلنډ کې هم فضا په اور لوبو ښکلې شوې وه. دا په نړۍ کې یو له هغو ستر ښارونو دی چې د نوي کال لمانځنې پکې پیل شوي.
دعکسونو ګالري, ارجنټاین لوبډله کور ته ستنه شوه، په ویاړ یې یوه ورځ عمومي رخصتي اعلان شوې
د ۲۰۲۲ کال فوټبال نړیوال جام ګټونکی ارجنټاین بېرته خپل هېواد ته راستون شو. د ارجنټاین فوتبال ملي لوبډله بوینس ایرس هوايي ډګر کې د خلکو له تود هرکلي سره مخ شوه او د دې خوښۍ د نمانځنې په مناسبت یې نن په ټول هېواد کې عمومي رخصتي اعلان کړه. دغې لوبډلې چې د یکشنبې پر ورځ د فوټبال نړيوال جام پايلوبه کې فرانسې ته په ماتې ورکولو سره د ۲۰۲۲ کال د فوټبال نړيوال جام په خپل نامه کړ.مینه وال یې ټول پر سړکونو د لوبډلې هرکلي ته ولاړ وو.د ارجنټاین حکومت ویلي، نن ورځ د ټول هېواد په کچه رخصتي ده،مینه وال کولی شي "ملي ټیم د بریال خوښي ونمانځي".
د فوټبال نړیوال جام ۲۰۲۲؛ د ارجنټاین بریا په انځورونو کې
د فوټبال نړيوال جام پايلوبه کې ارجنټاين فرانسې ته په ماتې ورکولو سره د ۲۰۲۲ کال د فوټبال نړيوال جام په خپل نامه کړ.
دعکسونو ګالري, کابل کې د کورنيو او نړيوالو سوداګريزو توکو نندراتون: عکسونه
په کابل کې د "امام ابوحنيفه" په نامه د ملي او نړيوالو سوداګريزو توکو نندارتون کې ګڼ توکي نندارې ته وړاندې شوي دي.
تازه خبرونه واورئ
راتلونکې برخه واورئ , Pashto Tv, ۱۳:۳۰, ۴ فبروري ۲۰۲۳, ۲۸،۰۰ موده
واورئ, د نن خبرې, ۰۵:۰۰, ۴ فبروري ۲۰۲۳, ۲۹،۳۰ موده
د بي بي سي ورلډ سروس څخه پروګرام کول
واورئ, لومړنۍ سهارنۍ خپرونه, ۰۳:۰۰, ۴ فبروري ۲۰۲۳, ۲۹،۳۰ موده
د بي بي سي ورلډ سروس څخه پروګرام کول
واورئ, لومړنۍ سهارنۍ خپرونه, ۰۲:۰۰, ۴ فبروري ۲۰۲۳, ۲۹،۳۰ موده
د بي بي سي ورلډ سروس څخه پروګرام کول
غږیز کتاب
واورئ, د خوشال خټک غږيز کتاب - ۱۲۶ مه برخه, موده 29,30
خوشال خټک شعرونه، د پښتو د دې ستر شاعر شعرونه په لومړي ځل په غږيزه بڼه خپرېږي. دا پروگرام هره يکشنبه، سې شنبه او پنجشنبه د افغانستان په وخت د شپې په ۹:۳۰ بجو له بي بي سي پښتو راډيو اورېدل کېدای شي.