د افغانستان ولسمشریزې ټاکنې - ۲۰۱۹

د ملګرو ملتونو د امنیت شورا غړو هېوادونو افغانستان کې د هدفي وژنې غندلې دي. د دې شورا غړو دغه بریدونه "په لوی لاس د ملکي خلکو" په نښه کول او وژل بللي. د امنیت شورا لخوا د جمعې پر ورځ په یوه خپره شوې اعلامیه کې راغلي چې په دغو بریدونو کې ملکي خدمتګاران، قضا، رسنۍ، روغتیا پالان او بشرپاله کارمنان په نښه شوي دي.

د افغانستان په ختیځ ننګرهار کې امنیتي سرچینې وايي دغه ولایت کې په دوو جلا پېښو کې یوه روغتیاپاله او ۷ کارګران وژل شوي دي.

د افغانستان او زمبابوې تر منځ د ټېسټ لوبو لومړنۍ لوبه زمبامبوې په لسو وېکټو وګټله. افغان توپ وهونکي په دواړو پاڼیو کې ښه ونه ځلېدل او په پای کې زمبابوې خپله دویمه پاڼۍ کې یوازې د ۱۷ منډو هدف په ډېرې اسانۍ ترلاسه کړ.

د افغان ولسمشر لومړي مرستیال امرالله صالح د لنډمهالي یا د سولې د ګډ حکومت پر هغه طرحه چې له تېرو څو ورځو یې بحثونه او غبرګونونه راپارلوي، غبرګون ښودلی هغه یې د 'شیطان لوری' نومولې ده. د ولسي جرګې رئیس میر رحمن رحماني یکشنبه اعلان کړی و چې د لنډمهاله یا د سولې د حکومت طرحه یې ترلاسه کړې او ملاتړ یې کوي، خو وروسته د جرګې وکیلانو پرې نیوکې وکړې.

د ۱۴۰۰ هـ ل مالي کال بودیجه یو ځل بیا ولسي جرګه کې رایو ته وړاندې او رد شوه. ولسي جرګې شاوخوا دوه اونۍ وړاندې هم د ۱۷ لاملونو له مخې چې یو هم پکې ناانډولي ښودل شوې وه، د ۱۴۰۰ مالي کال بودیجې طرحه د رایو په اکثریت رد کړه او په هغې کې یې تعدیل وغوښت. د ولسي جرګې رییس میر رحمان رحماني وویل د بودیجې طرحه کې د تعدیلاتو او اصلاحاتو لپاره د دوی وړاندیزونو ته پام نه دی شوی.

په داسې حال کې چې امریکا افغانستان کې خپل پوځي حضور تر ټولو ټیټې کچې ته رسولی او طالبانو سره د لاسلیک کړې هوکړې له مخې درګرده ځواکونه باسي - د افغانستان د ولسمشر لومړي مرستیال امرالله صالح بي بي سي ته ویلي چې متحدو ایالتونو طالبانو ته د ډېر امتیاز په ورکولو سره تېروتنه کړې ده. ښاغلی صالح زیاتوي د امریکا لخوا شل کاله وړاندې پیل شوی ماموریت لا نه دی بشپړ شوی.

د امریکا د متحده ایالتونو ولسمشر ډونلډ ټرمپ وايي ده ته یوه پوځي ویلي چې په افغانستان کې ولسمشریزې ټاکنې د امریکا تر ۲۰۲۰ ټاکنو ښې ترسره کېږي. ولسمشر ټرمپ چې تر پخوا یې د منتخب ولسمشر جو بایډن ګټلو پر وړاندې دریځ نرم شوی، تراوسه ټینګار کوي چې "دغه ټاکنې د درغلیو شاهدې وې"، او وروستی ټویټ یې تر ټولو ښه بېلګه ده.

د افغانستان د ټاکنو خپلواک کمېسیون وايي، د ولایتي او ولسوالیو شوراګانو، د غزني لپاره د ولسي جرګې او د ښاروالیو ټاکنو ته یې ټول تخنیکي او عملیاتي چمتووالی نیولی، خو له حکومته د ټاکنو د بودیجې برابرولو او امنیت ټینګولو غوښتنه کوي. دغه کمېسیون په یوه خبري غونډه کې وویل، د غزني د ټاکنو لپاره یې ۱۹ میلیونه ډالر او ولایتي شوراګانو ټاکنو ته یې ۸۰ میلیون ډالر پام کې نیولي دي.

د افغانستان ملي مصالحې عالي شورا کې سرچينې وايي، د افغان ولسمشر د مخالفت له امله د طالبانو او دولتي مرکچیانو تر منځ د خبرو د طرزالعمل لاسلیکېدل ځنډېدلي دي. دې سرچينو بي بي سي ته ویلي، د دولت او طالبانو مرکچيانو د خبرو د بنسټ په توګه یې پر څلورو عناصرو هوکړه کړې وه، خو ښاغلي غني دغه موضوع نه ده منلې.