راه لاجورد و امیدهای تازه برای افغانستان

امضای موافقتنامه راه لاجورد این امیدواری را به وجود آورده که دست افغانستان در انتخاب راههای مناسب برای حمل و نقل کالاها بیش از گذشته بازتر خواهد شد.
این موافقتنامه سهشنبه ۱۵ نوامبر (دومین و آخرین روز کنفرانس ریکا) از سوی وزیران خارجه پنج کشور افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، گرجستان و ترکیه در شهر عشق آباد مرکز ترکمنستان امضا شد.
بر اساس این موافقتنامه افغانستان میتواند در آینده تولیدات داخلیاش را از طریق کشورهای یاد شده تا بنادر آبی ترکیه و از آن راه به اروپا منتقل کند.
به نظر میرسد که سیاستهای اقتصادی دولت وحدت ملی افغانستان در بسیج کردن کشورهای همسایه مخصوصا کشورهای حوزه قفقاز و بالکان برای ایجاد یک همگرایی اقتصادی منطقهای به ثمر نشسته است.
چیزی که میتواند پاسخی جدی به سیاستهای پاکستان در اعمال فشار بر افغانستان از طریق بستن بندرهای خود به روی محمولههای تجارتی در مسیر زمینی هند و افغانستان باشد.
گفتنی است در نشست وزرا در روز دوم کنفرانس همکاریهای اقتصادی منطقهای (ریکا)، نماینده دولت هند هم از پاکستان به دلیل بستن راه بروی محمولههای تجارتی آن کشور که عازم افغانستان بودهاند گلایه کرد.
آقای دانش معاون رئیس جمهوری افغانستان که نخستین سخنران نشست وزرا در این کنفرانس بود، پیامی صریح به پاکستان داشت. او هر چند از این کشور نام نگرفت اما آشکار بود که مخاطبش دولت همسایه جنوبی افغانستان است.
آقای دانش ضمن مهم خواندن راه لاجورد گفت: "ما به عنوان حکومت افغانستان هرگز نمیخواهیم و هیچگاه نخواستهایم که عامل بحران و تهدید باشیم و هیچگاه نخواهیم خواست که از مرزهای ما کشورهای دور و نزدیک ما مورد تهدید قرار بگیرند. اما انتظار داریم که همه کشورهای منطقه و همسایه با افغانستان نیز با همین دید بنگرند."
- نشست همکاریهای منطقهای برای افغانستان در ترکمنستان آغاز شد
- اعلام حمایت شرکتکنندگان نشست ریکا از نقش 'مهم' منطقهای افغانستان
- ششمین اجلاس منطقهای 'ریکا' در کابل آغاز به کار کرد
آقای دانش همچنین گفت: "ما باید پالیسیهای ملی خود را هم بر مبنای یک سیاست "اقتصاد محور" تنظیم کنیم و نه تنها "امنیت محور". هرچند این دو پدیده یعنی اقتصاد و امنیت ارتباط متقابل با همدیگر دارند ولی مهم این است که امنیت ملی خود را تنها محور همه چیز تلقی نکنیم بلکه اقتصاد جمعی منطقه را هم عنصر اصلی دخیل و موثر در تامین امنیت ملی خود بدانیم."
افغانستان و اولویتهای ریکا
هرچند مهمترین دستاورد هفتمین کنفرانس همکاریهای اقتصادی منطقهای امضا شدن موافقتنامه بهره برداری از راه یا دهلیز لاجورد است اما (ریکا) که پروسهای برای ایجاد همگرایی منطقهای است، اولویتهای بیشتر با محوریت افغانستان دارد.
لوله انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند یا تاپی - انتقال برق از کشورهای قرقیزستان و تاجیکستان به افغانستان و پاکستان یا کاسا یکهزار و دهلیز ترانزیتی چابهار که تازه به بهره برداری هم رسیده از اولویت های اصلی ریکا است.
آنچه این کشورها را به نزدیکی اقتصادی با افغانستان ترغیب میکند، موقعیت ویژه این کشور است که به عنوان چهارراه منطقه است.
ترکمنستان خود یکی از کشورهایی است که علی الرغم ذخایر عظیم نفت و گازی که دارد به شدت نیازمند مشتری و بازار است.
بازار هر کشوری که در جنوب آسیا باشد، مناسبترین راه انتقال کالا به آن جا افغانستان خواهد بود.
کنفرانس گفتوگوهای منطقهای راجع به افغانستان (ریکا) نخستین بار در سال ۲۰۰۵ برگزار شد.
این کنفرانسها تاکنون در شهرهای اسلام آباد، دهلی، استانبول، دوشنبه و دو بار هم در کابل برگزار شده است.