جنجال انتخابات افغانستان؛ معترضان مانع بازشماری آرا در 'پنج ولایت' شدند

در دومین روز آغاز دوباره بازشماری بخشی از آرای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، کمیسیون مستقل انتخابات این کشور میگوید این روند در دوازده ولایت به پایان رسیده است.
اورنگ زیب، عضو این کمیسیون امروز (چهارشنبه، ۲۷ عقرب/آبان) به بیبیسی گفت طرفداران نامزدهای معترض به بازشماری در ولایات سرپل، جوزجان، فاریاب، تخار و پنجشیر مانع آغاز این روند شدند اما در متباقی ولایات بازشماری آرا ادامه دارد.
در حالی که گزارشهایی از اخلال روند بازشماری آرا در ولایات بدخشان و کاپیسا نیز منتشر شده اما آقای اورنگ زیب مشخصا در این مورد اظهار نظر نکرد.
کمیسیون مستقل انتخابات صبح امروز اعلام کرده بود که بازشماری آرا در ولایات بدخشان، بغلان، هلمند، دایکندی، قندهار، پکتیا، پکتیکا، غور، فراه، خوست، زابل، کابل، غزنی، پروان، کاپیسا، ننگرهار، کنر و سمنگان جریان دارد.
این روند که قرار است در آن آرای بیش از هشت هزار محل رای دهی بازشماری شود، حدود ده روز پیش آغاز شده بود اما به دنبال اعتراض شماری از ستادهای انتخاباتی و نمایندگان احزاب، چهارشنبه گذشته از سوی کمیسیون مستقل انتخابات متوقف شد.
- انتخابات افغانستان: بازشماری آرا دوباره آغاز شد؛ عبدالله: این روند متوقف شود
- کمیسیون انتخابات روند بازشماری آرای انتخابات را در سراسر افغانستان متوقف کرد
- اعتراض عبدالله به بازشماری آرای انتخابات افغانستان: نتیجه را نمیپذیریم
آقای اورنگ زیب میگوید اکنون آنها تلاش دارند این روند به زودی تکمیل شود تا کمیسیون مستقل انتخابات بتواند نتایج ابتدایی انتخابات را اعلام کند.
او افزود که برای انجام این روند در سراسر افغانستان در تلاش هستند تا به نگرانیها و پرسشهای ستادهای انتخاباتی جواب قانونی و فنی قناعتبخش بدهند.
روز گذشته (یکشنبه) کمیسیون مستقل انتخابات گفته بود که پس از برگزاری دو نشست فنی با معترضان به پرسشهای آنها پاسخ داده و روند بازشماری آرا را از سر میگیرد اما اکثریت ستادهای انتخاباتی مخالف این روند، بار دیگر اعلام کردند که با بازشماری آرا موافق نیستند.
مخالفت با بازشماری
تیم انتخاباتی عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی افغانستان و از نامزدان پیشتاز انتخابات ریاست جمهوری، از مخالفان اصلی روند بازشماری آرا است.
او روز گذشته در یک نشست خبری به کمیسیون انتخابات هشدار داد و گفت در صورتی که کمیسیون انتخابات روند بازشماری را متوقف نکند "به دست خود مشروعیت انتخابات را زیر سوال میبرد".
او تاکید کرد که ادامه روند بازشماری "در غیاب ناظرین ما و در غیاب ناظرین سایر نامزدها، بیطرفی کمیسیون را زیر سوال میبرد."
اعضای شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نیز روز گذشته با نشر اعلامیهای بار دیگر مخالفتشان را با روند بازشماری آرا اعلام کردند و آن را در تضاد با "منافع عمومی و ثبات ملی کشور" خواندند.
تیم انتخاباتی گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان نیز اعلام کرده که در روند بازشماری آرا سهم نمیگیرند و نتایج این روند بدون حضور ناظران نامزدان انتخابات مشروعیت ندارد.
رحمت الله نبیل، یکی دیگر از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نیز امروز در یک نشست خبری مخالفتش را با این روند اعلام کرد و از کمیسیون مستقل انتخابات خواست به درخواستهای قانونی نامزدان پاسخ بدهد.
با وجود مخالفت اکثریت نامزدان انتخابات، تیم انتخاباتی محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری کنونی افغانستان و دیگر نامزد پیشتاز انتخابات از موافقان روند بازشماری آرا بوده و از این روند حمایت میکند.
جنجال انتخابات بر سر کدام آرا است؟
تیم ثبات و همگرایی پیش از این اعلام کرده بود که آنها خواهان باطل شدن نزدیک به ۳۰۰ هزار رای هستند.
این آرا به اساس گفتههای اعضای این تیم، شامل ۱۳۷ هزار رای قرنطین شده است که بدون اطلاع تیمهای انتخاباتی وارد محاسبه نهایی آرای معتبر شده، بیش از صد هزار رای ثبت شده در خارج از زمان قانونی انتخابات (هفت صبح تا پنج بعد از ظهر ششم میزان/مهر) و بیش از پنجاه هزار رای ثبت شده با تصاویر تکراری و یا عکسهای گرفته شده از روی عکس میباشد.
کمیسیون انتخابات میگوید تفاوت آرا در محاسبه نهایی به دلیل تفاوت در آرای ثبت شده در کارت حافظه و آرای ثبت شده در دستگاههای بیومتریک است. همچنین این نهاد آرای ثبت شده در زمان خارج از جریان برگزاری انتخابات را یک مشکل فنی خوانده است. کمیسیون در مورد آرا با تصاویر مشابه توضیحی نداده است.
- هشدار کمیسیون شکایات انتخابات افغانستان: اعلام نتایج نباید دوباره به تاخیر بیفتد
- کمیسیون انتخابات افغانستان: بازشماری آرا آغاز میشود؛ تیم عبدالله: خلاف قانون است
همچنان شماری از ستادهای انتخاباتی و نهادهای ناظر انتخاباتی اعتراض شان را به بازشماری نزدیک به ۲۵۰۰ محل رای دهی اعلام کرده بودند که به گفته آنها دستگاههای بیومتریک آنها و یا حافظه دستگاههای آنها تاکنون ناپدید است و به اساس یکی از فیصلههای اخیر کمیسیون شامل روند بازشماری آرا گردیده است.
بسیاری از تیمهای انتخاباتی تاکید دارند که شمارش این آرا کاملا مخالف قانون و فیصله کمیسیون مبنی بر معتبر بودن آرای بیومتریک شده است.
اما کمیسیون تاکید دارد که آنها هنوز در مورد معتبر یا نامعتبر بودن این آرا تصمیم نگرفتند و تنها برای بررسی سرنوشت این آرا، آنها را شامل بازشماری کردند.
- جدال سازمان ملل و عضو کمیسیون انتخابات افغانستان؛ یوناما: قضیه راعادلانه بررسی کنید
- انتخابات افغانستان؛ دستگاه بیومتریک چطور به شفافیت کمک میکند؟
- بنیاد انتخابات شفاف افغانستان: زمینه تقلب در کمیسیون انتخابات مساعد است
تاخیر در اعلام نتایج انتخابات
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به تاریخ ششم میزان/مهر برگزار شد. قرار بود نتایج ابتدایی این انتخابات به تاریخ ۲۷ میزان/مهر اعلام شود اما به تاریخ ۲۳ عقرب/آبان به تعویق افتاد.
اختلافات و اعتراضها بر روند بازشماری آرا که برای اعلام نتایج ابتدایی لازمی است، بار دیگر اعلام این نتایج را به تعویق انداخت.
کمیسیون مستقل انتخابات هنوز تاریخ جدید را برای اعلام این نتایج اعلام نکرده اما گفته برای تکمیل روند بازشماری به سه تا پنج روز زمان نیاز دارند.
نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نیز قرار بود بر اساس تقویم اولی، در ۱۶ عقرب/آبان اعلام شود که اکنون به تاخیر افتاده اما تاریخ جدید آن اعلام نشده است.