عیدانه‌های تلویزیون؛ نگاهی به مجموعه‌های نوروزی خبرساز

در آخرین روزهای تعطیلات نوروزی روابط عمومی تلویزیون ایران اعلام کرد که در میان سریال‌های ایرانی، مجموعه‌های "در حاشیه" و "کلاه قرمزی" و سپس "فوق سری" و "آسمان من" موفق‌ترین‌های نوروز امسال به لحاظ استقبال بینندگان بوده‌اند.

اگرچه نوروز امسال مقارن با ایام "فاطمیه" بود و بسیاری از محافظه‌کاران از پیش نسبت به لزوم خودداری از پخش برنامه‌های شاد در تلویزیون اخطار داده بودند، تلویزیون ایران در نهایت تصمیم گرفت ۵ روز نخست تعطیلات را به این مناسبتِ مذهبی و برنامه‌های مربوط به آن بپردازد و از روز ششم برنامه‌های طنز خود از جمله "کلاه قرمزی" و "در حاشیه" را روی آنتن بفرستد.

در میان چهار سریال بالا، "فوق سری" سریال کمدی-پلیسی مهدی فخیم‌زاده، با اینکه به لحاظ استقبال به پای دو رقیب اصلی‌اش نرسید، اما خبرساز شد:

چند روز پیش آقای فخیم‌زاده در صفحه فیس‌بوک خود آنچه را از تلویزیون پخش می‌شود "لاشه‌ای لت و پارشده" از سریالش خواند که "توسط نمایندگان معاونت اجتماعی نیروی انتظامی و پخش شبکه یک سیما به صورتی باورنکردنی سلاخی و تکه‌پاره شده" و هیچ قسمتی از آن "از تعرض و دستکاری و جا به‌جایی و تعویض مکالمات مصون نمانده است."

او سپس وعده داد که به زودی اطلاعات بیشتری در این زمینه افشا خواهد کرد.

"فوق سری" که در ۱۲ قسمت ۴۰ دقیقه‌ای و با حمایت وسیع نیروی انتظامی در زمینه تامین بودجه و تجهیزات ساخته شده، ماجرای توطئه قاچاقچیان مواد مخدر برای جا زدن یکی از اعضایشان به جای یکی از فرماندهان ناجا و استفاده پلیس از همین ترفند برای شکست آنها را به تصویر می‌کشد. این سریال مردادماه امسال با حضور سعید منتظرالمهدی، معاون اجتماعی ناجا و با عنوان اولیه "قورباغه و قناری" در لوکیشنی در جاده مخصوص کرج کلید خورد. اما کارگردان آن می‌گوید تلویزیون و نیروی انتظامی علیرغم اعمال نظارت طی ساخت و موافقت اولیه، این سریال را پس از ساخت به شدت سانسور کرده‌اند.

"درحاشیه": بازگشت پرحاشیه مدیری به تلویزیون

"در حاشیه" که اولین همکاری مهران مدیری با تلویزیون پس از ۶ سال به شمار می‌آید، هم پرطرفدار شد و هم دردسرساز.

این سریال که پیشتر "اتاق عمل" نام داشت، در بدو ساخت به سبب نگاه طنزآمیزش به جامعه پزشکان اعتراضاتی برانگیخت و در نتیجه به ناچار دچار تغییراتی شد. اما باز هم درست چند روز پیش از آغاز پخش، وزیر بهداشت در نامه‌ای مفصل خطاب به رئیس رادیوتلویزیون ایران،‌ از ساخت این سریال و تاثیرات احتمالی آن ابراز ناخرسندی کرد.

حسن هاشمی در این نامه نوشته نگران است که "تصویر کلی حاصل از این سریال از بیمارستان، پزشک، پرستار و سایر اجزای نظام سلامت در ذهن مخاطب، نمایی غیرقابل اعتماد، ناامیدکننده و آکنده با انواع ناهنجاری‌ها و فسادها" ایجاد کند. به نظر می‌رسد اشاره وزیر بهداشت به معضلاتی مانند مدرک تقلبی،‌ رشوه و سودجویی‌ در جامعه پزشکی است که در این سریال به تصویر کشیده شده‌اند.

معاون تلویزیون ایران، علی اصغر پورمحمدی در جواب این نامه هدف از سریال را تنها "نشاط" مردم خواند، نه "تحقیر پزشکان" و مدیر شبکه سه غلامرضا میرحسینی نیز از همه خواست تا صبر کنند و قضاوت در مورد این سریال طنز را بر عهده مردم بگذارند.

این نخستین بار نیست که فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی با اعتراضات اصناف و یا اقوام مختلف مواجه شده و دچار مشکلاتی می‌شوند. در نهایت با وجود اعتراضات صنف پزشکان، این سریال ضمن بکارگیری بازیگران ثابتِ کارهای آقای مدیری -از جمله سیامک انصاری، جواد رضویان و محمدرضا هدایتی - و همینطور مهران غفوریان چنان که انتظار می‌رفت توانست بینندگان را پای تلویزیونها بنشاند؛ هرچند هنوز مشخص نیست جامعه پزشکان نارضایتی خود از این سریال را چگونه پیگیری خواهند کرد.کلاه قرمزی؛

مهمان آشنای نوروزی

مجموعه "کلاه قرمزی" به کارگردانی ایرج طهماسب هم مطابق روال سال‌های گذشته جزو برنامه‌های نوروزی پرطرفدار سیما بود.

این مجموعه امسال در ۲۲ قسمت ۴۵ دقیقه‌ای برای پخش نوروزی تولید شد و تعدادی از قسمت‌های آن نیز بناست طی سال و در مناسبت‌های دیگر روی آنتن برود. اگر چه مجموعه‌های "کلاه‌قرمزی" کیفیتی متغییر دارند و گاهی هم به ورطه تکرار افتاده‌اند، اما این مجموعه نه تنها تبدیل به جزئی محبوب و جدانشدنی از برنامه‌های نوروزی سیما شده، بلکه هر سال هم شخصیتی به جمع عروسک‌هایش اضافه می‌شود.

فیلمبرداری مجموعه سال ۹۴ با کمی تاخیر و تردید آغاز شد؛ موضوعی که بسیاری دلیل آن را افزایش ۲۰۰ میلیون تومانی مبلغ قرارداد توسط تهیه‌کننده آن دانستند.

در نهایت با توجه به استقبال مخاطبان از این برنامه در سال‌های گذشته چنان که انتظار می‌رفت صدا و سیما این قرارداد را پذیرفت تا بینندگان تلویزیون امسال هم نوروز را در کنار عروسک‌ها جشن بگیرند؛ عروسک‌هایی که سال‌هاست به دلیل محدودیت‌های تلویزیون، تنها موجوداتی‌اند که می‌توانند در رسانه ملی آوازهای نه‌چندان "مجاز" بخوانند و رقص و پایکوبی کنند.

بیشتر بخوانید: رقابت شبکه خانگی با تلویزیون؛ از قهوه تلخ تا ابله

آسمان من، و نیروهای امنیت پرواز سپاه

شبکه تازه‌تاسیس "افق" نیز در نخستین نوروز فعالیتش، سریال "آسمان من" به کارگردانی محمدرضا آهنج را روی آنتن فرستاد؛ سریالی که روابط عمومی تلویزیون آن را یکی از پربیننده‌های امسال خوانده‌است.

"آسمان من" که توسط "سازمان هنری-رسانه‌ای اوج" - سازمانی نزدیک به سپاه پاسداران و بسیج- تولید شده، درام/اکشنی‌ است در ستایش "نیروهای امنیتِ پرواز سپاه" که با لحنی ناسیونالیستی، تلاش آنها برای حفظ جان مسافران پروازها در مقابل "تروریستهای" داخلی و خارجی را به تصویر می‌کشد. آنچه در مورد این سریال جلب نظر می‌کند تعداد قابل توجه بازیگران شناخته‌شده آن است؛ در این سریال چهره‌هایی از جمله امین حیایی، حامد بهداد، دانیال حکیمی، حسن پورشیرازی، آتیلا پسیانی و چکامه چمن ماه نقش آفرینی کرده‌اند. اما لیست این بازیگران بسیار طولانی‌تر از این است تا آنجا که کارگردان این فیلم چندی پیش در مصاحبه‌ای با خبرگزاری تسنیم گفت " تقریبا همه اعضای خانه سینما" در سریالش نقش‌آفرینی کرده‌اند.

جای خالیِ 'پایتخت'؟

نوروز امسال اگرچه جای سریال "پایتخت۴" در تلویزیون خالی بود اما فصل سوم از این سریال -"پایتخت۳"- که پیشتر در نوروز سال گذشته از شبکه اول پخش شده بود از شبکه تلویزیونی اچ.دی. بازپخش شد.

این سریال که طی سالهای گذشته یکی از موفق‌ترین سریال‌های نوروزی بوده، پس از استقبال گسترده‌ از فصل نخستش در نوروز ۹۰، به قسمتهای دوم و سوم رسید. سیروس مقدم - که کارگردانی سریالهای نوروزی کم و بیش موفقی مانند "چک برگشتی"،‌ "پیامک از دیار باقی" و "چاردیواری" را نیز طی سالهای گذشته برعهده داشت- پایتخت دو و سه را نیز کارگردانی کرد که به ترتیب در نوروز ۹۲ و ۹۳ از تلویزیون پخش شدند و بسیاری را طی تعطیلات نوروزی و بعد از آن پای تلویزیون نشاندند.

اما این سریالِ طنز که ماجرای خانواده‌ای اهل مازندران را روایت می‌کرد، طی چند دوره پخش خود از دردسر به دور نماند و اعتراض به آن حتی به صحن علنی مجلس نیز کشیده شد: نماینده مردم ساری در فروردین ۹۲ ضمن اعتراض به "تمسخر لهجه مردم مازندارن" به کسانی که "زیر کولرهایشان در ویلاهایشان نشسته‌اند و فیلمنامه تنظیم می‌کنند" تاخت و کار آنها را از آنچه "استعمارگران اروپایی در کشورهای آفریقایی" کرده‌اند نیز بدتر دانست.

مدیران استانی و نمایندگان بعضی از شهرهای شمال کشور در مخالفتشان چنان جدی و پیگیر بودند که ساخت و پخش "پایتخت۴" برای نوروز امسال در نهایت منتفی شد اما به گفته محمد احسانی مدیر شبکه اول تلویزیون مخاطبان این شبکه می‌توانند در نوروز ۹۵ منتظر قسمت‌های بعدی این سریال باشند. تصمیمی که البته چندان عجیب نیست؛ گذشته از استقبال مردم از این سریال و سایر مجموعه‌هایِ نوروزی سیروس مقدم،‌ حتی رهبر ایران نیز هنگامی که این کارگردان به همراه تعدادی دیگر از سینماگران به عیادتش رفت از سریال "پایتخت" به عنوان "سریالی ایرانی" تمجید کرد و گفت "تکه‌هایی" از آن را دیده است.