روزنامه های تهران؛ چینش کابینه و نگرانی از تصادف ایران و آمریکا
روزنامه های امروز صبح، دوشنبه ۲ تیر از میان مسایل داخلی پیرامون چینش وزیران کابینه آینده را با اهمیت دیده و درباره آن مقاله ها نوشته اند و در میان گزارش های مربوط به سیاست خارجی از احتمال تصادم خطرناک ایران و آمریکا نوشته و نسبت به تغییر جغرافیای سیاسی منطقه ابراز نگرانی کرده اند.
نامه قالیباف درباره رفتارهای انتخاباتی رقیبان به نوشته روزنامه های اصلاح طلب نشان داد که او شکست در سه انتخابات ریاست جمهوری را نمی پذیرد، و خیال ساختن جناحی تازه در سیاست دارد.
بازی با معیشت مردم
جهان صنعت در گزارش اصلی خود نوشته: جای تامل دارد، حتی مردمی هم که نه از تولید سر در می‌آورند و نه از تجارت و کسب‌و‌کار، این روزها یکی از نگرانی‌های روزمره‌شان تلاطم‌های ارزی شده است. اینکه نرخ دلار امروز با روز گذشته‌اش چه تاثیری بر زندگی ایرانی‌ها دارد چنان به جان مردم افتاده که گویی سرنوشت مردم را همین نوسانات و تلاطم‌های ارزی رقم می‌زند. این اتفاق اگرچه ناخوشایند و تلخ به نظر می‌رسد اما مردم چنان درگیر این مسایل هستند که کوچک‌ترین تغییری در نرخ ارز سرنوشت معیشت‌شان را به شکل دیگری رقم می‌زند.
گزارشگر روزنامه نوشته: در حال حاضر نرخ ارز به خصوص قیمت دلار به یکی از معضلات مردم در تامین ملزومات زندگی تبدیل شده است. اگرچه نمی‌توان دولت روحانی را باعث و بانی حال و روز این روزهای بازار ارز دانست اما تجربه مردم از دولت احمدی‌نژاد این واهمه را به وجود آورده که نکند باز می‌خواهند فنر ارز را دوباره رها کنند !
در ادامه گزارش جهان صنعت آمده: احمدی‌نژاد دلار ۹۰۴ تومانی را چنان با رشد ۳۰۰ درصدی تحویل دولت یازدهم داد که در کارنامه هیچ دولتی شاهد چنین پرش ارزی نبوده‌ایم؛ درست ۳۰۰ درصد رشد طی هشت سال.
دولتی که بالاترین درآمدهای نفتی را در تاریخ به نام خود ثبت کرد به بدترین شکل ممکن منابع ملی را بر باد داد و اقتصاد ایران را به ورطه نابودی کشاند.
آخرین تلاش ها برای بستن کابینه
شهرام خادم در مقاله ای در ابتکار نوشته: از اعلام اسامی کابینه توسط رئیس‌جمهور دو هفته‌ای زمان باقی مانده است. اظهار نظرهای بی‌شماری از طرف روشنفکران و فعالان سیاسی در فضای عمومی طنین‌انداز شده است. آنچه در پیام اکثر کنشگران سیاسی- اجتماعی موج می‌زند؛ «ترس» است. متن‌هایی که از طریق مطبوعات چاپی و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی دست به دست می‌چرخد، غبار از چهره ترس‌زده تحول‌خواهان برداشته است. آیا روحانی در عمل به خواست جناح مقابل تن می‌دهد؟ آیا روحانی مصلحتِ لابی‌گران را بر صلاح مردم ترجیح خواهد داد؟
به نوشته این مقاله: اینکه اصولگرایان مدام بر طبل سهم‌خواهی کوبیده و با هجمه‌های بی‌امان به کابینه و روحانی، به دنبال قواره مناسبِ خود در کابینه هستند؛ بر کسی پوشیده نیست، اما روحانی را راه گریزی هست؟ گرچه اصلاح‌طلبان و ترقی‌خواهان را راهی جز ابراز نارضایتی در سپهر عمومی نیست، که آن هم راهِ ۸۴ را می‌رود. نزدیک‌ترین راه، همان شُوک لحظه‌ای در جامعه است. شُوکی که از طرف چهره‌های محبوب و مردمیِ جریان تحول‌خواه بر فرقِ سهم‌خواهان دوزیست و اصولگرایان بازنده رقابت فرود آید.
نتیجه گیری مقاله ابتکار این است که: نه راهِ پس داریم(ناامیدی مردم از تحول‌خواهان) و نه راهِ پیش و تن‌دادن به کابینه‌ای متوسط. راهِ دورتر برای مُکَلف کردن نهادهای قدرت برای تقدیم کابینه به نمایندگان جبهه پیروز انتخابات، همان نهادسازی مدنی، تحزب و فرهنگ‌سازی است. ترسِ این روزهای کنشگران سیاسیِ تحول‌خواه را جدی بگیریم و فریاد زنیم؛ مبادا کابینه جدید مردم را ناامید از راهِ رفته گرداند.
کارآمدی ملاک واقعی کابینه
نادر هوشمندیار در مقاله ای در وقایع اتفاقیه نوشته: این روزها بحث کابینه و ترکیب آن به نقل محافل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تبدیل شده هر کس به شکلی و برحسب علایق سیاسی و اجتماعی خود نقش‌های برای کابینه ترسیم می‌کند اما دراین‌میان کمتر شنیده می‌شود که کسی از کارآمدی دفاع کند و بگوید که قبل از جنسیت، قومیت یا رنگ‌های سیاسی، کارآمدی بیش از هر مؤلفه دیگری برای شکل‌دهی به کابینه دوازدهم ضرورت دارد.
به نوشته این مقاله: این اصل به‌طور قطع پذیرفتنی است که زنان در جامعه امروز جایگاه بسیار مطلوبی از حیث دانش و توان مدیریت دارند و توانسته‌اند موقعیتی ویژه به‌دست آورند و حتما می‌توانند در پیشرفت توسعه تعیین‌کننده باشند. رئیس‌جمهوری مکلف است معیارهای کارآمدی را با مشورت کارشناسان، اندیشمندان و کاربلدان و با اتکا به قانون تدوین کند و براساس آن، گزینه‌های کابینه را محک بزند.
وقایع اتفاقیه در نهایت نوشته: پیش‌ازاین و در سال‌های ۸۴ تا ۹۲ به‌وضوح شاهد بودیم که انتخاب کابینه بدون درنظرگرفتن یا اصل‌قراردادن مؤلفه کارآمدی چه بلایی بر سر توسعه کشور آورد و تکرار دوباره آن تجربیات تلخ و به‌طور قطع زیانی تاریخی برای روند رشد و پیشرفت خواهد بود.
کابینه‌ای از جنس خواسته‌های مردمی
صادق زیباکلام در مقاله ای در اعتماد نوشته: در دو انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ائتلافی از نیروهای غیرتندرو پیروز شد. اتفاقا در هر دو انتخابات اصولگرایان معتدل هم در رای‌آوری آقای روحانی نقش داشتند. شخصیت‌های بسیاری از این طیف به هیچ‌وجه از آقای رییسی در انتخابات اخیر حمایت نکردند و ردپایی از چنین حمایتی دیده نمی‌شود. حتی چهره‌هایی از جامعه روحانیت مبارز نیز چندان راضی به حمایت این تشکل از آقای رییسی نبودند. اصلاح‌طلبان به طریق اولی از مهم‌ترین حامیان آقای روحانی بودند. بنابراین به وضوح می‌توان دید که پیروزی دو انتخابات پیشین، پیروزی یک حزب و تفکر سیاسی مشخص نبود.
به نوشته این استاد دانشگاه: اخیرا آقای رییس‌جمهور گفته است که «حالا نوبت حضور تفکر ٢٤ میلیونی در رده‌های بالای مسوولیت است.» گویی که پالسی صادر می‌کند به این معنا که قصد دارد با توجه به خواسته‌های مردمی‌تر کابینه دوازدهم را انتخاب کند. خواسته‌های مردمی‌تر از چه جنسی است؟ از مهم‌ترین حامیان مردمی آقای روحانی در انتخابات پیشین قومیت‌ها و اقلیت‌ها بوده‌اند. بنابراین حضور اهل سنت و کردها در کابینه دولت تبلور یک خواسته مردمی را نشان می‌دهد. بخشی از جمعیت ایران را همین دو قشر اجتماعی تشکیل می‌دهند.
مقاله اعتماد اضافه کرده که: روحانی می‌خواهد تا عطف به ٢٤ میلیون رای‌اش و خواسته‌های اجتماعی، سیاسی و مدنی‌ای که پشت پایگاه رای‌اش هست، کابینه خود را انتخاب کند؛ کابینه‌ای که الزاما به مذاق صاحبان قدرت نباشد. البته سدهایی در مقابل تحقق این امر مقابل آقای رییس‌جمهور وجود دارد و شاید بتوان گفت که عمل به آن نوعی انقلاب اجتماعی به شمار برود.
افق مبهم سهم ۳۰ درصدی زنان
ژاله شادی‌طلب در تحلیلی پیرامون مصوبه شورای عالی اداری درباره افزایش درصد مدیران زن در برنامه ششم توسعه پرسیده: بهتر نبود صبر می‌کردند پس از معرفی کابینه این امر را به تصویب می‌رساندند؟ جزئیات این مصوبه اعلام نشده و مشخص نیست، اما آیا این سهم ۳۰ درصدی از همین فردا آغاز خواهد شد یا در سال پایانی برنامه ششم توسعه به آن دست خواهیم یافت؟ که در این صورت با چنددرصد در سال اول برنامه شروع می‌کنید.
نویسنده مقاله شرق تاکید کرده که در کشور تجربه اجرا نشدن برنامه‌های توسعه مثل برنامه چهارم وجود دارد، همچنین تجربه بسیاری در اجرا نشدن قوانین و مصوبات. مصوبه جدید اگر اجرا نشد، به کجا باید شکایت ببریم؟
انتخاب با شما، انتصاب با ما!
فریور خراباتی در ستون طنز روزنامه ایران نوشت: ما اصولاً چند نهاد خیلی مهم در کشورمان داریم مانند مجلس، شورای شهر و ریاست‌جمهوری که با رأی مردم افراد برای ورود به آنجا انتخاب می‌شوند. یکسری نهاد هم مانند دانشگاه آزاد داریم که افراد برای تصدی ریاست آنجا انتصاب می‌شوند. اساساً در نمونه دوم شرایط انتخاب را براساس یک بخش از مصرعی از مولانا در نظر می‌گیرند که سروده: «متصل‌ست او!»
طنزنویس اضافه کرده: در نتیجه با روش «انتخاب با شما، انتصاب با ما» شرایط مدیریتی را توازن می‌بخشیم. به همین دلیل است که برخی از دانشگاهیان سابق که بزودی به مدیران فعلی تبدیل خواهند شد، اعلام کرده‌اند: «بدون شک این آقا یکی از مدیران توانمند و پاکدست کشور در عرصه دانشگاهی است و هیچ‌کس نمی‌تواند این موضوع را انکار کند».
در آخر ستون طنز روزنامه ایران به این نتیجه رسیده که: در همین جمله چند موضوع بسیار مهم وجود دارد، اولاً اینکه وقتی ما از مدیر توانمند صحبت می‌کنیم، از چه چیزی دقیقاً صحبت می‌کنیم؟ یعنی متر و معیار ما برای توانمند درنظر گرفتن افراد روی چه حسابی است؟ کیلویی عرضه می‌شود یا خرده‌فروشی هم داریم؟ دوماً در مورد مسأله حساس و خاطره‌انگیز «پاکدستی» ما یک مقدار دچار جرح شده‌ایم و هنوز جایش خوب نشده،
محدوده امینتی ایران
یدالله جوانی در مقاله ای در روزنامه جوان ضمن اشاره به جملاتی از سوی رییس ستاد نیروهای مسلح و فرمانده سپاه پاسداران که آمریکا را تهدید کرده بودند از قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریست ها خودداری کند نوشته: قدرت‌های غربی و از جمله امریکا، در راستای تأمین منافع خود، چاره‌ای جز پذیرش جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت مؤثر منطقه‌ای در غرب آسیا، و یک قدرت تعیین‌کننده در صحنه تحولات جهانی ندارند. از الزامات پذیرش این قدرت نوظهور و کنار آمدن با آن، پذیرش نظریه امنیتی جمهوری اسلامی و حدود و ثغور مرزهای امنیتی ایران بر مبنای این نظریه است.
به نظر نویسنده روزنامه سپاه پاسداران: امروز مرزهای امنیتی جمهوری اسلامی از سمت غرب، شرق مدیترانه محسوب می‌شود و بر این اساس، امنیت جمهوری اسلامی با امنیت کشورهای متحدش چون عراق و سوریه گره خورده است.
بسیار روشن است که چرا این دو مقام عالی‌رتبه نظامی، با این قاطعیت و صراحت به طرح تحریم‌های جدید امریکا موسوم به S۷۲۲ واکنش نشان دادند. امریکایی‌ها پس از بهره‌مندی از برجام هسته‌ای، هم‌اکنون به دنبال جایگزین کردن قدرت دفاعی ایران به جای برنامه هسته‌ای و آغاز کردن مجموعه‌ای از تحریم‌ها و فشارها به جمهوری اسلامی به این بهانه هستند. طرح تحریم CIDA در واقع، طرحی برای هدف قرار دادن اقتدار دفاعی، توان موشکی و قدرت نظامی ایران از طریق تحریم‌های گسترده و بی‌سابقه خواهد بود.
مقاله جوان در نهایت تاکید کرده: بر همین اساس جمهوری اسلامی، امنیت تمامی ملت‌های منطقه را امنیت خود دانسته، مرزهای امنیتی‌اش را در یک شعاع هزار کیلومتری تعریف کرده است. بدیهی است که در این محدوده، بیگانگانی چون امریکایی‌ها به عنوان حامیان اصلی تروریسم و دشمن اصلی ملت‌های منطقه، عامل تهدید امنیتی تلقی شده، وجود آنان برای جمهوری اسلامی و دیگر ملت‌های منطقه غیرقابل قبول خواهد بود.
تصادف خطرناک ایران و آمریکا
نادر کریمی جونی در مقاله ای در جهان صنعت نوشته: پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، همان‌گونه که این رییس‌جمهور جنجالی و ماجراجو وعده داده بود، سختگیری‌ها علیه ایران تشدید شد. گاهی چنین به نظر می‌آید که هیات حاکمه ایالات متحده، عمدا بر طبل جنگ می‌کوبند. به این ترتیب سیاست مزدورانه و هوشمندانه خسته کردن ایران و قرار دادن کشورمان در بن‌بست برای توسل به رفتار هیجانی در قبال برجام از سوی تهران که در دستور کار دولت اوباما قرار داشت، اکنون به سیاست دشمنی آشکار تبدیل شده و راهبردنویسان ایالات متحده تدابیر متعددی را برای تحت فشار قرار دادن ایران تمهید کرده‌اند.
به نوشته این مقاله: در فضای موجود قابل انتظار است که آمریکا به سمت نابودی برجام برود و مانند توافقنامه آشتی با کوبا، ترامپ اجرای توافقنامه هسته‌ای با ایران را نیز لغو و اجرای آن را متوقف سازد. با همین روند احتمال دارد تحریم‌های تصویب‌شده علیه کشورمان چه از نظر سطح و چه از نظر فراگیری گسترده‌تر و تخاصم میان تهران- واشنگتن عمیق‌تر شود.
نویسنده مقاله جهان صنعت با اشاره به سیاست پیشنهادی گروه های تندرو نوشته: آنان توصیه می‌کنند که تحریم علیه ایران پرهزینه شود چراکه در این صورت آمریکایی‌ها متوجه افزایش هزینه رفتارهای ماجراجویانه خود خواهند شد و از اصرار به سختگیری علیه تهران دست خواهند کشید. اما افزایش هزینه تصویب و اعمال تحریم‌ها علیه ایران، چه ابعادی را دربر خواهد گرفت؟ آیا ایران این سختگیری‌ها، تحریم‌ها و ماجراجویی‌ها را در یمن، سوریه، عراق یا حتی خلیج‌فارس پاسخ خواهد داد؟ در این صورت تهران- واشنگتن با شتاب به سمت تصادفی خطرناک حرکت می‌کنند؟
احتمال تغییر جغرافیای سیاسی خاورمیانه
محمود اشرفی در شهروند از این احتمال سخن رانده که فرجام استراتژیک مناقشات بزرگ منطقه‌ای، دگرگونی جغرافیای سیاسی باشد و نوشته:این دگرگونی در صورتی که مناقشه به دخالت نیروهای فراقاره‌ای بینجامد، ژرف‌تر خواهد بود. اما آیا به تغییر جغرافیای سیاسی کشورهای منطقه خواهد انجامید؟ پاسخ این پرسش در ماهیت این مناقشه پنهان است.
به نوشته این روزنامه نگارتغییر جغرافیای سیاسی مناطق جهان بعد از هر دو جنگ جهانی به خاطرات منازعات منطقه ای بود که به دخالت قدرت های جهانی در آن انجامید اما در این منطقه منازعات منطقه ای نیست و گسست ایدئولوژیک نیز پیش نیامده. در پایان قریب‌الوقوع درگیری‌ها هیچ‌کدام از کشورهای منطقه به‌عنوان توسعه‌طلب و آغاز‌کننده جنگ معرفی نخواهند شد. زیرا مناقشه کنونی خاورمیانه حاصل ترتیب دادن سازوکار‌های افراطی و تشکیل گروه‌های تروریستی توسط طراحان آن‌سوی اقیانوس اطلس است.
مقاله شهروند به این جا رسیده که: نابودی داعش و سایر گروه‌های تروریستی هیچ‌گونه خلأ امنیتی ایجاد نخواهد کرد که برای پر کردن آن، تغییر آرایش و جغرافیای سیاسی ضرورت پیدا کند. این درحالی است که با فروکش کردن بحران تروریستی خاورمیانه روند ضروری تغییرات جغرافیای سیاسی در کرانه باختری رود اردن از طریق شیوه مسالمت‌جویانه و دیپلماتیک در توجه بیشتر جهانیان قرار خواهد گرفت.
عراق؛ میدان تحقق منطقه قدرت
صادق ملکی در سرمقاله روزنامه ایران روابط ایران و عراق را بررسی کرده و نوشته: اگرچه دشمنان منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای ایران در راستای ایران‌هراسی با طرح توهم هلال شیعی سعی دارند گسترش روابط تهران و بغداد را در راستای نگاه مذهبی تحلیل کنند؛ اما این نگاه خصوصاً نوعی فرافکنی است که رقبای منطقه‌ای ایران سعی دارند با طرح آن از یک سو بستر داخلی عراق را علیه ایران تحریک کنند و از سوی دیگر با طرح آن علیه ایران ائتلاف‌سازی در سطح منطقه ایجاد کنند. کیست که نداند در میان کشورهای منطقه این ایران بود که به کمک بغداد شتافت و حتی اربیل را از سقوط به دست داعش نجات داد.
مقاله روزنامه ایران به این جا رسیده که: داعش از نظر حضور نظامی در عراق آسیب جدی دیده است اما تفکر داعش همچنان وجود داشته که با نگاه فرا مذهبی در عراق و بیرون عراق می‌توان آن را نیز تضعیف کرد. بلای داعش فقط دامن عراق را نگرفت بلکه به کشورهای حامی آن نیز سرایت کرده است. بنابراین باید رفتار این کشورها تغییر کند. از این منظر عراق می‌تواند محل همراهی و همکاری کشورهای منطقه و تبلور عبور از حلقه تنگ سیاست‌های مذهبی باشد.
نویسنده مقاله توجه داده که: در کنار همکاری دفاعی با توجه به آسیب‌های وارده به زیرساخت‌های عراق همکاری اقتصادی میان تهران و بغداد می‌تواند جایگاه ویژه در روابط دو پایتخت داشته باشد. لازمه ارتقای روابط اقتصادی داشتن قابلیت رقابت و از آن مهم‌تر کیفیت خدمات است که اگر از این موضوع غفلت شود، بازار عراق در تصرف کشور همسایه خواهد بود.
در ستون ننجون روزنامه سیاست روز چند جمله از مصاحبه روزنامه ها با وزیر بهداشت نقل شده و در پاسخش نظر داده است.
دکتر هاشمی گفته من فکر کنم ٨، ٩ سال پیش، نمی‌دانستم که وزیر می‌شوم. آن موقع دنبال ماشین می‌گشتم. ماشین پرادو داشتم، ولی پرادوها زود چپ می‌کرد. ننجون جواب داده: الهی بمیرم. شما چه عذاب‌هایی که نکشیدی. ما آن موقع یک موتور وسپا داشتیم که چپ نمی‌کرد. لب‌تر می‌کردید تقدیم می‌کردیم.
وزیر بهداشت گفته دنبال همین ماشین‌های شاسی‌بلند بودم که گفتند این بهترین ماشین است (پورشه) که من هم خریدم؛ آن موقع حدود ٢٠٠ میلیون تومان! ننجون افزوده : اتفاقا ما هم می‌خواستیم موتور وسپای خود را تبدیل به احسن کنیم ولی طلبکار آمد و جای طلبش برداشت و برد. راستی آن موقع با دویست میلیون می‌شد هشتصد دستگاه از همین وسپاهای صفر کیلومتر خرید.