خاتمی درباره اعتراض‌های ایران: وانمود می‌شود که مساله براندازی نظام است
حق نشر عکس
Getty Images
محمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق و از رهبران اصلی جریان اصلاح‌طلب در ایران، ضمن ابراز همدلی با "آسیب‌دیدگان" و محکومیت "تخریب‌ها" در اعتراضات اخیر، درباره ماهیت این اعتراض‌ها گفته برخلاف خواست واقعی معترضان "جوری وانمود می‌شود که مسأله، براندازی نظام است".
آقای خاتمی، که صحبت‌هایش با اعضای حزب تازه‌تاسیس "مجمع ایثارگران" سه‌شنبه در سایت رسمی او منتشر شده، گفته در ایران نارضایتی‌های بسیاری وجود دارد و "آنها هم که اصل نظام و ایران را نمی‌خواهند، سعی می‌کنند بدبینی را تقویت کنند."
پس از سه برابر شدن ناگهانی قیمت بنزین در ایران، صدها شهر ایران صحنه اعتراضات گسترده و خودجوشی شد که در موارد بسیاری به خشونت کشید. ده‌ها نفر از معترضان به ضرب گلوله مستقیم نیروهای امنیتی کشته شدند و صدها بانک و ساختمان دولتی نیز در جریان اعتراضات به آتش کشیده شد.
در این اعتراضات، همچون دیگر اعتراض‌های سال‌های پیش شعارهای تند ضد نظام حکومتی ایران و رهبران آن داده شده است.
از اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ به بعد انتقادهای زیادی علیه اصلاح‌طلبان مطرح شده و حتی برخی از هواداران این جریان سیاسی رهبران آن را به سازشکاری و سکوت در برابر فشارهای امنیتی متهم می‌کنند. در عین حال موضعگیری‌های اخیر میرحسین موسوی و مهدی کروبی از نگاه برخی به عنوان بروز شکاف در میان اصلاح‌طلبان و پایگاه اجتماعی آنان تعبیر شده است.
- میرحسین موسوی از اصلاح طلبان گذر کرده است؟
- اعتراض‌ها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاح‌طلبان'
- اعتراضات سراسری؛ دیگه تمومه ماجرا؟
محمد خاتمی گفته "بخش محروم" جامعه ایران به این دلیل تحت فشار مضاعف است که "جریانی است که بر مظلومیت این بخش می‌افزاید و از نارضایتی و حق اعتراض مردم سوءاستفاده می‌کند برای اهداف دیگر خود. البته به نظر من جریان‌های بیرون کشور، کوچک‌تر از آن هستند که بخواهند برنامه‌ریزی کنند اما می‌کوشند سوار بر موج شوند و در داخل هم هستند کسانی که غارت و تخریب و آشوب ایجاد می‌کنند و به هر حال جوری وانمود می‌شود که مسأله، براندازی نظام است."
"فضایی در خارج علیه جمهوری اسلامی ایجاد و از این مسأله بهره‌برداری سوء شد. تقریبا همه جریانات تبلیغی و سیاسی در خارج از ایران چنین وانمود کردند که مردم علیه جمهوری اسلامی قیام کردند و براندازی می‌کنند. به همان اندازه‌ای که جمهوری اسلامی را کوبیدند، اصلاح‌طلبان را نیز کوبیدند."
محمد خاتمی بر"اصلاح امور بدون توسل به خشونت" تاکید کرده و گفته است: "اگر ایراد و اشکالی هم در جمهوری اسلامی داریم باید ببینیم چگونه بدون لطمه به اصل جمهوری اسلامی و به ایران و تمامیت ارضی و امنیت و با نگه داشتن اصول و معیارها می‌توان اعلام نظر و راهگشایی کرد."
آقای خاتمی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره "خطر بزرگ" پیوند خوردن "نارضایتی معیشتی و فقر و بی‌عدالتی" با نارضایتی‌های سیاسی هشدار داده است.
او گقته: "برای بخش محروم جامعه، اصلاح‌طلبی و اصولگرایی مسأله نیست و حتی شکل حکومت هم. این بخش می‌خواهد زندگی حداقلی امن و برخوردار داشته باشد و اگر نتوانند برایش فراهم کنند پیداست که اعتراض می‌کند."
- میرحسین موسوی می‌گوید امروز ولی فقیه جایگاهی مشابه شاه در کشتار 'میدان ژاله' دارد
- محمد خاتمی: صف معترضان مسالمت‌جو را باید از کسانی که طالب آشوبند جدا نمود
- مهدی کروبی سخنان فرمانده سپاه را 'سفیهانه' خواند
رئیس جمهور سابق ایران گفته "بخش فرودست" جامعه ایران گرایش دینی دارد و "مقابل نظام اسلامی" نیست.
او افزوده "در جریان اخیر طبقه متوسط و بالا وارد ماجرا نشد اما نظاره‌گری بود که با معترضان همدلی داشت" و گفته اگر نارضایتی‌های این دو گروه اجتماعی با یکدیگر پیوند بخورد "با قدرت نظامی و امنیتی و انتظامی هم کاری از پیش نمی‌رود و عملا کل جامعه در برابر حکومت قرار می‌گیرد."
به گفته یک مقام سپاه تنها دو استان در ایران در ناآرامی‌های اخیر صحنه اعتراض نبوده و استان تهران بیشترین سطح ناآرامی را داشته است. گزارش‌های مختلف حاکی از آن است که ده‌ها نفر در شهرهای کوچک اطراف تهران کشته شده‌اند. در خود تهران نیز محله‌های غرب و شرق شهر، که از جمله محله‌های متوسط شهر محسوب می‌شوند، صحنه ناآرامی و اعتراض بودند.