کرونا؛ توییت‌های سفیر چین در ایران چقدر تاثیرگذار است

با این که سفارت تهران چین حضور فعالی در رسانه های پر جنب و جوش اجتماعی ایران دارد، اما نمی توان ارزش واقعی این رسانه را ارزیابی کرد.

شکی نیست که چین می‌تواند از این فضا برای محدود کردن آسیب ناشی از همه‌گیری به اعتبارش و ارسال پیام‌های اقتصادی استفاده کند.

اما واکنش مردم به درگیری لفظی اخیر سفیر چین در تهران و سخنگوی وزارت بهداشت این کشور نشان داد که بعید است ایرانی‌ها به این راحتی قانع شوند.

فضایی برای تبلیغات دوران پس از کرونا؟

چانگ هوآ، سفیر چین در ایران، در توییتر حدود ۱۶ هزار دنبال‌کننده دارد و سیاستش ارسال‌ پیام‌های مثبت است، و عمدتا هم توییت‌های هوآ چونیینگ، مدیر اطلاعات وزارت خارجه چین، و خبرگزاری شینهوا را ریتوییت می‌کند.

توییتر به صورت رسمی در ایران فیلتر است، اما خیلی از ایرانی‌ها با استفاده از فیلترشکن به این وبسایت وصل می‌شوند. جالب اینجاست که خیلی از توییت‌های آقای هوآ به زبان انگلیسی است که بعضا هیچ توضیحی به زبان فارسی ندارند.

معنی این کار می‌تواند این باشد که او مخاطبان خاصی را هدف گرفته است: کسب‌وکارهای ایرانی حامی چین. نشانه‌های دیگری نیز برای این رویه وجود دارد: سفیر چین، مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، را دنبال می‌کند و او را ریتوییت هم می‌کند.

بعضی از ریتوییت‌های فارسی او از حساب‌های کاربری خصوصی پرکار چینی نظیر "فردا" و یا یک حساب چینی متعلق به فردی به نام "آلن" است که "همبستگی میان ملت‌های چین و ایران را ترویج می‌کند".

تبلیغ قدرت اقتصادی چین

توییتی که احتمالا به مذاق دولت ایران، که از طرف آمریکا تحت تحریم است، و لابی‌های تجاری ایران و چین خوش می‌آید توییتی است که پز پتانسیل چین در دوران پساهمه‌گیری را می‌دهد.

او روز ۲۷ آوریل با ری توییت کاربر فردا، بر بازار آنلاین نهصد میلیارد دلاری چین و قدرت خرید ۱.۸ میلیارد دلاری آن تاکید کرد.

آقای هوآ همچنین روز ۲۴ آوریل مقاله‌ای را که خودش با تاکید بر "افق روشن" اقتصاد چین برای خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بود توییت کرد: "اقتصاد چین در بلندمدت به رشد خود ادامه خواهد داد. این روند حرکتی تغییر نکرده است و تغییر هم نخواهد کرد."

مهار ضرر کووید-۱۹

سفیر چین به نظر می‌رسد که در راستای محدود کردن خسارات ناشی از کووید-۱۹ تلاش می‌کند تا نقش بازارهای خیس این کشور را بی‌اهمیت جلوه دهد و اتهام انتشار اطلاعات غلط را نیز رد کند.

او روز ۲۳ آوریل پیام سفیر چین در واشنگتن را ریتوییت کرد که می‌گفت فروش حیوانات وحشی در بازارهای چین ممنوع است و افراد خاطی مجازات می‌شوند.

چند روز بعد هم مشاهدات آلن مبنی بر پایان مرگ‌ومیر در ووهان را ریتوییت کرد و "آرزو کرد که ایران هم به زودی بر بیماری غلبه کند".

سپس روز ۲۷ آوریل بیانیه سخنگوی وزارت خارجه را ریتوییت کرد که مدعی بود تلاش‌های چین برای مبارزه با بیماری با تحسین جهانیان روبه‌رو شده است و چنین اتفاقی "با اطلاعات غلط" ممکن نبود.

نکته انکارناپذیر بعضی از توییت‌های او که برای بعضی از ایرانی‌ها جذاب است محتوای ضد-آمریکایی آن‌هاست. یکی از این ریتوییت‌ها متعلق به سخنگوی وزارت خارجه چین است. هوآ چونیینگ روز ۲۸ آوریل نوشت "چین خواهان درک و احترام به تلاش همه کشورها بر اساس وضعیت خودشان است. واکنشی که مبتنی بر همکاری است نباید با سرزنش دیگران مختل شود." این توییت‌ها در فضایی آمده بودند که واشنگتن چین را باعث و بانی همه‌گیری معرفی می‌کرد و مدعی بود که سازمان بهداشت جهانی مخفی‌کاری کرده است.

از طرف دیگر، پیام‌های همبستگی شامل ریتوییت خبر گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی و شی جین پینگ و اعلام همبستگی آن‌ها برای مهار کووید-۱۹ می‌شد.

انتقاد

کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت ایران، در توییتی که در اوایل ماه آوریل به زبان فارسی نوشت آمارهای چین از کووید-۱۹ را به "شوخی تلخ" تشبیه کرد و گفت که ایران باید به یافته‌های خودش اتکا کند.

این به جر و بحث آنلاین با سفیر منجر شد. او به جهانپور گفت که بهتر است به کنفرانس‌های خبری روزانه چین "توجه کند". در ادامه اما جهانپور که به نظر می‌رسید عقب‌نشینی کرده است از چین بابت "این حمایت فراموش‌نشدنی از مردم ایران در چنین وضعیت سختی" تشکر کرد.

اما این پایان ماجرا نبود. روز ۸ آوریل، گروهی از نمایندگان مجلس ایران با ارسال نامه‌ای به محمدجواد ظریف تاکید کردند که رفتار آقای هوآ با "رفتار دیپلماتیک در تضاد" است. هفده امضاکننده این نامه خواستار احضار سفیر چین بودند. آن‌ها مدعی بودند که پاسخ وزارتخانه باعث وهن کشور است و در تضاد با سیاست "نه شرقی، نه غربی".