راست افراطی در یک قدمی الیزه؛ چرا کسی تعجب نمی‌کند؟

ساعت ۸ شب، ۲۱ آوریل ۲۰۰۲. فرانسه در انتظار اعلام نتایج دور اول ریاست‌جمهوری است. تمام نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که ژاک شیراک رئیس‌جمهور وقت به همراه لیونل ژوسپن نخست‌وزیر سوسیالیست به دور دوم می‌رسد. اما صفحه نتایج ناگهان در کنار چهره آقای شیراک، تصویر کسی دیگر را نشان می‌دهد: ژان ماری لوپن، رهبر حزب جبهه ملی.

نفس فرانسه برای لحظه‌ای حبس می‌شود. راست افراطی در دوم انتخابات ریاست‌جمهوری؟! باورکردنی نیست.

خداحافظ لیونل

لیونل ژوسپن نامزد سوسیالیست‌ها آن‌قدر عصبانی است که به اولین میکروفونی که می‌رسد اعلام می‌کند دیگر در دنیای سیاست او را نخواهیم دید. خشمی که قابل درک است. شکست او نه به خاطر قدرت راست افراطی که بیشتر به دلیل پراکندگی آرای چپ‌‌هاست ( اختلاف ژوسپن با لوپن کمتر از یک درصد بود و سایر نامزدهای چپ روی هم نزدیک به ۲۰ درصد رای آورده بودند.)

با رسیدن ژان ماری لوپن به دور دوم، هزاران نفر به خیابان‌ها می‌ریزند و علیه جبهه ملی شعار می‌دهند. احزاب چپ اعلام می‌کنند که در دور دوم به ژاک شیراک رای می‌دهند. آقای شیراک با بیش از ۸۲ درصد آرا در کاخ الیزه ماندگار می‌شود. اما ژان ماری لوپن هنگام شکست هم لبخند می‌زند. می‌داند که چیزی در فرانسه برای همیشه عوض شده.

جای خالی یک علامت تعجب

۱۵ سال پس از آن روزها، چهره کشور تغییر کرده، فرانسه در سال‌های اخیر هدف مرگبارترین حملات اسلامگرایان تندرو بوده. آمار بیکاری بالاست و کارنامه اقتصادی فرانسوا اولاند حتی خودش را هم راضی نمی‌کند.

در این مدت جبهه ملی هم تغییر کرده. ژان ماری لوپن به خاطر اظهار نظرهای ضد یهودی از حزب اخراج شده و دخترش- مارین- جایش را گرفته. کسی که حالا گفته می‌شود به دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری می‌رسد. راست افراطی در دور دوم؟ چرا این بار کسی تعجب نمی‌کند؟

" اگر این بار به دور دوم نرسد جای تعجب دارد". این را دومینیک آلبرتینی نویسنده کتاب تاریخ جبهه ملی به من می‌گوید. او معتقد است که راز موفقیت جبهه ملی این است که برای مسائل جامعه پاسخ‌هایی محکم و روشن دارد. جواب‌هایی که ممکن است افراطی و تند باشند اما همان چیزی هستند که بخشی از جامعه می‌خواهد. آن‌ها امنیت و شغل و درآمد می‌خواهند و آن را در مرزهای بسته جبهه ملی پیدا می کنند."

وطن یعنی همه مرز

مرز از کلمات محبوب راست افراطی و مارین لوپن است. او علت تمام مشکلات را مرزهای باز می‌داند. مرز به مفهوم جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی. مارین لوپن می خواهد پذیرش مهاجران را به شدت محدود کند ( ۱۰ هزار نفر در سال در مقایسه با حدود ۱۴۰ هزار نفر فعلی)، از اتحادیه اروپا و یورو خارج شود و بنیادگرایان افراطی را از فرانسه اخراج کند. او حتی می گوید که امامان مساجد باید به زبان فرانسه موعظه کنند.

دومینیک آلبرتینی نویسنده تاریخ جبهه ملی می‌گوید این همان بخشی از آرمان‌های حزب است که از زمان ژان ماری لوپن تغییر نکرده. ولی جبهه ملی حالا آن ها را در بسته بندی بهتر و جذاب تر ارائه می‌کند.

از لوپن تا مارین

جبهه ملی زمانی به نام لوپن شناخته می شد. اما این روزها نامزد این حزب از نام کوچکش - مارین- استفاده می کند. راهی برای فاصله گرفتن از زمان ژان ماری لوپن و اظهار نظرهای گاه پر هزینه او. " مارین لوپن از وقتی به رهبری جبهه ملی رسید فهمید که باید تغییراتی ایجاد کند ، مثلا اظهارنظرهای ضد یهودی ضررش از فایده اش بیشتر است. این ها را کم یا حذف کرد. او همچنین سعی کرد برای سایر آرمان های راست افراطی لباسی بهتر بدوزد".

نظرسنجی‌ها می گویند مارین لوپن به دور دوم انتخابات می‌رسد و در آنجا می‌بازد. طبق آمار بخت امانوئل مکرون میانه‌رو از او بسیار بیشتر است. اما از خانم لوپن که بپرسید می گوید نمی‌شود به این اعداد اعتماد کرد. همین‌ها در مورد خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و پیروزی دونالد ترامپ در آمریکا اشتباه کردند.

یک ضرب المثل فرانسوی می‌گوید " هیچ دویی بدون سه نیست". چیزی معادل "تا سه نشه بازی نشه در فارسی". راست افراطی اگر به مرحله نهایی انتخابات ۲۳ آوریل برسد می‌شود دو بار. دست‌کم می‌دانیم در ۵ سال آینده شعار آنها چه خواهد بود.