اسناد پارادایز؛ ارتباط وزیر بازرگانی آمریکا با روسیه

اسناد مالی موسوم به اسناد پارادایز نشان می‌دهند ویلبر راس، وزیر بازرگانی آمریکا، با برخی نزدیکان ولادیمیر پوتین که مشمول تحریم دولت آمریکا بوده‌اند، روابط تجاری دارد.

آقای راس در شرکت هولدینگ نویگیتور منافعی دارد، شرکتی که سالانه میلیون‌ها دلار از ترابری نفت و گاز برای شرکت روسی سیبور درآمد کسب می‌کند.

دو سهامدار عمده شرکت سیبور به نوعی از سوی دولت آمریکا تحریم شده‌اند.

یک سخنگوی وزارت بازرگانی آمریکا بدون تکذیب این گزارش‌ها گفت: "آقای راس خود را از هر موضوع مربوط به کشتیرانی بین‌قاره‌ای منفک می‌داند و با مقام‌های مسئول امور اخلاقی در وزارت بازرگانی مشورت می‌کند که معیارها رعایت شوند."

یکی دیگر از سهامداران سیبور، کیریل شامالوف، داماد ولادیمیر پوتین، است، که خودش مشمول تحریم نیست اما پدرش در لیست تحریم‌هاست.

شرکت سیبور هم در لیست شرکت‌های تحریمی نیست.

اکثر تحریم‌ها مربوط به سال ۲۰۱۴ می‌شوند، زمانی که روسیه کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد. بخشی از تحریم‌ها هم پس از انتخاب آقای ترامپ به ریاست‌جمهوری و اتهام مداخله روسیه در آن انتخابات وضع شد.

آن‌طور که سخنگوی وزارت بازرگانی آمریکا گفته، آقای راس هیچ یک از این سه سهامدار شرکت سیبور را ملاقات نکرده.

اما افشای ارتباط هرچند غیرمستقیم آقای راس با شرکت سیبور بار دیگر ماجرای رابطه تیم آقای ترامپ با روسیه را به صدر اخبار می‌کشاند. سایه اتهام نقش‌آفرینی روسیه در نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا همچنان بر سر دولت آقای ترامپ سنگینی می‌کند. هرچند که آقای ترامپ این اتهام‌ها را "ساختگی" یا "جعلی" دانسته است.

ویلبر راس و دونالد ترامپ بیش از ۲۵ سال است که همدیگر را می‌شناسند. آشنایی‌شان به دهه ۹۰ میلادی برمی‌گردد، زمانی که آقای راس کمک کرد آقای ترامپ با طلبکاران مصالحه کند و در حقیقت جلوی ورشکستگی او را گرفت.

دیوید کی جانستون، زندگی‌نامه‌نویس آقای ترامپ، معتقد است اگر ویلبر راس نبود، آقای ترامپ هرگز به کاخ سفید نمی‌رسید.

مشتری بزرگ

شرکت دبلیو-ال راس اند کو، شرکتی که ویلبر راس تأسیس کرده، نخستین بار سال ۲۰۱۱ در هلدینگ نویگیتور سرمایه‌گذاری کرد.

اسناد مالی افشا شده نشان می‌دهد که آقای راس از طریق شرکت‌هایی که در جزایر کیمن ثبت شده‌اند، در هلدینگ نویگتور سهم دارد. او بعضی از این شرکت‌ها را زمانی که می‌خواست وزیر شود اعلام کرد، اما طبق قوانین آمریکا، ملزم نبوده رابطه مالی‌اش با نویگتور را فاش کند.

گزارش سالیانه حساب‌های این شرکت در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد نزدیک به یک‌سوم سهام شرکت در اختیار شرکت‌هایی است که آقای راس در آنها سهم دارد هرچند میزان سهم و سرمایه آقای راس معلوم نیست.

آقای راس سال ۲۰۱۲ عضو هیئت مدیره نویگیتور شد اما سخنگوی وزارت بازرگانی آمریکا مدعی است که زمان امضای قرارداد ترابری با شرکت سیبور، آقای راس عضو هیئت مدیره نبوده.

نکته قطعی این است که آقای راس در فاصله ماه‌های مارس و نوامبر سال ۲۰۱۴، زمانی که آمریکا روسیه را به خاطر ضمیمه کردن کریمه تحریم می‌کرد، عضو هیئت مدیره بوده. در آن تحریم‌ها شرکت نوواتک (شرکت تیمچنکو و میخلسون) هم تحریم شد.

با این حال نویگیتور هولدینگز در طول آن بازه زمانی مراوداتش را با شرکت سیبور بیشتر کرد. آن‌طور که در حساب‌های خود نویگیتور هولدینگز آمده، سال ۲۰۱۴ تنها ۵ درصد درآمد این شرکت از سیبور بوده، اما این رقم در سال ۲۰۱۵ به ۹ درصد رسیده.

آقای راس ماه نوامبر ۲۰۱۴ از هیئت مدیره نویگیتور کناره گرفت، اما کرسی‌اش به وندی تراموتو رسید که از شرکای شرکت راس است.

حساب‌های رسمی نویگیتور نشان می‌دهد که دست‌کم تا سال ۲۰۱۶، سیبور یکی از پنج مشتری اصلی آن شرکت بوده. از آنجا که بخشی از کار سیبور صادرات گاز روسیه به اروپاست، می‌توان تصور کرد که از درآمد این شرکت سودی قابل‌توجه به متحدان تحریم‌شده آقای پوتین رسیده باشد.

شرکت نویگیتور در سال جاری کشتی‌هایی را که به سیبور خدمت می‌دهند از دو به چهار افزایش داده. روی‌هم، از سال ۲۰۱۴، نویگیتور حدود ۶۸ میلیون دلار از خدمات ترابری به سیبور درآمد کسب کرده.

با تمام این اوصاف، هیچ نشانی از اینکه آقای راس مرتکب عملی غیرقانونی شده، نیست.

اما دنیل فرید، که مسئول اعمال تحریم‌های آمریکا علیه روسیه در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما بود، معقتد است هرگونه ارتباط یک مقام آمریکایی با شرکت سیبور اشتباه است:

"اگر کسی از من مشورت بخواهد می‌گویم به کلی از سیبور یا هر کس که در فهرست تحریم است یا با کسی که در فهرست تحریم است ارتباط دارد دوری کن. دستکم به خاطر اعتبارت."

به نظر می‌رسد آقای راس چنین اعتقادی نداشته و رابطه‌اش را با شرکت کشتیرانی نویگیتور حفظ کرده.

آن‌طور که در یک گزارش بلومبرگ‌ آمده، آقای راس شبی که به عنوان وزیر بازرگانی انتخاب شد، به رستورانی در نیویورک رفته و با مدیران ارشد نویگیتور دیدار کرده.

طبق این گزارش، آقای راس به مدیرعامل نویگیتور گفته: "منافع من و شما هم‌راستا است. اقتصاد آمریکا رشد خواهد کرد و نویگیتور هم منتفع خواهد شد."

از دیگر مشتری‌های مهم نویگیتور شرکت نفت دولتی ونزوئلا -پی.دی.وی.اس.ای- است. این شرکت هم امسال به فهرست تحریم دولت آمریکا اضافه شد.

سخنگوی وزارت بازرگانی آمریکا در این رابطه گفته "آقای راس به طور کلی از تحریم شرکت‌های روسی و دیگران حمایت می‌کند."

اسناد مالی پارادایز که از روز یکشنبه در رسانه‌های مختلف افشا شد، روی‌هم حدود ۱۳/۴ میلیون برگ سند است. سندها عمدتا از شرکت حقوقی اپلبی درز کرده و اطلاعات مالی شمار زیادی از سیاست‌مداران، شرکت‌های عظیم، مدیران صنایع و هنرمندان و چهره‌های معروف را دربرمی‌گیرد.