پاکستان برای نرفتن در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف چه می‌کند؟
- بخش مانیتورینگ
- بیبیسی
منبع تصویر، Getty Images
پاکستان می‌گوید که هند خواهان افزودن نامش به لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف است
پاکستان در هفته‌های اخیر در حال آماده‌سازی دفاعیات خود برای خارج شدن از "لیست خاکستری" گروه ویژه اقدام مالی (اف‌ای‌تی‌اف) بوده است. این گروه ویژه بین‌المللی برای مقابله با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم فعالیت می‌کند.
ژوئن ۲۰۱۸ بود که اف‌ای‌تی‌اف پاکستان را در "لیست خاکستری" خود قرار داد و تا اکتبر ۲۰۱۹ (بعدا به مدت چهار ماه تمدید شد) به این کشور فرصت داد تا با تصویب قوانین و تمهیدات نظارتی مقابله موثرتری با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم بکند.
این گروه ویژه در فوریه ۲۰۲۰ ضمن تمجید از این کشور بابت "اصلاح عمده" ۱۴ مورد از ۲۷ ایراد وارده اعلام کرد که نام پاکستان را به این خاطر که پیشرفتی در بعضی موضوعات حاصل نشده است همچان در "لیست خاکستری" خود نگه خواهد داشت.
اقدامات پاکستان درباره ۱۳ مورد باقی‌مانده قرار است در جلسه‌ای بین روزهای ۱۴ تا ۲۱ سپتامبر با شرکت مقامات اف‌ای‌تی‌اف بررسی شود. سپس در جلسه‌ای که در ماه اکتبر با شرکت همه اعضا برگزار خواهد شد درباره سرنوشت این کشور تصمیم‌گیری می‌شود - باقی ماندن پاکستان در "لیست خاکستری"، رفتن به لیست سفید، یا پیوستنش به ایران و کره شمالی در لیست سیاه.
قانون‌گذاری
دولت پاکستان می‌گوید که در روزهای باقی‌مانده تا جلسه سپتامبر ۸ طرح را به منظور اصلاح قوانین فعلی مقابله با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم به مجلس می‌برد و قوانین جدیدی نیز تصویب خواهد کرد.
و از آنجایی که در مجلس اکثریت ندارد، تصمیم گرفته است که کمیسیون مشترکی با شرکت ۲۴ قانون‌گذار از حزب حاکم و احزاب مخالف ایجاد کند تا بر سر این طرح‌ها به اجماع برسند.
مجلس تا به امروز ۶ مورد از آن ۸ طرح را با حمایت احزاب مخالف تصویب کرده است، اجماعی کم‌سابقه که گفته می‌شود نتیجه ترغیب نظامیان پرنفوذ این کشور بوده است.
بازداشت و محکومیت
اف‌ای‌تی‌اف مشخصا از پاکستان خواسته است که "نشان دهد سازمان‌های غیرقانونی و افراد پرونده‌دار در دادگاه محکوم شده‌اند" و دارایی‌هایشان نیز ضبط شده است.
دولت نیز مانند گذشته احکام برخی از پرونده‌های مهم را درست پیش از جلسه اف‌ای‌تی‌اف اعلام کرد.
در ماه اوت، پاکستان از تحریم ۸۸ شخص مرتبط با گروه‌های پیکارجوی مختلف خبر داد، از جمله داعش، القاعده و جنبش طالبان پاکستان.
پیش از جلسه ماه فوریه اف‌ای‌تی‌اف، پاکستان حافظ سعید، بنیان‌گذار گروه غیرقانونی لشکر طیبه، را دادگاهی و محکوم کرد، روندی که در اواخر ماه اوت با محکومیت سه تن از نزدیکان او به اتهام تامین مالی تروریسم ادامه یافت.
اما پاکستان بارها بر اساس مصلحت چنین افرادی را بازداشت و سپس رها کرده است، از جمله شخص حافظ سعید. حالا باید دید که اف‌ای‌تی‌اف تا چه حد این اقدامات را جدی خواهد گرفت.
دیپلماسی
پاکستان صرفا به همکاری با درخواست‌های اف‌ای‌تی‌اف بسنده نکرده است و برای پیشبرد اهدافش به روابط دیپلماتیک نیز امید بسته است.
حمایت ترکیه، مالزی و چین در مراحل قبل باعث شد که نام این کشور به لیست سیاه اضافه نشود.
اما حالا چین دارد به این کشور فشار می‌آورد تا جدیتر با گروه‌های پیکارجو برخورد کند و درخواست‌های اف‌ای‌تی‌اف را بپذیرد. بنا به گزارش رسانه‌های هندی، شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان، در سفر اخیر خود به چین دنبال جلب حمایت این کشور در جلسه ماه اکتبر اف‌ای‌تی‌اف بود.
پاکستان در عین حال امیدوار است که نقشش در تسهیل روند صلح افغانستان تاثیر مثبتی بر دیدگاه ایالات متحده بگذارد. گزارش شده است که ورود پاکستان به "لیست خاکستری" در سال ۲۰۱۸ به این خاطر بود که آمریکا توانست عربستان سعودی را راضی کند که به نفع پاکستان رای ندهد.
پاکستان از آن زمان به بعد فشار زیادی به طالبان برای شرکت در مذاکرات آورده است، مذاکراتی که برای برنامه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از افغانستان بسیار مهم است.
این کشور همچنین در ماه اوت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه طالبان افغانستان را اجرایی کرد که قطعا با اف‌ای‌تی‌اف بی‌ارتباط نیست. تعدادی از نمایندگان ارشد طالبان نیز به این کشور دعوت شدند تا برای آغاز مذاکرات بین افغانی تحت فشار قرار بگیرند.
چالش‌ها
البته عوامل مختلفی پیش روی پاکستان قرار دارد، مخصوصا شکایت‌های هند مبنی بر ادامه حمایت اسلام‌آباد از گروه‌های شبه‌نظامی مستقر در این کشور.
در اواخر ماه اوت، اداره تحقیقات ملی هند گزارشی ۱۳٫۵۰۰ صفحه‌ای درباره ۱۹ فرد مختلف منتشر کرد، از جمله مولانا مسعود اظهر، فرمانده گروه شبه‌نظامی جیش المحمد در پاکستان که گفته می‌شود مسئول حمله به پولواما در سال ۲۰۱۹ است که به مرگ ۴۰ نیروی امنیتی در کشمیر هند منجر شد.
رسانه‌های محلی چه می‌گویند؟
رسانه‌های پاکستانی از نزدیک تصمیمات اف‌ای‌تی‌اف و اقدامات دولت برای عمل به درخواست‌های آن را پوشش داده‌اند.
نظرات مختلف حامی تلاش‌های دولت بوده است. سرمقاله‌ای که روز ۱ اوت در روزنامه لیبرال انگلیسی‌زبان پاکستان تودی منتشر شد گفت: "اگر پاکستان بتواند با ارائه اظهاریه‌ای نسبتا معقول به اف‌ای‌تی‌اف از لیست سیاه دوری کند، باید در ادامه روند مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم را که تا به حال از روی اجبار بوده است ادامه داد."
امیر رعنا، کارشناس مسائل امنیتی، نیز در برنامه تلویزیونی "دنیا با کامران خان" مدعی شد که "اظهاریه پاکستان درباره ۱۳ مورد باقی‌مانده نسبتا رضایت‌بخش است" و پیش‌بینی کرد که نام این کشور از "لیست خاکستری" خارج خواهد شد.
اما پوشش رسانه‌ای عمدتا بر مشاجره دولت و مخالفان متمرکز بوده است. احزاب مخالف مرتبا دولت را به نادیده گرفتن تصمیمات کمیسیون ۲۴ نفره متهم می‌کنند و دولت نیز آن‌ها را متهم می‌کند که حمایت از طرح‌های اف‌ای‌تی‌اف را به افزایش پاسخ‌گویی مشروط کرده‌اند.
اما احزاب مخالف مدعی شده‌اند که دولت به بهانه قوانین مربوط به اف‌ای‌تی‌اف دنبال اختیارات استبدادی است. این بحث به رسانه‌ها نیز کشیده شده است.
روزنامه لیبرال انگلیسی‌زبان داون نوشت: "تلاش غیراخلاقی دولت برای تصویب طرح تروریسم اقتصادی زیر چتر مصوبات مربوط به اف‌ای‌تی‌اف مایه بسی نگرانی است. بر اساس این طرح، کمیته‌هایی متشکل از اعضای نهادهای امنیتی می‌توانستند خواستار بازداشت هر یک از شهروندان تا سقف ۱۸۰ روز شوند. خوشبختانه احزاب مخالف مانع از تصویب این طرح شدند."
اما روزنامه ناسیونالیست اردوزبان نوای وقت از احزاب مخالف خواست که مصلحت‌اندیشی کنند و گفت که "پاکستان امروز به این طرح نیاز دارد" چون ظاهرا اف‌ای‌تی‌اف چنین درخواستی داشته است. این استدلال عجیبی است، چرا که پاکستان گزارش فعالیت‌های خود را چند وقت پیش تسلیم اف‌ای‌تی‌اف کرد.
