تاثیر نتایج همه‌پرسی اسکاتلند بر آینده رهبران سیاسی بریتانیا

کارزار سیاسی-تبلیغاتی مربوط به همه‌پرسی استقلال اسکاتلند فضای سیاسی آن بخش از کشور و کل بریتانیا را به شدت فعال کرده بود. تحت تاثیر این فضا بیشترین شمار واجدان شرایط در این همه‌پرسی تاریخی شرکت کردند.

با پیروزی "نه" در این همه پرسی، موضوع استقلال اسکاتلند حداقل برای این مقطع تاریخی به بایگانی سپرده خواهد شد. ولی رهبران و شخصیت‌های سیاسی فعال در هر دو کارزار موافقان و مخالفان استقلال باید به افق‌های جدیدی بنگرند. هر یک از این افراد چه نقش و جایگاهی خواهند داشت؟

الکس ساموند

وزیر اول و رهبر حزب استقلال‌طلب اسکاتلند که یکی از تواناترین سیاستمداران نسل خود تلقی می‌شود، توانست در دهه‌های اخیر حزب تحت رهبری خود را به تحقق آرزوی تاریخی‌اش یعنی استقلال اسکاتلند بسیار نزدیک کند.

اما به دنبال شکست در همه‌پرسی استقلال او اعلام کرده که از ریاست دولت محلی این سرزمین و رهبری حزب استقلال‌طلب اسکاتلند کناره گیری می‌کند.

با وجود شکست استقلال‌طلبان در همه‌پرسی، آقای ساموند با رهبری این حزب در کسب قدرت محلی در دو انتخابات سال ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱ جایگاه خود را در تاریخ ثبت کرده است.

آقای ساموند که اکنون ۵۹ ساله است طی ۲۰ سال گذشته رهبری حزب استقلال‌طلب اسکاتلند را بر عهده داشته و مسلماً قصد دارد مدتی به استراحت و زندگی شخصی خود بپردازد. ولی او اعلام کرده که کماکان به فعالیت در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی ادامه خواهد داد. باید منتظر شد و دید که این سیاستمدار چیره‌دست در آینده چه خواهد کرد.

نیکلا استورجن

خانم استورجن نیز که یک سیاستمدار بسیار زیرک و توانا تلقی می شود تنها گزینه اصلی برای جانشینی الکس ساموند در مقام وزیر اول ناحیه و رهبر حزب استقلال‌طلب اسکاتلند است. خانم استورجن که از سال ۲۰۰۷ به عنوان معاون ریاست دولت محلی و رهبری حزب استقلال‌طلب اسکاتلند فعالیت کرده با آقای ساموند پیوند سیاسی بسیار نزدیکی دارد و او را دوستی خوب و راهنمای خود تلقی می کند.

خانم استورجن که از سن ۱۶ سالگی به حزب استقلال‌طلب اسکاتلند پیوسته می‌گوید به دست گرفتن رهبری این حزب برای او یک افتخار بزرگ است ولی پس از فعالیت‌های شدید در ماه‌های قبل از همه پرسی او اکنون به مدتی استراحت و بررسی دستاوردهای رهبر سابق حزب نیاز دارد.

بدون تردید او وزیر اول آینده اسکاتلند خواهد بود.

"دو" بلیر

در دوران فعالیت سیاسی و تبلیغاتی مربوط به همه‌پرسی استقلال اسکاتلند مدیران دو کارزار "آری" و "نه" بیش از هر سیاستمدار دیگری در رسانه‌ها و مجامع عمومی فعال بودند.

مدیریت کارزار "آری" را بلیر جنکینز بر عهده داشت که رئیس سابق بخش خبری بی‌بی‌سی در اسکاتلند بوده و مدیر کارزار "نه" که با عنوان "با هم بودن بهتر است" شناخته می شد، بلیر مک‌دونالد بود.

هر دو نفر افرادی خوش خلق هستند و به فعالیت و جهت‌گیری سیاسی خود اعتقاد عمیق دارند. هر دو آنها قبل از پذیرش یک مسئولیت جدید مسلماً برای مدتی به استراحت نیاز خواهند داشت. هر دو نفر اعلام کرده‌اند که به فعالیت در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی ادامه خواهند داد.

گوردن براون

نخست وزیر سابق بریتانیا پس از شکست حزب کارگر تحت رهبری او در انتخابات سراسری سال ۲۰۱۱ از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری کرد. آقای براون حتی در زمان شروع کارزار "نه" در آن نقشی نداشت.

اما با گذشت زمان نخست وزیر سابق بریتانیا که خود اهل اسکاتلند است نقش فعال‌تری بر عهده گرفت. از زمانی که به نظر می‌رسید موضع طرفداران استقلال به شدت تقویت شده، او به مرور با شعار و طرح‌هایی برای دادن اختیارات محلی بیشتر به اسکاتلند در چهارچوب یک بریتانیای واحد وارد این کارزار شد. احزاب رقیب او، حزب محافظه‌کار و حزب لیبرال دموکرات بریتانیا نیز از این طرح‌ها حمایت کردند.

گوردن براون یک روز قبل از برگزاری همه‌پرسی یک سخنرانی مهم ایراد کرد که از نظر بسیاری از تحلیلگران در وحدت بخشیدن و فعال کردن اردوی مخالفان استقلال نقش بسیار مهمی داشت.

آیا ایفای چنین نقشی به بازگشت مجدد آقای براون و حضور فعالتر در عرصه های سیاسی کشور منجر خواهد شد؟

آلیستر دارلینگ

آقای دارلینگ که در دوران نخست وزیری گوردن براون که با بحران اقتصاد جهانی همزمان شد، شغل بسیار دشوار وزارت اقتصاد را بر عهده داشت، پس از آن همه دردسر نقش رهبری کارزار طرفداران اتحاد بریتانیا و باقی ماندن اسکاتلند به عنوان بخشی از این کشور را برعهده گرفت. خانواده آقای دارلینگ نیز اصلیت اسکاتلندی دارد.

هرچند الکس ساموند رهبر استقلال‌طلبان اسکاتلند بارها دیوید کامرون نخست‌وزیر فعلی بریتانیا را به مناظره تلویزیونی دعوت کرد ولی در نهایت این آلیستر دارلینگ بود که این چالش را پذیرفت و در دو مناظره تلویزیونی در مقابل الکس ساموند شرکت کرد.

نظر سنجی ها نشان دادند که در مناظره تلویزیونی اول که آلیستر دارلینگ بر موضوع آینده واحد پول اسکاتلند تاکید کرده بود، به نسبت رقیب خود بینندگان بیشتری را جذب کرده بود. ولی در مناظره دوم او کمی نامطمئن به نظر می رسید و نظر سنجی‌ها نشان می‌داد که اکثر بینندگان اعتقاد داشتند که استدلال های الکس ساموند قانع‌کننده‌تر هستند.

اما پس از پیروزی طرفداران باقی ماندن اسکاتلند به عنوان بخشی از بریتانیا، این آقای دارلینگ بود که در روز نوزدهم سپتامبر به عنوان رهبر اردوی پیروز سخنرانی کرد. اکنون که این کارزار طولانی به پایان رسیده، آلیستر دارلینگ به نقش سیاسی خود، نماینده پارلمانی حزب کارگر از حوزه انتخابی جنوب غرب ادینبورگ، ادامه خواهد داد. معلوم نیست که او در آینده در عرصه سیاست حزبی و کشوری نقش فعالتری به عهده خواهد گرفت یا نه.

دیوید کامرون

دیوید کامرون چند سال پیش به عنوان نخست‌وزیر بریتانیا با برگزاری همه‌پرسی در مورد استقلال اسکاتلند موافقت کرد. اگر در این همه پرسی استقلال‌طلبان به پیروزی می‌رسیدند نام دیوید کامرون به عنوان نخست‌وزیر محافظه‌کاری که بریتانیا را از هم پاشاند در تاریخ ثبت می‌شد.

به همین دلیل او تلاش کرد در این کارزار سیاسی نقش بسیار فعالی ایفا کند. دیوید کامرون به مردم اسکاتلند هشدار داد که در صورت استقلال نخواهند توانست پوند را به عنوان واحد پول خود و موارد دیگری از اشتراکات اقتصادی و سیاسی با بریتانیا را حفظ کنند. سخنان و موضع گیری‌های او به مرور احساساتی‌تر شد. کامرون در آخرین نطق خود قبل از برگزاری همه‌پرسی گفت اگر اسکاتلند مستقل شود او واقعاً "دلشکسته" خواهد شد.

اکنون که اکثریت به باقی ماندن اسکاتلند در چهارچوب سیاسی بریتانیا رای داده‌اند، آقای کامرون باید به وظیفه و تعهدات خود برای دادن اختیارات محلی بیشتر به اسکاتلند عمل کند.

موقعیت او به عنوان نخست‌وزیر حداقل تا سال آینده و برگزاری انتخابات پارلمانی بریتانیا تضمین شده است. اما در آن زمان حتماً یکی از اولویت‌های او و حزبش به دست آوردن کرسی‌های بیشتر از حوزه‌های انتخابی اسکاتلند در پارلمان سراسری خواهد بود.

آلیستر کارمیچل

او که نماینده پارلمانی حزب لیبرال دموکرات، حزبی که در دولت ائتلافی بریتانیا شرکت دارد، از حوزه‌های انتخابی اسکاتلند است، در اکتبر سال ۲۰۱۳ در هیئت وزیران دولت بریتانیا به مقام وزیر امور اسکاتلند منصوب شد.

در آن زمان اینطور تفسیر می‌شد که دولت بریتانیا برای دفاع قوی‌تر از یکپارچگی بریتانیا در برابر استقلال‌طلبان، این سیاستمدار فعال و رزمنده را برای این مقام حساس انتخاب کرده است.

مدتی قبل از برگزاری همه‌پرسی آقای کارمیچل اعلام کرد که در صورت پیروزی استقلال اسکاتلند او ممکن است که به تیم مذاکرات اسکاتلند با دولت مرکزی بریتانیا بر سر جزئیات استقلال بپیوندد.

چند روز قبل از برگزاری همه‌پرسی آلیستر کارمیچل گفته بود که اکثر مردم اسکاتلند به جای ریسک کردن برای کسب استقلال کامل، طرفدار کسب اختیارات محلی بیشتر هستند.

با توجه به اینکه حزب لیبرال دموکرات بریتانیا طرفدار سرسخت تغییرات بنیادی در قانون اساسی و نحوه تقسیم اختیارات مرکزی و محلی است، آقای کارمیچل در پیشبرد و اجرای این طرح ها و روند دادن اختیارات بیشتر به اسکاتلند نقش مهمی ایفا خواهد کرد.