Eid al- Fitr : ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਅਤੇ ਬਕਰੀਦ 'ਚ ਫਰਕ ਕੀ ਹੈ
Image copyright
Getty Images
ਕਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਈਦ-ਅਲ-ਅਧਾ (ਬਕਰੀਦ) ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਹੱਜ ਦੇ ਵੇਲੇ ਹੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲੇ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ (ਰੋਜ਼ੇ ਤੋੜਨ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ) ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਹੈ।
ਦੋ ਈਦ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਜਦੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਈਦ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਈਦ ਦਾ ਅਰਬੀ ਵਿੱਚ ਮਤਲਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਿਉਹਾਰ ਜਾਂ ਦਾਵਤ।
ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਕਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਡੇ ਤਿਉਹਾਰ ਈਦ-ਅਲ-ਅਧਾ (ਬਕਰੀਦ) ਅਤੇ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:
- 100 ਡਾਲਰ 'ਚ ਵਿਕੀ ਇਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਦਰਦਨਾਕ ਕਹਾਣੀ
- ਜੱਫ਼ੀ 'ਤੇ ਕੈਪਟਨ ਖਫ਼ਾ, ਸਿੱਧੂ ਬੋਲੇ- ਗਲਤ ਕੀ ਹੈ
- ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਉਂ ਛੱਡ ਰਹੇ ਹਨ ਆਪਣਾ ਮੁਲਕ?
ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਤਿਉਹਾਰ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਇੱਕ ਰੋਜ਼ੇ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਲਾਨਾ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਨਾਲ ਜੋ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਹੱਜ ਕਰਨਾ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੰਜ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਇਕਬਾਲ ਜਾਂ ਇਕਰਾਰ ਹਨ- ਭਰੋਸਾ, ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਅਤੇ ਦਾਨ।
ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ - ਬਕਰੀਦ
ਈਦ ਅਲ-ਅਦਾ 'ਬਕਰੀਦ' ਇਸ ਸਾਲ 21 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸੀ।
ਇਹ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸਮਾਗਮ ਹੈ ਜੋ ਹੱਜ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਲੱਖਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਉਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਮੱਕਾ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਲਾਨਾ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਉਹ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਬਲੀਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਭੇਡ ਜਾਂ ਪਸ਼ੂ ਦਾ। ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਹੁਕਮ 'ਤੇ ਪੈਗੰਬਰ ਇਬਰਾਹਿਮ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗ਼ੈਰ-ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਾਈਬਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਕਹਾਣੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ
ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਲੰਡਰ ਦੇ 9ਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸੂਰਜ ਉੱਗਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਛਿਪਣ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ੇ ਰਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਮਜ਼ਾਨ ਵੇਲੇ ਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨੂੰ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕੁਰਾਨ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਰਮਜ਼ਾਨ ਖਤਮ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਚੰਨ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਈਦ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਕਿਵੇਂ ਲਗਦਾ ਹੈ?
ਈਦ ਅਲ-ਅਧਾ ਵੀ ਚੰਨ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਚੰਦਰ ਕਲੰਡਰ (ਲੂਨਰ ਕਲੰਡਰ) 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੂਰਜੀ ਕੈਲੰਡਰ ਨਾਲੋਂ 11 ਦਿਨ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ - ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹੀ ਕਲੰਡਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-1 ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਮਿਲੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਸਬੂਤ
- ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਮੰਗ ਇਸ ਲਈ ਉੱਠਦੀ ਹੈ
- ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਮੰਗ ਇਸ ਲਈ ਉੱਠਦੀ ਹੈ
ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਦੋਹਾਂ ਹੀ ਈਦ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਹਰ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਸਕਣ।
ਹੱਜ ਕੀ ਹੈ?
ਹੱਜ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਮੱਕਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸਲਾਨਾ ਇਲਾਹੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਥਾਂ ਸਥਿਤ ਹੈ- ਕਾਬਾ।
ਕਾਬਾ ਇੱਕ ਘਣ (ਕਿਊਬ) ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਲਾ ਪੱਥਰ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਇਬਾਰਾਹਿਮ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਇਸਮਾਇਲ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਲ੍ਹਾ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।
ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮੱਕਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਰੱਬ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਸਕਣ।
ਇਹ ਰਸਮਾਂ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:
- ਦੇਸ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਈਦ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਰੰਗ
- ਕਾਹਦੀ ਈਦ...'ਸਾਡੇ ਘਰ ਤਾਂ ਉਸ ਦਿਨ ਰੋਟੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੱਕੀ'
- ਈਦ ਮੌਕੇ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ 7 ਖ਼ਾਸ ਪਕਵਾਨ
ਹੱਜੀ, ਜਾਂ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੁਸ਼ਾਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹਰਾਮ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਹੱਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
(ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)