రైతుల నిరసనలకు ముగింపు: ‘డిసెంబరు 11 నుంచి శిబిరాలు ఖాళీ చేస్తాం, జనవరి 15న సమీక్షించుకుంటాం’

నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిన వ్యవసాయ చట్టాలకు వ్యతిరేకంగా దేశ రాజధాని దిల్లీలో చేపడుతున్న నిరసనకు రైతులు ముగింపు పలికారు.

మోదీ ప్రభుత్వం ఇప్పటికే ఈ చట్టాలను వెనక్కి తీసుకుంటూ పార్లమెంటులో బిల్లును ప్రవేశపెట్టి ఆమోదింపచేసింది.

ఈ నేపథ్యంలో తమ నిరసనలను నిలిపివేస్తున్నట్లు రైతు నాయకుడు గుర్నామ్ సింగ్ ప్రకటించారు. సంయుక్త కిసాన్ మోర్చా నాయకుల సమావేశం తరువాత ఆయన ఈ ప్రకటన చేశారు.

జనవరి 15న తాము ఒక సమీక్ష సమావేశం నిర్వహిస్తామని, అప్పటికి ప్రభుత్వం తన హామీలను నిలబెట్టుకోకుంటే నిరసన మళ్లీ ప్రారంభిస్తామని గుర్నామ్ సింగ్ చెప్పారు.

నిరసన చేస్తున్న రైతులు డిసెంబర్ 11న తమ శిబిరాలను ఖాళీ చేస్తారని మరో రైతు నాయకుడు దర్శన్ పాల్ సింగ్ వెల్లడించారు.

అసలు ఇంతకీ రైతుల డిమాండ్లు ఏమిటి? వారి నిరసన ఎలా మొదలైంది? మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిన ఆ చట్టాల్లో ఏముంది? లాంటి ఐదు కీలక ప్రశ్నలకు ఇప్పుడు సమాధానాలు చూద్దాం.

నిరసన ఎప్పుడు మొదలైంది?

సెప్టెంబరు 2020లో వ్యవసాయ సంస్కరణల పేరుతో మూడు చట్టాలను కేంద్రంలోని నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చింది.

ఈ చట్టాలను వెనక్కి తీసుకోవాలని డిమాండ్ చేస్తూ దిల్లీ సరిహద్దుల వద్ద పంజాబ్, హరియాణా, ఉత్తర ప్రదేశ్ రైతులు 2020 నవంబరు 26 నుంచి నిరసనలు మొదలుపెట్టారు.

ఈ చట్టాలలో ఏముంది?

నిత్యవసర సరకుల చట్టం -1955కి కొన్ని సవరణలు చేస్తూ.. నిత్యవసర సరకుల (సవరణ) చట్టం (ది ఎసెన్షియల్ కమోడిటీస్(అమెండమెంట్) యాక్ట్ 2020ను తీసుకొచ్చారు. ఈ చట్టం ద్వారా నిత్యవసర సరకుల జాబితాలో ఉన్న వస్తువుల ఉత్పత్తి, సరఫరా, పంపిణీ, వాణిజ్యం తదితర కార్యకలాపాల నియంత్రణాధికారం కేంద్రానికి ఉంటుంది. ఇది వ్యవసాయ రంగంలో పోటీ, రైతుల ఆదాయం పెంచడానికి ఉద్దేశించిన చట్టంగా కేంద్రం పేర్కొంది.

ఈ చట్టంలోని ప్రధాన అంశాలు

'రైతు ఉత్పత్తుల వాణిజ్య, వ్యాపార(ప్రోత్సాహక, సులభతర) చట్టం'

'రైతుల (సాధికారత, రక్షణ) ధర హామీ, సేవల ఒప్పంద చట్టం-2020

రైతుల డిమాండ్లు ఏమిటి?

ఈ మూడు చట్టాలను రద్దు చేయాలని రైతులు డిమాండ్ చేశారు. ఈ చట్టాలను వెనక్కి తీసుకుంటున్నామని ప్రకటిస్తూ 2021 నవంబరు 19న దేశంలోని రైతులందరికీ ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ క్షమాపణలు చెప్పారు.

అయితే, కనీస మద్దతు ధర(ఎంఎస్‌పీ)పై తమకు చట్టపూర్వకంగా హామీ ఇవ్వాలని రైతులు డిమాండ్ చేస్తున్నారు.

కేంద్ర ప్రభుత్వం చట్టాలను వెనక్కి తీసుకున్న తర్వాత, భవిష్యత్ కార్యచరణపై కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రతినిధులతో డిసెంబరు 7న సంయుక్త కిసాన్ మోర్చా నేతృత్వంలో రైతు ప్రతినిధులు చర్చలు జరిపారు.

''కనీస మద్దతు ధరపై నిర్ణయం తీసుకునేందుకు కేంద్రం ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేయనుంది. ఈ కమిటీలో ప్రభుత్వ అధికారులు, వ్యవసాయ నిపుణులు, సంయుక్త కిసాన్ మోర్చా ప్రతినిధులు ఉంటారు''అని కేంద్ర వ్యవసాయ శాఖ ఓ ప్రకటన విడుదల చేసింది. రైతులపై పెట్టిన కేసులన్నీ తక్షణమే వెనక్కి తీసుకుంటామని స్పష్టంచేసింది.

మోదీ ప్రభుత్వం ఎందుకు యూటర్న్ తీసుకుంది?

నవంబర్ 26నాటికి రైతుల నిరసనకు ఏడాది పూర్తైంది. ఈ సందర్భంగా ఉద్యమాన్ని మరింత ఉధృతం చేస్తామని రైతులు ప్రకటించారు.

వచ్చే ఏడాది ఐదు రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. వీటిలో ఉత్తరప్రదేశ్ అతిపెద్ద రాష్ట్రం. మోదీ ప్రకటన వెలువడటానికి ఒక్కరోజు ముందుగానే పశ్చిమ ఉత్తరప్రదేశ్‌ ఎన్నికల బాధ్యతలను అమిత్ షాకు అప్పగించారు.

మరోవైపు గురునానక్ జయంతి రోజున ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ప్రకటన చేసి అందరినీ ఆశ్చర్యపరిచారు. ఇప్పుడు ప్రకటన వెలువడటానికి పంజాబ్ కూడా ఒక కారణం.

''మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం వెనుక ఉత్తరప్రదేశ్‌, పంజాబ్‌ ఉన్నాయి. సహజంగానే ఉత్తరప్రదేశ్‌లో జరగబోయే ఎన్నికలు ఒక ప్రధాన కారణం. కానీ పంజాబ్‌ విషయంలో మరిన్ని కారణాలున్నాయి. వీటిని పరిగణలోకి తీసుకుంటే బీజేపీకి ఈ రాష్ట్రం కూడా ముఖ్యమైంది'' అని ది హిందూ ఆంగ్ల దినపత్రికకు చెందిన జర్నలిస్ట్ నిస్తులా హెబ్బార్ అన్నారు.

"పంజాబ్ భారతదేశానికి సరిహద్దులో ఉన్న రాష్ట్రం. ఖలిస్తానీ గ్రూపులు అకస్మాత్తుగా చురుకుగా మారాయి. ఈ పరిస్థితిల్లో ఎన్నికలను ఈ గ్రూపులు వినియోగించుకునే అవకాశం ఉంది" అని పంజాబ్‌కు సంబంధించిన మరో కోణాన్ని నిస్తులా వివరించారు.

"బీజేపీకి దీర్ఘకాలంగా పంజాబ్ చాలా ముఖ్యమైనది. 80ల నాటి పరిస్థితులు మళ్లీ అక్కడ ప్రారంభం కావాలని ఎవరూ కోరుకోరు. అందుకే కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది."

అకాలీదళ్, బీజేపీలు చాలా కాలంగా మిత్రపక్షాలుగా కొనసాగాయి. కొత్త వ్యవసాయ చట్టం కారణంగా, అకాలీదళ్ గత సంవత్సరం బీజేపీతో తెగతెంపులు చేసుకుని ఎన్‌డీఏ కూటమి నుంచి వైదొలిగింది.

లఖింపూర్‌లో ఏం జరిగింది?

ఉత్తర్‌ప్రదేశ్‌ లఖీంపూర్‌లో రైతుల ఆందోళనలో నలుగురు రైతులు, ముగ్గురు బీజేపీ కార్యకర్తలు సహా మొత్తం ఎనిమిది మంది మరణించారు.

కారు కింద పడి ఇద్దరు వ్యక్తులు నలిగిపోయారని, వాహనం బోల్తా పడడంతో మరో ముగ్గురు మరణించారని లఖింపూర్ జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ డాక్టర్ అరవింద్ చౌరాసియా స్పష్టంచేశారు.

లఖింపూర్ ఖేరిలో యూపీ డిప్యూటీ సీఎం కేశవ్ ప్రసాద్ మౌర్య ప్రాజెక్టులను ప్రారంభించడానికి ఒక కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు, ఆ తర్వాత ఆయన కేంద్ర హోం శాఖ సహాయ మంత్రి అజయ్ కుమార్ మిశ్ర స్వగ్రామంలో మరొక కార్యక్రమానికి హాజరయ్యారు.

డిప్యూటీ సీఎం పర్యటన సమాచారం అందుకున్న రైతు నాయకులు డిప్యూటీ సీఎంకు తమ నిరసన తెలియజేయడానికి తరలివచ్చారు.

ఈ సమయంలో, టికునియా పట్టణంలో ఒక రోడ్డుపై నిరసన తెలుపుతున్న రైతులపైకి కేంద్ర మంత్రి కాన్వాయ్‌లోని ఒక వాహనం దూసుకెళ్లింది. ఒక రైతు అక్కడికక్కడే చనిపోయారు. ఈ సంఘటనతో ఆగ్రహించిన రైతులు ఒక కారుకు నిప్పు పెట్టారు.

ఉద్రిక్త పరిస్థితులు నెలకొనడంతో.. జిల్లా కలెక్టర్, పోలీసు సూపరింటెండెంట్ అక్కడికి చేరుకున్నారు. భారీగా పోలీసులను మోహరించారు.

మరోవైపు, కేంద్ర హోం శాఖ సహాయ మంత్రి అజయ్ కుమార్ మిశ్ర కుమారుడు తన వాహనంతో ముగ్గురు రైతులను తొక్కించినట్లు భారతీయ కిసాన్ యూనియన్ నాయకులు ఆరోపించారు.

అయితే, ఘటన జరిగినప్పుడు తన కుటుంబ సభ్యులు ఎవ్వరూ అక్కడ లేరని అజయ్ మిశ్రా వివరణ ఇచ్చారు. ఈ ఘటనపై బీజేపీతోపాటు కేంద్ర ప్రభుత్వంపై పెద్దయెత్తు వ్యతిరేకత వ్యక్తమైంది.

''శాంతియుతంగా నిరసన తెలుపుతున్న రైతులను బీజేపీ ప్రభుత్వం.. కేంద్ర హోం శాఖ సహాయ మంత్రి కుమారుడు ద్వారా వాహనంతో గుద్దించడం ఘోరమైన అవమానం, క్రూరమైన చర్య''అంటూ సమాజ్‌వాదీ పార్టీ అధ్యక్షుడు అఖిలేష్ యాదవ్ వ్యాఖ్యానించారు.

కాంగ్రెస్ నాయకురాలు ప్రియాంకా గాంధీ స్పందిస్తూ.. ''దేశంలోని రైతులను బీజేపీ ఎంతగా ద్వేషిస్తుంది? వాళ్లకు జీవించే హక్కు లేదా? వాళ్లు గొంతెత్తితే కాల్చేస్తారా? కారుతో తొక్కించేస్తారా? ఇక చాలు. ఇది రైతుల దేశం. బీజేపీ క్రూరమైన భావజాలానికి జాగీరు కాదు'' అని ట్వీట్ చేశారు.

కాంగ్రెస్ పార్టీ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ స్పందిస్తూ.. ''ఈ అమానవీయమైన నరసంహారాన్ని చూసి కూడా మౌనంగా ఉన్నవాళ్లు ముందే చచ్చిపోయారు. కానీ, మేము మాత్రం ఈ బలిదానాన్ని వృథా కానివ్వం. రైతుల సత్యాగ్రహం జిందాబాద్'' అని ట్వీట్ చేశారు.

ఈ ఘటన జరిగిన నెల రోజుల తర్వాత మూడు వ్యవసాయ చట్టాలను వెనక్కి తీసుకుంటున్నట్లు ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ప్రకటించారు.

ఇవి కూడా చదవండి:

(బీబీసీ తెలుగును ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌, ట్విటర్‌లో ఫాలో అవ్వండి. యూట్యూబ్‌లో సబ్‌స్క్రైబ్ చేయండి.)