เกิดอะไรขึ้นที่ดันเคิร์ก?

นักประวัติศาสตร์หลายคนบอกว่ายุทธการดันเคิร์กนี่เองที่ทำให้เยอรมนีแพ้ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

ภาพยนตร์เรื่อง ดันเคิร์ก กำกับโดย คริสโตเฟอร์ โนแลน (เดอะ ดาร์ก ไนท์, อินเซ็บชัน, อินเตอร์สเตลลาร์) ซึ่งได้รับคำชื่นชมอย่างมาก บอกเล่าเรื่องราวมหากาพย์ของการอพยพที่โกลาหลของทหารอังกฤษและฝรั่งเศสฝ่ายสัมพันธมิตรออกจากชายหาดทางตอนเหนือของฝรั่งเศสในปี 1940

ก่อนหน้าที่จะเปิดให้คนทั่วไปได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม ที่ผ่านมา ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับกระแสตอบรับที่ยอดเยี่ยมจากบรรดานักวิจารณ์

ถ้าเปรียบเทียบคะแนนของดันเคิร์กบนเว็บไซต์ metacritic.com ซึ่งเป็นเว็บไซต์รวบรวมคำวิจารณ์ กับคะแนนที่ภาพยนตร์เรื่องอื่น ๆ ได้รับ ปรากฏว่า คะแนนของดันเคิร์กติดอยู่กลุ่มภาพยนตร์ที่ได้คะแนนสูงสุด 5 เรื่องที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์สาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมในช่วง 21 ปีที่ผ่านมา และอยู่ในกลุ่มหนังสงครามที่ดีที่สุดตลอดกาล 10 เรื่อง

การแสดงครั้งแรกของแฮร์รี สไตล์ จากวงวันไดเร็กชัน ก็มีผู้ชื่นชอบเกินคาด

'ดันเคิร์ก' คืออะไร?

นายกรัฐมนตรีวินสตัน เชอร์ชิลล์ ของอังกฤษในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เรียกยุทธการดันเคิร์กว่า 'การอพยพที่น่ามหัศจรรย์' ในการกล่าวสุนทรพจน์ "เราจะสู้บนหาด" (We Shall Fight on the Beaches) ในปี 1940

เขากล่าวยกย่องการอพยพทหารอังกฤษและฝรั่งเศสออกจากชายหาดและอ่าวในเมืองดันเคิร์กจำนวนรวม 338,226 นายที่น่าทึ่งนี้

ในตอนแรก มีการคาดกันว่า ทหารของเยอรมนีจะเดินทางถึงชายหาดนี้ภายในเวลา 2 วัน ซึ่งเวลาเพียงเท่านี้สามารถอพยพทหารไปสู่ที่ปลอดภัยได้เพียง 45,000 นายเท่านั้น

แต่เพราะความสับสนของเยอรมนี และความกล้าหาญของฝ่ายสัมพันธมิตร ทำให้ทหารอังกฤษและฝรั่งเศสที่เหลือสามารถได้รับการช่วยเหลือได้สำเร็จ

ติดหาด

ทำไมพวกเขาถึงเดินทางไปยังชายหาดแห่งนี้?

หลังจากนาซีเยอรมนีบุกโปแลนด์ในปี 1939 อังกฤษได้ส่งทหารเข้าไปปกป้องฝรั่งเศส แต่ว่าในขณะที่นาซีเยอรมนีได้เดินหน้าสู่เบลเยียมและเนเธอร์แลนด์ ในเดือนพฤษภาคม 1940 ทหารของฝ่ายสัมพันธมิตรก็ได้ทำความผิดพลาดที่เกือบทำให้มีการล้มตายเกิดขึ้น

พรมแดนฝรั่งเศส-เยอรมนี ได้รับการปกป้องจากอาวุธและสิ่งกีดขวางต่าง ๆ เรียกว่า เส้นมาจิโนต์ (Maginot Line) แต่พื้นที่ทางตอนเหนือของฝรั่งเศสมีเพียงผืนป่าขวางกั้น

ป่าถือว่าทึบมากพอที่จะใช้ในการป้องกันการบุกได้ แต่เยอรมนีก็สามารถหาหนทางในการฝ่าเข้าไปได้

ทหารนาซีเยอรมนีได้เดินทัพไปทางด้านหลังของกองกำลังฝ่ายสัมพันธมิตร เพื่อบีบให้ฝ่ายสัมพันธมิตรเข้าไปในเบลเยียม ซึ่งมีทหารเยอรมันเคลื่อนกำลังไปดักรอไว้อยู่ทางเหนือ

หนทางเดียวที่เหลืออยู่ของทหารฝ่ายสัมพันธมิตรคือ การล่าถอยเข้าไปในเมืองดันเคิร์ก เพื่อเดินทางกลับไปยังอังกฤษ

ความผิดพลาด

การที่ทหารส่วนใหญ่ของกองทัพอังกฤษและฝรั่งเศสมารวมตัวกันอยู่ในพื้นที่เดียว และถูกล้อมด้วยทหารเยอรมัน อาจจะเป็นจุดพลิกผันของสงครามของครั้งนี้ได้

แต่แล้ว ด้วยเหตุผลหลายประการที่ยังคงเป็นปริศนา ฮิตเลอร์ได้สั่งให้ทหารของเขาหยุดการเคลื่อนทัพ

ฝ่ายสัมพันธมิตรจึงมีเวลาเพิ่ม โดยมีการรวบรวมเรือของกองทัพเรือ ยานพาหนะต่าง ๆ เรือโดยสารข้ามฟาก เรือหาปลา เรือยอชท์ และแม้แต่เรือออกทะเลสำหรับพักผ่อน เพื่อช่วยอพยพทหาร

พลเรือนจำนวนหนึ่งได้เข้าร่วมในภารกิจนี้ด้วย โดยได้อาสาออกเรือเข้าไปยังช่องแคบ

ในช่วงเวลา 9 วัน กองเรือนี้ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากเครื่องบินอังกฤษ สามารถช่วยชีวิตทหารส่วนใหญ่ได้สำเร็จ

ความเป็นจริง

ภาพยนตร์เรื่องนี้อาจจะประสบความสำเร็จอย่างมาก แต่ในความเป็นจริงตามที่วินสตัน เชอร์ชิลล์ พูดไว้ ยุทธการดันเคิร์กเป็น "หายนะทางการทหารครั้งมโหฬาร"

เชอร์ชิลล์ กล่าวว่า "สงครามไม่ได้ชนะด้วยการอพยพ" นั่นอาจจะเป็นความจริง แต่ก็เป็นเรื่องยากที่จะปฏิเสธว่า ยุทธการดันเคิร์ก ไม่มีความสำคัญในสงครามนี้