เปิดประวัติศาสตร์หน้าใหม่ประชาธิปไตยสเปน ขับนายกฯ ได้แบบไร้รัฐประหาร

"เราจะจารึกหน้าใหม่ในประวัติศาสตร์ประชาธิปไตยของประเทศเรา" นายเปรโด ซานเชซ หัวหน้าพรรคสังคมนิยม Socialist (PSOE) ของสเปนได้กล่าวไว้ก่อนที่สมาชิกรัฐสภาจะเริ่มลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีมาริอาโน ราฮอย จากกรณีอื้อฉาวเรื่องทุจริตของลูกพรรค และในวันนี้ (2 มิ.ย.) นายซานเชซ ได้เข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลีเปที่ 6 แห่งสเปน เพื่อสาบานตนรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของสเปนแล้ว
เมื่อวานนี้ (1 มิ.ย.) รัฐสภาสเปนมีมติให้นายราฮอยพ้นจากตำแหน่ง กลายเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกในประวัติศาตร์ยุคใหม่ของสเปนที่รัฐสภาลงมติไม่ไว้วางใจถอดถอนให้พ้นจากตำแหน่ง นับตั้งแต่สเปนเปลี่ยนแปลงการปกครองมาสู่ระบอบประชาธิปไตยเมื่อปี 1975 หลังจากเคยตกอยู่ภายใต้การปกครองแบบเผด็จการทหารของจอมพลฟรันซิสโก ฟรังโก
- มารู้จักแคว้นคาตาลูญญา ทำไมต้องการแยกตัวจากจากสเปน
- แคว้นคาตาลูญญาเตรียมแยกดินแดน กษัตริย์สเปนมีบทบาทอย่างไร ?
- คาตาลูญญาจะรุ่งหรือร่วงหากได้เป็นรัฐเอกราช
โดยนายซานเชซ นักการเมืองหนุ่มวัย 46 ปี เป็นแกนนำการยื่นญัตติขอเปิดการอภิปรายนายราฮอย จนทำให้อดีตนายกรัฐมนตรีผู้นี้พ้นจากตำแหน่งหลังจากนำพรรคอนุรักษ์นิยม Popular Party (PP) บริหารประเทศมานาน 7 ปี
เหตุใดจึงมีการเปิดอภิปรายและลงมติไม่ไว้วางใจครั้งนี้ ?
นายซานเชซ ระบุว่า นายราฮอย วัย 63 ปี ไม่ยอมรับผิดชอบต่อกรณีที่พรรค PP ของเขาพัวพันคดีอื้อฉาว ซึ่งกลับมาเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสนใจอีกครั้งเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว หลังจากหนึ่งอดีตเหรัญญิกของพรรคถูกตัดสินจำคุก 33 ปี ฐานรับสินบน, ฟอกเงิน และความผิดในคดีภาษี
ในการลงมติไม่ไว้วางใจครั้งนี้ พรรคสังคมนิยมกลางซ้ายของนายซานเชซ ซึ่งมีที่นั่งในสภาเพียง 84 ที่นั่งจากทั้งหมด 350 ที่นั่ง สามารถรวบรวมการสนับสนุนจากบรรดาพรรคการเมืองขนาดเล็ก ซึ่งผลการลงมติปรากฏว่า ส.ส.จำนวน 180 คนซึ่งเป็นเสียงส่วนใหญ่มีมติไม่ไว้วางใจนายราฮอย ส่วนอีก 169 คนลงมติคัดค้าน และมีผู้งดออกเสียงอีก 1 คน
"นายรูปหล่อ" นายกรัฐมนตรีคนใหม่ของสเปน
นายซานเชซ เจ้าของฉายา "นายรูปหล่อ" (Mr. Handsome) เป็นอดีตนักเศรษฐศาสตร์ และนักกีฬาบาสเกตบอล เขาได้รับเลือกให้เป็นหัวหน้าพรรค PSOE เมื่อปี 2014
ภายใต้รัฐธรรมนูญของสเปนกำหนดให้พรรคที่เป็นผู้ยื่นญัตติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีจะต้องเข้ารับหน้าที่บริหารประเทศต่อจากพรรคเดิมที่ถูกขับออกไป ด้วยเหตุนี้ จึงคาดว่า นายซานเชซ จะจัดตั้งคณะรัฐบาลชุดใหม่ในสัปดาห์หน้า
"แนวร่วมแฟรงเกนสไตน์"
นายเกวิน ลี ผู้สื่อข่าวบีบีซีประจำยุโรปวิเคราะห์ว่า แม้นายซานเชซ จะได้รับการสนับสนุนจากบรรดาพรรคการเมืองขนาดเล็กหลายพรรคในการลงมติโค่นนายราฮอยลงจากอำนาจได้สำเร็จ แต่ก้าวต่อไปไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะเขาต้องเป็นแกนนำพรรคการเมืองเหล่านี้ที่คาดว่าจะมีปัญหาผลประโยชน์ทับซ้อนกัน
ด้วยเหตุนี้ มันจึงได้รับฉายาว่า "แนวร่วมแฟรงเกนสไตน์" เพราะแม้หลายคนจะมีทัศนคติในแง่ดีต่อกลุ่มการเมืองรูปแบบใหม่ที่ไร้การทุจริตนั้น แต่นักวิเคราะห์บางคนเตือนว่าบางทีนายซานเชซอาจได้สร้างอสุรกายทางการเมืองขึ้นมาก็เป็นได้
นอกจากนี้ การที่นายซานเชซต้องบริหารประเทศทั้ง ๆ ที่พรรค PSOE มีที่นั่งไม่ถึง 1 ใน 4 ของที่นั่งทั้งหมดในสภา ก็อาจจะทำให้พรรคประสบปัญหาในการหาพันธมิตรให้สนับสนุนการออกกฎหมายต่าง ๆ
คาดว่า นายซานเชซ จะได้รับการสนับสนุนจากพรรค Podemos อย่างไรก็ตามยังไม่ชัดเจนว่าพรรคขนาดเล็กซึ่งรวมถึงพรรคชาตินิยมชาวบาสก์และชาวคาตาลันที่สนับสนุนนายซานเชซในการลงมติไม่ไว้วางใจจะให้การสนับสนุนรัฐบาลใหม่ของสเปนด้วยหรือไม่