ኲናት

ኣሜሪካ፡ ኣብ ሰሜን ኢትዮጵያ (ትግራይ) ዘሎ ኵናት፡ ወተሃደራዊ ስጉምቲ ፍታሕ ክኾኖ ከምዘይኽእልን ብመራሕቲ ሕቡራት ሃገራትን ሕብረት ኣፍሪቃን ዝቐረበ ሓሳብ ከምትሰማምዐሉ ተገሊፁ።

እቲ ጉጀለ ነዚ ሓሳብ ዘቕረበ፡ ኣብ ዓለም ሰላምን ጸጥታን ንምስፋን እቲ ባይቶ ጸጥታ ክፍጽሞ ብዛዕባ ዝግባእ ግደ ኣብ ዝተዘተየሉ መድረኸ እዩ።

ሰራዊት ምክልኻል ኢትዮጵያ ልዕሊ 5,600 ኣባላት ሓይልታት ትግራይ ከምዝቐተለ ዋና ኣተሓባባሪ ህንጸት ሰራዊት ሌተናል ጀነራል ባጫ ደበሌ ሓቢሩ። ብኻልእ ዜና ድማ ሓይልታት ትግራይ ልዕሊ 7000 ወተሃደራት ኢትዮጵያ፣ ሓይልታት ኣምሓራን ደገፍቶምን ካብ ጥቕሚ ወጻኢ ከምዝገበሩ ትማሊ ኣብ ዘውጽእዎ መግለጺ ኣፍሊጦም።

ወኪል ዜና ፈረንሳ ኤኤፍፒ ንሓደ ላዕለዋይ በዓልስልጣን እቲ ውድብ ጠቒሱ ኣብ ዘውጽኦ ጸብጻብ ሰራሕተኛታት ረድኤት፡ ነቶም ረድኤት ዘድልዮም ሰባት ንምብጻሕ ኣብ ዝተጸገሙሉ እዋን፡ መንግስቲ ረድኤት ተበጻሒ ንምግባር ዝገብሮ ጻዕሪ ከሐይሎ ምሕታቱ ገሊጹ።

ርብዒ ካብ ህዝቢ ዓለም ኣዝዩ ጽንኩር ብዝኾነ ሕጽረት ማይ ዝተሃሰየ እዩ። እዚ ኸኣ ብዙሓት ህይወቶም ንምውሓስ ናብ ካልኦት ሃገራት ክስደቱ ምኽንያት ኮይኑ’ሎ። ዓለምለኸ ፎረም ቁጠባ ብመንጽር ዘኸትልዎ ጽልዋ ዘርዚሩ ኣብ ዘቐመጦም ዓለማዊ ስግኣታት፡ ማይ ሓደ ካብቶም ኣብ ቅድሚት ዝተሰርዑ ኮይኑ’ሎ። ኣብ 2017 ዘጋጠሙ ከበድቲ ሓደጋታት ደርቂ ብድሕሪ ካልኣይ ኲናት ዓለም ንዝተፈጠሩ ሕሱማት ሰብኣዊ ቅልውላዋት ብጽሒት ኣለዎም።

እቲ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ሕዳር ኣብ ትግራይ ዝተወልዐን 10 ኣዋርሕ ዘቑፀረን ኵናት፡ ኣብዚ እዋን ናብ ጎረቤት ክልላት ዓፋርን ኣምሓራን ዝተላብዐ እንትኾን፡ ብሰንኪ እቲ ኵናት ልዕሊ ፍርቂ ሚልየን ሰባት ከምዝተመዛበሉ ይግለፅ።

ድሮናት ዝተፈላለዩ ረብሓታት ካብ ምሃበን ብተወሳኺ ንኽልተ መሰረታዊ ዝበሃሉ ወተሃደራዊ ኣገልግሎት እውን ይውዕላ። ንስለላ [ካብ ጸላኢ ሓበሬታ ንምእካብ] ከምኡ’ውን መጥቃዕቲ ንምፍጻም [ኣብ ልዕሊ ጸላኢ ሚሳኤል ንምትኳስ] የገልግላ።

ቢቢሲ ነቲ ‘‘ኣብ ጎኒ ሓይልታት ትግራይ ተሰሊፎም ክዋግኡ ተማሪኾም’’ ንዝተባህሉ ትሕቲ ዕድመ ህጻናት ቃለ መሕተት ክገብረሎም ኣብ ቀረባ መዓልቲታት ዝቐረበሉ ሕቶ፡ ብጥንቃቐ እዩ ተቐቢልዎ። ሰብ መዚ ዓፋር ነቶም ትሕተ-ዕድመ ቆልኣ ብቋንቋ ኣምሓርኛ እምበር ብቋንቋ ኣዲኦም ዝኾነ ትግርኛ ቃለ መሕተት ክንገብረሎም ከም ዘየፍቅዱ ምስ ነገሩና፡ ዝኾነ ጸገም ከምዘሎ ከንጥርጥር ጀሚርና።

ብሰንኪ ኣብ ክልል ኣምሓራ ብፍላይ ድማ ኣብ ሰሜን ወሎ ዘሎ ወተሃደራዊ ጎንጺ፡ ሰባት ንድሕንነቶም ብምስጋእ ናብ ከተማ ደሴ ይኣትዉ ምህላዎም ነበርቲ ንቢቢሲ ሓቢሮም።