ኢህወዴግ

ኣብ ዝሓለፈ ዓርቢ፡ ምሸት ሰዓት ሰለስተ (ኣቆጻጽራ ግዝእ) ጀሚሩ ኣብ ክልል ኣምሓራ ዞባ ሰሜን ሸዋ፤ ኤፍራታን ግድም ወረዳ ኣጣዬን ተባሂሉ ኣብ ዝጽዋዕ ከባቢ ብዕጡቓት ብዝተፈጸመ መጥቃዕቲ ህይወት ሰላማውያን ሰባት ከም ዝሓለፈ ነበርትን ኣመሓደርትን እቲ ከባቢ ንቢቢሲ ሓቢሮም ነይሮም።

ኣፈጉባኤ ባይቶ ፌደሬሽን ኢትዮጵያ ነበር ወይዘሮ ኬርያ ኢብራሂም ካብ ማእሰርቲ ከምዝተፈትሐት፡ ፖሊስ ሎሚ ንቤት ፍርዲ ገሊጹ።

ቀዳማይ ምኒስተር ኣቢይ ኣሕመድ ቃለ መሓላ ኣብ ዝፈጸመሉ መንግስቲ ምስ ተወዳደርቲ ሰልፍታት ዝነበሮ ዝምድና ከምዘመሓይሽን ድልዱል ደሞክራሲያዊ ስርዓት ንምስፋን ክሰርሕ ምዃኑን ሓቢሩ ነይሩ። ስለዚ፡ ኣብዚ ድሕሪ ለውጢ ዝካየድ ዘሎ ሻድሻይ ሃገራዊ ምርጫ እንታይ ዝተፈልየ ነገር ክህሉ እዩ?

"ካብ ፖሎቲከኛታት ኣቦ ወንበር ግንባር ሓርነት ኦሮሞ ኣቶ ዳውድ ኢብሳ፡ ኣቲ ሌንጮ ለታ፡ ኣቶ ባቴ ኤርጌሳ ከምኡ'ውን ካብ መራሕቲ ሃይማኖት ስታዝ ካሚል ሸምሱ ናብ ቃልቲ ብምኻድ እኳ እንተለመንዎም ፍቃደኛታት ክኾኑ ግን ኣይክኣሉን"

ብ11 ለካቲት 1967 ዓ/ም ኣብ በረኻ ደደቢት ዝተመስረተ ህዝባዊ ወያነ ሓርነት ትግራይ [ህወሓት] ኣንጻር ስርዓት ደርጊ ብረታዊ ቃልሲ ዘካየደ ገድሊ እዩ። ኣብ ኢትዮጵያ ን28 ዓመታት ኣብ ስልጣን ድሕሪ ምጽናሕ፤ ሕዚ ድማ ምስ ፌዴራል መንግስቲ ብዝተፈጥረ ጎንጺ ስዒቡ፡ ናብ ዕጥቃዊ ቃልሲ ተመሊሱ ይርከብ።

ቦርድ መረጻ ኢትዮጵያ ንናይ ህዝባዊ ወያነ ሓርነት ትግራይ (ህወሓት) ሕጋዊ ኣፍልጦ ከምዝሰረዘ ወግዓዊ ገይሩ። እቲ ቦርድ ህወሓት ኣብ ናይ ዓመጽ ተግባር 'ከምዝተሳተፈ ኣረጋጊጸ' ብዝብል ናብዚ ውሳነ ምብጽሑ ኣፍሊጡ'ሎ።

ብተመሳሳሊ ትማሊ ሓሙስ፡ ካብቶም ብመንግስቲ ኢትዮጵያ ክድለዩ ዝጸንሑ ሰባት ኣርባዕተ ከምዝተቐትሉን ካልኦት ትሸዓተ ኣብ ትሕቲ ቀይዲ ከምዝኣተዉን ማዕከናት ዜና ኢትዮጵያ ኣቃሊሐን፡፡

እዞም ኮሎኔል ብርሃኑ ባይህን ሌፍተናል ጀነራል ኣዲስ ተድላን ዝተባህሉ ውልቀሰባት ድሕሪ ውድቀት ስርዓት ደርግ፡ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ኣብ ዝርከብ ኤምባሲ ጥልያን ን30 ዓመታት ተቊቦም ዝጸንሑ'የም።

ኣብ ሓደ እዋን "ናብ ትግራይ መሸፈኒ ኣፍን ኣፍንጫን እምበር ዓረር ክልእኽ ኣይደልን” ኢሉ ዝነበረ ቀዳማይ ሚኒስተር ኣብይ ኣሕመድ፡ ሕጂ ኣብ ሰሜናዊ ክፋል እታ ሃገር ምስ መራሕቲ ህወሓት ብኣፅዋር ኣብ ዝተደገፈ ኵናት ተፀሚዱ ይርከብ። ኣብዪ ኣሕመድ፡ ኣብ ወርሒ ሚያዚያ 2018 ዓ.ም እዩ ቀዳማይ ሚኒስትር ኢትዮጵያ ኮይኑ። ህዝቢ ኦሮሞ ዘካየዶ ናዕቢ ድማ እቲ ቀደማይ ሚኒስትር ናብ ስልጣን ክመጽእ ምኽንያት ኮይኑዎ።