ህወሓት

ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰላት ብቐዳም ኣብ ዘውጽኦ መግለጺ "ኣብ ከተማ ቆቦን ከባቢኡን ኣብ ልዕሊ ሰላማውያን ሰባት በጺሑ ተባሂሉ ዝዝረብ ዘሎ መጥቃዕቲ ኣተሓሳሲቡኒ" ክብል ገሊጹ'ዩ። እዚ ብመጥቃዕቲ ከቢድ ከም ዝኾነ ዝዛረቡ እቶም ነበርተ በዚ ብዙሓት ሰባት'ዮም ሞይቶም እኳ እንተበሉ ብዛዕባ እቲ ዝበጽሐ መጉዳእቲ ብትኽኽል ክፈልጡ ከም ዘይኽእሉ ገሊጾም።

ኣብ ውሽጢ ሒደት ሰሙናት እቶም ተጻባእቲ ኣካላት ንሰላማዊ ዝብርብ ቅሩባት እንተኾይኖም፡ እቲ እገዳ ክናዋሕ ዝኽእለሉ መገዲ ከምዘሎ ድማ፡ ሚኒስትር ጉዳያት ወጻኢ ኣመሪካ፡ ኣንቶኒ ብሊንከን ድሒሩ ተዛሪቡ ኣሎ።

ብሰንኪ ኣብ ወርሒ ሕዳር ኣብ ትግራይ ዝተወልዐ ኵናት ንሱዳን ካብ ዝሰደድ 10 ወርሒ ዝገበረ ኣይተ ዳዊት፡ ካብቲ ህይወቱ ንምድሓን ዝሰገረሉ ሩባ ተከዘ፡ ዓሳ ብምዝፋፍ፡ ኣብ ሓምዳይት ናብ ዝርከቡ ሱዳናውያንን ካልኦትን ብምሻጥ ይመሓደር። እንተኾነ ብ17 ሓምለ 2013 ዓ.ም ከም ወትሩ ዓሳ ክገፍፍ ምስ ወፈረ ንቑልቁል ኣፉ ዝተደፍአ ሰብ ርእዩ ምስ ዓርኩ ኣውጺኦም ቀቢሮምዎ።

ፕረዚደንት ኣመሪካ ጆ ባይደን፡ ምስ ሰብኣዊ ቅልውላውን ምግሃስ ሰባዊ መሰላትን ግጭት ሰሜን ኢትዮጵያ ርክብ ኣለዎም ኣብ ልዕሊ ዝተባህሉ ወገናት እገዳ ክግበር ዘኽእል መምርሒ ፈሪሙ። እቲ ማዕቐብ ኣብ ልዕሊ መንግስቲ ኢትዮጵያ፣ መንግስቲ ኤርትራ፣ ምምሕዳር ክልል ኣምሓራን ኣባላት ህወሓትን ዘነፃፀረ ምዃኑ ተገሊፁ።

ብቲ 10 ወርሑ ዘቑጸረን ናብ ክልላት ዓፋርን ኣምሓራን ዝለሓመን ኲናት ትግራይ፡ ከቢድ ሰብኣዊ ቅልውላው ምስዓቡን፡ ብሚልዮናት ዝቑጸሩ ሰባት ተጸበይቲ ህጹጽ ረዲኤት ኮይኖም ምህላዎምን ይፍለጥ።

ሰራዊት ኤርትራን ምልሻታት ትግራይን ኣብ ልዕሊ ኤርትራውያን ስደተኛታት ጾታዊ ዓመጽን ቅትለትን ዝርከቦም ግህሰት ሰብኣዊ መሰላት ከምዝፈጸሙ ሁማን ራይትስ ዎች ሎሚ ኣብ ዘውጽኢ መግለጺ ሓቢሩ።

ሓይልታት መንግስትን ትግራይን ዝተፈላለየ ግፍዕታትን ምግሃስ መሰላትን ፈጺሞም ተባሂሎም ይኽሰሱ። ክልቲኦም ግን ነቲ ክስታት ብምንጻግ ንሓድሕዶም ይካሰሱ።

ኮምሽን ምክልኻል ሓደጋን ውሕስና ምግብን ክልል ኣምሓራ ሓይልታት ትግራይ ኣብ ዝቖጻጸሩዎም ከባቢታት ሰሜን ወሎን ዋግ ኽምራን ምብጻሕ ከምዘይከኣሉን ናይ ምግቢ ጸገም ክህሉ ከምዝኽእልን ኣፍሊጡ፡፡

ብመሰረት ኣብ ፈለማ ናይዚ ወርሒ ዝወጸኣ ጸብጻብ ናይቲ ውድብ፡ ኣስታት 1.7 ሚልዮን ህዝቢ ኣብ ክልላት ኣምሓራን ዓፋርን ሓደጋ ውሕስነት መግቢ ኣጋጢምዎ ኣሎ። ኣብቲ በቲ ኲናት ምሉእ ብምሉእ ዝተሃስየ ክልል ትግራይ'ውን 5.2 ሚልዮን ህዝቢ ሕጽረት መግቢ ኣጋጢምዎ ይርከብ።