Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin oylandığı anayasa referandumuyla ilgili gelişmeleri gün boyunca aktardığımız canlı anlatımımızın sonuna geldik. Okurlarımıza teşekkür ediyoruz. Bir sonraki canlı anlatım sayfamızda buluşmak üzere, hoşçakalın.
ReutersCopyright: Reuters
Birçok şehirde kutlamalar yapılıyor
Referandumdan resmi olmayan sonuçlara göre "Evet" çıkması, birçok farklı şehirde kutlanıyor.
Türkiye ve AKP bayraklarıyla yapılan kutlamalarda özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a destek sloganları atılıyor.
YSK Başkanı Sadi Güven: Mühürsüz oylar daha önce de geçerli sayılmıştı
Quote Message: Mühürsüz oyların geçerli sayılması uygulaması ilk defa yapılmamıştır. Daha önce onlarca kararda sandık kurullarının ihmali nedeniyle mühürsüz oy kullanılması durumunda oylar geçerli sayılmıştır. Benzer şekilde pusulalara vurulan mühürlerin ön yüze veya arka yüze vurulmasının bir değişiklik yaratmayacağı değerlendirilerek bu oyların da kabul edilmesine karar verilmiştir. Bu kararlar oy birliğiyle verilmiştir. Oy pusulaları özel filigranla üretilmiştir. An itibariyle sisteme girilmeyen oy miktarı 594 bin, oylar arasındaki fark ise 1 milyon 252 bindir. Bu sonuca göre halkoylamasında evet çıkmıştır. Kesin sonuçlar en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır. from Sadi Güven Yüksek Seçim Kurulu Başkanı
Mühürsüz oyların geçerli sayılması uygulaması ilk defa yapılmamıştır. Daha önce onlarca kararda sandık kurullarının ihmali nedeniyle mühürsüz oy kullanılması durumunda oylar geçerli sayılmıştır. Benzer şekilde pusulalara vurulan mühürlerin ön yüze veya arka yüze vurulmasının bir değişiklik yaratmayacağı değerlendirilerek bu oyların da kabul edilmesine karar verilmiştir. Bu kararlar oy birliğiyle verilmiştir. Oy pusulaları özel filigranla üretilmiştir. An itibariyle sisteme girilmeyen oy miktarı 594 bin, oylar arasındaki fark ise 1 milyon 252 bindir. Bu sonuca göre halkoylamasında evet çıkmıştır. Kesin sonuçlar en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır.
Avrupa Konseyi:Türk liderler sonraki adımlarını dikkatli atmalı
Getty ImagesCopyright: Getty Images
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, anayasa referandumunda evet sonucunun çıkmasının ardından Türkiye'nin lider kadrosunun bir sonraki adımları konusunda dikkatle düşünmeleri gerektiğini söyledi.
Jagland'ın yazılı açıklamasında, "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer alan hukukun üstünlüğü ülkesine uygun bir şekilde, yargının bağımsızlığının sağlanması çok önemlidir. Türkiye'nin tam üyesi olduğu Avrupa Konseyi bu süreçte ülkeye destek vermeye hazırdır." denildi.
Kılıçdaroğlu'ndan YSK'ya tepki: Maçın ortasında kural değiştirilmez
Quote Message: Seçim Kanunu’nun 98. maddesinde çok net geçiyor: Üzerinde mühür bulunmayan zarflar geçersiz sayılır. YSK bunları geçerli kabul etti, niçin? Seçim Kanunu’nun 101. maddesi: Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulaları geçersizdir. YSK bunu da geçerli kabul etti. Vatandaşın oyuna saygılıyız ama hiçbir kurum kendini parlamentonun üzerinde göremez. Yasa da, genelge de bunlar geçersizdir diyor. Ama siz iktidar partisinden birinin itirazı nedeniyle bunu kabul ediyorsunuz. Siz hangi gerekçeyle yapılan referandumu tartışmalı hale getiriyorsunuz? Maç yapılırken maçın ortasında kural değiştirilmez. Bunu doğru bulmuyoruz, asla kabul etmiyoruz. Referandumu tartışmalı hale getirdiler. Aklın alacağı şey değil. Bunu sonuna kadar takip edeceğiz. from Kemal Kılıçdaroğlu CHP lideri
Seçim Kanunu’nun 98. maddesinde çok net geçiyor: Üzerinde mühür bulunmayan zarflar geçersiz sayılır. YSK bunları geçerli kabul etti, niçin? Seçim Kanunu’nun 101. maddesi: Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulaları geçersizdir. YSK bunu da geçerli kabul etti. Vatandaşın oyuna saygılıyız ama hiçbir kurum kendini parlamentonun üzerinde göremez. Yasa da, genelge de bunlar geçersizdir diyor. Ama siz iktidar partisinden birinin itirazı nedeniyle bunu kabul ediyorsunuz. Siz hangi gerekçeyle yapılan referandumu tartışmalı hale getiriyorsunuz? Maç yapılırken maçın ortasında kural değiştirilmez. Bunu doğru bulmuyoruz, asla kabul etmiyoruz. Referandumu tartışmalı hale getirdiler. Aklın alacağı şey değil. Bunu sonuna kadar takip edeceğiz.
Kılıçdaroğlu: Anayasa toplumsal uzlaşma belgesi olma niteliğini yitirdi
Quote Message: Anayasalar birer toplumsal uzlaşma belgesidir. Toplumun en az yüzde 50’si buna hayır diyor. Anayasa, toplumsal uzlaşma belgesi olma niteliğini yitirmiş durumda. from Kemal Kılıçdaroğlu CHP lideri
Anayasalar birer toplumsal uzlaşma belgesidir. Toplumun en az yüzde 50’si buna hayır diyor. Anayasa, toplumsal uzlaşma belgesi olma niteliğini yitirmiş durumda.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Evet'i savunanlar hukuk dışına çıktı, biz çıkmadık
Quote Message: Koşullar eşit değildi, bunu herkes biliyor. Koşullar eşit olmamasına karşın demokrasiye sahip çıkmak için elimizden gelen her türlü çabayı gösterdik hukuk zemininde kalarak. Evet’i savunanlar hukuk dışına çıktı ama biz çıkmadık. from Kemal Kılıçdaroğlu CHP lideri
Koşullar eşit değildi, bunu herkes biliyor. Koşullar eşit olmamasına karşın demokrasiye sahip çıkmak için elimizden gelen her türlü çabayı gösterdik hukuk zemininde kalarak. Evet’i savunanlar hukuk dışına çıktı ama biz çıkmadık.
ABD: Resmi sonuçlar ve AGİT açıklamasına dek yorum yapmayacağız
Getty ImagesCopyright: Getty Images
Amerika'nın Sesi'nin haberine göre ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'deki anayasa değişikliği referandumununun sonucunu takip ettiklerini, sonucun doğrulanması ve AGİT'in ilk bulgularına ilişkin raporunu tamamlamasına kadar yorum yapmayacaklarını açıkladı.
Bakanlığın bir sözcüsü, Amerika'nın Sesi muhabirinin sorusuna e-posta yoluyla gönderdiği kısa açıklamada, "Türkiye'deki referandum oylamasının neticesini elbette takip ediyoruz. Sonuçların doğrulanması ve AGİT'in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) ilk bulgularına ilişkin raporuna kadar yorum yapmaktan kaçınacağız" ifadesini kullandı.
Erdoğan: İdam konusunu hemen Başbakan ve Bahçeli ile görüşeceğim
Quote Message: [İdam konusunu] hemen sayın Başbakan ve Bahçeli ile görüşeceğim. Meydanlarda hep bununla karşılaştım diyeceğim. Önüme gelirse ben bunu onaylarım. Kılıçdaroğlu desteklemezse, gerekirse bir halkoylaması da onun için yaparız. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
[İdam konusunu] hemen sayın Başbakan ve Bahçeli ile görüşeceğim. Meydanlarda hep bununla karşılaştım diyeceğim. Önüme gelirse ben bunu onaylarım. Kılıçdaroğlu desteklemezse, gerekirse bir halkoylaması da onun için yaparız.
Erdoğan: Millete sopa gösterilmez
Quote Message: Anayasa Komisyonu’nda engellemek istediler, başaramadılar. Genel Kurul’da 339’la parlamentodan geçti. AK Parti ve MHP’nin dayanışmasıyla. Sıra millette dedik, millet de görevini yaptı mı? Millete sopa gösterilmez. Gösterenler cevabını sandıkta aldı mı? AK Parti, MHP, BBP ve özellikle Güneydoğu’da Hüda-Par’a gönül veren vatandaşlarıma teşekkür ediyorum. İnanıyorum ki diğer partilere gönül verenlerden de destek geldi. Bundan sonra vites büyüteceğiz. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Anayasa Komisyonu’nda engellemek istediler, başaramadılar. Genel Kurul’da 339’la parlamentodan geçti. AK Parti ve MHP’nin dayanışmasıyla. Sıra millette dedik, millet de görevini yaptı mı? Millete sopa gösterilmez. Gösterenler cevabını sandıkta aldı mı? AK Parti, MHP, BBP ve özellikle Güneydoğu’da Hüda-Par’a gönül veren vatandaşlarıma teşekkür ediyorum. İnanıyorum ki diğer partilere gönül verenlerden de destek geldi. Bundan sonra vites büyüteceğiz.
Erdoğan: Boşuna uğraşmayın, atı alan Üsküdar'ı geçti, haberiniz olsun
Quote Message: Dünya yüzde 50’lilerle, 55’lerle, bazı yerlerde 35’lerle seçim yapıyor. Biz bugün yüzde 86 ile seçim gerçekleştirdik. Böyle bir katılım var mı ya? Bu neticeyi küçümsemeye çalışanlar var. Boşuna uğraşmayın, atı alan Üsküdar’ı geçti, haberiniz olsun. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Dünya yüzde 50’lilerle, 55’lerle, bazı yerlerde 35’lerle seçim yapıyor. Biz bugün yüzde 86 ile seçim gerçekleştirdik. Böyle bir katılım var mı ya? Bu neticeyi küçümsemeye çalışanlar var. Boşuna uğraşmayın, atı alan Üsküdar’ı geçti, haberiniz olsun.
Erdoğan: Bunlar bize hep patinaj yaptırdılar
Quote Message: Bunlar bize hep patinaj yaptırdılar, artık Allah’ın izniyle patinaj olmayacak. Her alanda Türkiye çok daha büyük adımları atmak üzere. Bugüne kadar projesi olmayanlar bizim karşımızda konuştu ama biz projelerimizle konuştuk. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Bunlar bize hep patinaj yaptırdılar, artık Allah’ın izniyle patinaj olmayacak. Her alanda Türkiye çok daha büyük adımları atmak üzere. Bugüne kadar projesi olmayanlar bizim karşımızda konuştu ama biz projelerimizle konuştuk.
Erdoğan Huber Köşkü'nde halka sesleniyor: Adeta yedi düvel saldırdı
Quote Message: Adeta yedi düvel saldırdı. Ama bütün bunlara karşı milletim dik durdu. Bölünmedi, parçalanmadı. Sandıkları siz patlattınız. Sizlerle beraber yapacağımız çok iş var. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Adeta yedi düvel saldırdı. Ama bütün bunlara karşı milletim dik durdu. Bölünmedi, parçalanmadı. Sandıkları siz patlattınız. Sizlerle beraber yapacağımız çok iş var.
CHP'liler öfkeli, parti yönetiminden açıklama bekliyor
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi'nde bulunan BBC Türkçe'den Mahmut Hamsici, genel merkezde toplanan çoğu genç partili ve seçmenin öfkeli olduğunu bildiriyor:
"Genel Merkez'e giden birçok kişi parti görevlilerine 'Oylarımızı
korumak için ne yapabiliriz?' diye soruyor. Genel Merkez içinde onlarca kişi referandum sonuçlarını FOX TV'den ve
sosyal medyadan takip ediyor. Dışarıdan ise Evet konvoyları korna çalarak
geçiyor. Bir CHP'li genç bana Etimesgut'ta müşahit olduğunu, daha kendi
okulundaki sandıkların hiçbiri dışarı çıkmamışken TV'lerin AA'ya dayanarak
Etimesgut'tan yüksek oranda Evet çıktığını duyurduğunu söyledi".
Genel Merkez'de bir grup
Başbakan Bİnali Yıldırım'ın konuşması ardından parti yönetiminden açıklama
beklediklerini söyleyince ortam gerildi.
Bazı CHP'li milletvekilleri ise Yüksek Seçim Kurulu'nda bulunuyor.
BBC Türkçe'ye konuşan bir CHP yetkilisi, asıl
eleştirilerinin YSK'nın mühürsüz oy pusulaları ve zarflarına kabulüne karşı
olduğunu belirtti.
Erdoğan: Artık belirli değerlerin istismarıyla cumhurbaşkanı seçilmek mümkün değildir
Quote Message: Halkoylaması bitti, o süreçte yaşlanan tartışmalar geride kaldı. Anayasa değişikliğinin tüm maddeleri yürürlüğe girmiyor. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile yapılan değişiklikler 3 Kasım 2019’da yapılması beklenen seçim ile yürürlüğe girecektir. Artık sadece sloganlarla, belirli değerlerin istismarıyla cumhurbaşkanı seçilip yönetimi üstlenmek mümkün değildir. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Halkoylaması bitti, o süreçte yaşlanan tartışmalar geride kaldı. Anayasa değişikliğinin tüm maddeleri yürürlüğe girmiyor. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile yapılan değişiklikler 3 Kasım 2019’da yapılması beklenen seçim ile yürürlüğe girecektir. Artık sadece sloganlarla, belirli değerlerin istismarıyla cumhurbaşkanı seçilip yönetimi üstlenmek mümkün değildir.
Erdoğan: İlk defa sivil siyaset ile yönetim sistemi değişiyor
Quote Message: Tamamen TBMM ve milletin iradesiyle böylesi önemli bir değişime karar verildi. Geçmişte anayasamız ve yönetimimizin belirlenmesi ya Kurtuluş Savaşı gibi olağanüstü dönemlerde ya da darbe dönemlerinde olmuştur. Tarihte ilk defa sivil siyaset ile yönetim sistemimizi değiştiriyoruz, bu çok önemli. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Tamamen TBMM ve milletin iradesiyle böylesi önemli bir değişime karar verildi. Geçmişte anayasamız ve yönetimimizin belirlenmesi ya Kurtuluş Savaşı gibi olağanüstü dönemlerde ya da darbe dönemlerinde olmuştur. Tarihte ilk defa sivil siyaset ile yönetim sistemimizi değiştiriyoruz, bu çok önemli.
Erdoğan: Doğu ve Güneydoğu'daki oylar ayrıca önemli
Quote Message: Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgemizdeki oyların ayrıca önemi olduğunu burada vurgulamak isterim. Partilerin halkoylamasındaki konumlarını dikkate aldığımızda bu bölgelerde yüzde 10 civarında artış olduğunu görüyoruz. Evet oyu veren herkese şahsıma gösterdikleri güven için şükranlarımı sunuyorum. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgemizdeki oyların ayrıca önemi olduğunu burada vurgulamak isterim. Partilerin halkoylamasındaki konumlarını dikkate aldığımızda bu bölgelerde yüzde 10 civarında artış olduğunu görüyoruz. Evet oyu veren herkese şahsıma gösterdikleri güven için şükranlarımı sunuyorum.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Huber Köşkü'nde konuşuyor: 200 yıllık tartışma konusunda tarihi bir karar
Quote Message: Seçim sonuçları herkese hayırlı uğurlu olsun. Oyunun rengi ne olursa olsun sandık başına giderek iradesine sahip çıkan milletimin her bir ferdine şükranlarımı sunuyorum. 16 Nisan halkoylaması milletimizin geleceğine sahip çıktığının göstergesidir. Bugün Türkiye 200 yıllık kadim bir tartışma olan yönetim sistemi konusunda tarihi bir karar vermiştir. Mevcudu savunmak kolay, değişimi savunmak zordu. Hamdolsun, zoru başardık. from Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı
Seçim sonuçları herkese hayırlı uğurlu olsun. Oyunun rengi ne olursa olsun sandık başına giderek iradesine sahip çıkan milletimin her bir ferdine şükranlarımı sunuyorum. 16 Nisan halkoylaması milletimizin geleceğine sahip çıktığının göstergesidir. Bugün Türkiye 200 yıllık kadim bir tartışma olan yönetim sistemi konusunda tarihi bir karar vermiştir. Mevcudu savunmak kolay, değişimi savunmak zordu. Hamdolsun, zoru başardık.
Canlı anlatım
time_stated_uk
Post update
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin oylandığı anayasa referandumuyla ilgili gelişmeleri gün boyunca aktardığımız canlı anlatımımızın sonuna geldik. Okurlarımıza teşekkür ediyoruz. Bir sonraki canlı anlatım sayfamızda buluşmak üzere, hoşçakalın.
Birçok şehirde kutlamalar yapılıyor
Referandumdan resmi olmayan sonuçlara göre "Evet" çıkması, birçok farklı şehirde kutlanıyor.
Türkiye ve AKP bayraklarıyla yapılan kutlamalarda özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a destek sloganları atılıyor.
Referandum sonuçlarına tencere-tavalı tepki
Anayasa referandumundan, resmi olmayan sonuçlara göre "Evet" çıkmasının ardından, İstanbul'da bazı semtlerde sonuçlar protesto ediliyor.
Şişli ve Levent'te tencere ve tavalarla ses çıkararak sonuç protesto edildi.
Kadıköy'de ise sokağa çıkanlar "Bu daha başlangıç, mücadeleye devam" sloganları attı.
Özellikle Yüksek Seçim Kurulu'nun üzerinde mühür olmayan zarf ve oy pusulalarını geçerli saymasına tepki var.
YSK Başkanı Sadi Güven: Mühürsüz oylar daha önce de geçerli sayılmıştı
Avrupa Konseyi:Türk liderler sonraki adımlarını dikkatli atmalı
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, anayasa referandumunda evet sonucunun çıkmasının ardından Türkiye'nin lider kadrosunun bir sonraki adımları konusunda dikkatle düşünmeleri gerektiğini söyledi.
Jagland'ın yazılı açıklamasında, "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer alan hukukun üstünlüğü ülkesine uygun bir şekilde, yargının bağımsızlığının sağlanması çok önemlidir. Türkiye'nin tam üyesi olduğu Avrupa Konseyi bu süreçte ülkeye destek vermeye hazırdır." denildi.
Kılıçdaroğlu'ndan YSK'ya tepki: Maçın ortasında kural değiştirilmez
Post update
Kılıçdaroğlu: Anayasa toplumsal uzlaşma belgesi olma niteliğini yitirdi
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Evet'i savunanlar hukuk dışına çıktı, biz çıkmadık
ABD: Resmi sonuçlar ve AGİT açıklamasına dek yorum yapmayacağız
Amerika'nın Sesi'nin haberine göre ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'deki anayasa değişikliği referandumununun sonucunu takip ettiklerini, sonucun doğrulanması ve AGİT'in ilk bulgularına ilişkin raporunu tamamlamasına kadar yorum yapmayacaklarını açıkladı.
Bakanlığın bir sözcüsü, Amerika'nın Sesi muhabirinin sorusuna e-posta yoluyla gönderdiği kısa açıklamada, "Türkiye'deki referandum oylamasının neticesini elbette takip ediyoruz. Sonuçların doğrulanması ve AGİT'in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) ilk bulgularına ilişkin raporuna kadar yorum yapmaktan kaçınacağız" ifadesini kullandı.
Erdoğan: İdam konusunu hemen Başbakan ve Bahçeli ile görüşeceğim
Erdoğan: Millete sopa gösterilmez
Erdoğan: Boşuna uğraşmayın, atı alan Üsküdar'ı geçti, haberiniz olsun
Erdoğan: Bunlar bize hep patinaj yaptırdılar
Erdoğan Huber Köşkü'nde halka sesleniyor: Adeta yedi düvel saldırdı
CHP'liler öfkeli, parti yönetiminden açıklama bekliyor
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi'nde bulunan BBC Türkçe'den Mahmut Hamsici, genel merkezde toplanan çoğu genç partili ve seçmenin öfkeli olduğunu bildiriyor:
"Genel Merkez'e giden birçok kişi parti görevlilerine 'Oylarımızı korumak için ne yapabiliriz?' diye soruyor. Genel Merkez içinde onlarca kişi referandum sonuçlarını FOX TV'den ve sosyal medyadan takip ediyor. Dışarıdan ise Evet konvoyları korna çalarak geçiyor. Bir CHP'li genç bana Etimesgut'ta müşahit olduğunu, daha kendi okulundaki sandıkların hiçbiri dışarı çıkmamışken TV'lerin AA'ya dayanarak Etimesgut'tan yüksek oranda Evet çıktığını duyurduğunu söyledi".
Genel Merkez'de bir grup Başbakan Bİnali Yıldırım'ın konuşması ardından parti yönetiminden açıklama beklediklerini söyleyince ortam gerildi.
Bazı CHP'li milletvekilleri ise Yüksek Seçim Kurulu'nda bulunuyor.
BBC Türkçe'ye konuşan bir CHP yetkilisi, asıl eleştirilerinin YSK'nın mühürsüz oy pusulaları ve zarflarına kabulüne karşı olduğunu belirtti.
Erdoğan: Artık belirli değerlerin istismarıyla cumhurbaşkanı seçilmek mümkün değildir
Erdoğan: İlk defa sivil siyaset ile yönetim sistemi değişiyor
Erdoğan: Doğu ve Güneydoğu'daki oylar ayrıca önemli
Cumhurbaşkanı Erdoğan Huber Köşkü'nde konuşuyor: 200 yıllık tartışma konusunda tarihi bir karar