НАТО

Ҳозир Толибоннинг Афғонистонда илгарилаши кўпчилик қўрққанидан ҳам тез бўлмоқда. Ҳаракат аллақачон мамлакатнинг учдан бир қисмини назорат қилаётганини иддао қилаётир. 20 йил давомида АҚШ каби дунёнинг энг қудратли давлатига қарши турган Толибон ким?

АҚШ Афғонистондаги 20 йиллик ҳарбий ҳозирлигига якун ясади. Сўнгги Америка аскари ҳам Афғонистонни тарк этди. Афғонистон яна Толибон бошқаруви остига ўтди.

Толибон қудратга қайтишидан саноқли кунлар ўтиб, ИШИД яна Афғонистонда қонли ҳужумлар уюштиришга муваффақ бўлди. Гуруҳнинг Хуросон қаноти Кобул халқаро аэропорти ташқарисидаги қўшалоқ портлашга масъулиятни ўз зиммасига олди. Сўнгги йилларда Афғонистон бу икки жангари гуруҳ ўртасидаги қақшатқич жангларга ҳам саҳна бўлганди.

Кобул халқаро аэропорти ташқарисидаги қўшалоқ портлаш юзга яқин одамни ўлдирган. 150 дан ортиғини яралаган. Улардан аксарияти яна оддий одамлар бўлиб чиқишган. Жабрдийдалар орасида аёллар, болалар ва гўдакларнинг ҳам борликлари кўрилган. Дунёнинг аксарият етакчи давлатлари, БМТ, Нато ва Толибоннинг ўзи ҳам портлашларни кескин қоралашган.

Толибон сиёсий лидери пойтахт Кобулда АҚШ Марказий Разведка бошқармаси бошлиғи билан яширинча учрашгани айтилмоқда. Агар тасдиқланса, бу Толибон яна Афғонистонда қудратга қайтган сўнгги ўн кун ичида томонлар ўртасидаги энг олий даражадаги илк мулоқот бўлади. Улар нимани гаплашишди?

АҚШ Президенти 31 августдан кейин ҳам Афғонистонда қолишлари эҳтимолини назардан соқит этмади. Британия ҳам қолиш ниятини изҳор этди. Толибон вакили эса, бунга ўз муносабатларини узоқ кутдирмади. Буни "бежавоб" қолдирмасликларини айтди. Минтақадаги вазият буёғига қандай ривожланиши мумкин?

Мулла Абдул Ғани Бародар Ахунд Кобулда. Янги инклюзив ҳукумат масаласини муҳокама этмоқда. У жорий пайтда Толибоннинг Афғонистонда бўлиб турган энг юқори мартабали лидери бўлади. Ҳаракат ҳали хорижий иттифоқ қўшинлари ҳозир экан, саноқли ҳафталарнинг бутун мамлакатни деярли қайта эгаллади. У бунга қандай қилиб муваффақ бўлди?

БМТ учун тайёрланган ҳисоботда айтилишича, Толибон Афғонистонда НАТО кучлари билан ишлаган одамларни уйма-уй юриб, қидиришни бошлаган. Шиа ҳазора эркакларни қийнаб, оммавий қатл қилгани ҳам айтилмоқда

Толибон янги ҳукумат тузиш устида жиддий иш олиб бормоқда. Ўз ҳукуматини тез орада эълон қилишини ваъда қилган. Унинг инклюзив, аммо исломий бўлишини айтган. Ҳаракатнинг беш етакчиси бор. Афғонистонни уларнинг қай бири бошқариши мумкин?