Bộ Y tế Việt Nam cần làm gì trước vấn đề 'kê đơn bán thuốc tự do'?
'Việt Nam rất khó quản lý việc dùng thuốc'
Ý kiến nói hệ thống y tế của Việt Nam chưa được quản lý tốt và việc dùng thuốc kê đơn vẫn còn "rất tự do".
Trong phỏng vấn với BBC News Tiếng Việt, bà Lê Thắm, nghiên cứu sinh tại Trường Dược thuộc Đại học Maryland, Hoa Kỳ, cũng nói về nhu cầu có "cơ sở dữ liệu" để đánh giá xem việc sử dụng thuốc của bệnh nhân có hiệu quả hay lãng phí.
Dẫn chứng tới thực trạng bệnh nhân có thể tự do mua kháng sinh, hoặc nhiều bệnh không được bác sỹ kê thuốc đúng, bà Lê Thắm mô tả Việt Nam chưa có một hệ thống để nắm bắt xem việc dùng thuốc thế có lãng phí hay không, có cần thiết hay không.
"Chúng ta chưa có cơ sở dữ liệu để chúng ta đánh giá xem việc sử dụng đó có hiệu quả hay lãng phí vì điều này ảnh hưởng rất lớn tới cái đầu tiên là ngân sách.
"Tại những nơi giàu có như châu Mỹ hay châu Âu thì ngân sách y tế vẫn là vấn đề nan giải. Về lâu dài chúng ta vẫn phải tìm ra những thuốc không những có hiệu quả cao mà chi phí phải giảm.
"Do đó việc xây dựng hệ thống y tế sao để chúng ta có khả năng đánh giá về chi phí hiệu quả đầu vào thì hiện chúng ta chưa có cơ sở để đánh giá, tức là đánh giá xem bệnh viện này hay kia là đã tốt hay chưa".
Trả lời phóng viên BBC Tiếng Việt tại Hà Nội trong tháng 2/2019, bà Lê Thắm nhận định việc phân tích dữ liệu hiện nay là "mảng rất mới" tại Việt Nam.
Nguồn hình ảnh, Godong
Tiệm dược phẩm ở TPHCM - hình chỉ có tính minh họa
"Đi kèm với nó là những chính sách quản lý khám chữa bệnh, quản lý dùng thuốc. Mà khám chữa bệnh với dữ liệu điện tử thì hiện mới trong giai đoạn đưa ra để bàn luận ở Bộ y tế mà thôi.
"Hiện tại ở Việt Nam có hiện trạng là chúng ta rất khó quản lý việc dùng thuốc. Đặc biệt là các thuốc kê đơn hiện nay thì bệnh nhân có thể ra ngoài thị trường và mua bất kỳ loại nào.
"Ví dụ mình có thuốc kháng sinh để điều trị viêm họng là bệnh đơn giản, thì bệnh nhân có thể ra bất kỳ hiệu thuốc nào để mua kháng sinh và trong rất nhiều trường hợp thì bệnh nhân là người không hiểu.
"Khi có bệnh thì họ tìm tới thuốc thôi. Chẳng hạn bệnh nhân không hiểu nếu chúng ta viêm họng vì virus thì uống kháng sinh không có tác dụng mà thậm chí còn mang lại tác hại vì ta đang làm tăng tỉ lệ kháng thuốc lên.
"Việt Nam chưa có chính sách nghiêm ngặt để kiểm soát việc dùng thuốc một cách dễ dãi như vậy, đặc biệt là thị trường thuốc kê đơn là thị trường tự do.
"Tuy nhiên hiện cũng có một số nhóm thuốc Việt Nam quản lý khá tốt như thuốc hướng thần là loại thuốc giảm đau có chứa ipioid, thì các nhóm thuốc này gần đây đã được Bộ Y tế Việt Nam quản lý chặt hơn và bệnh nhân khó mua hơn.
"Do đó tôi tin chắc rằng nếu Bộ Y tế làm việc nghiêm túc và đưa ra những bộ luật và phạt nghiêm những hiệu thuốc hoặc những bệnh nhân mua thuốc đó thì trong thời gian ngắn chúng ta có thể giảm thiểu việc dùng thuốc không cần thiết đó," bà Lê Thắm nói với BBC.
Xem thêm: